Een Zuid-Afrikaanse actiekomedie waarin een robot-agent het samen met drie vuilbekkende gangsta-rappers opneemt tegen een schurk die zo uit Mad Max weggelopen lijkt en een psychopatische ex-soldaat die zijn eigen vliegende tank gebouwd heeft. Nooit gedacht dat we over zo’n film nog eens zouden zeggen dat we ‘m niet leuk vonden.
RoboCop, maar dan omgekeerd. Dat vat wel ongeveer samen waar het in Neill Blomkamps Chappie over gaat. In het Johannesburg van de niet zo verre toekomst hebben robots de gevaarlijkste taken van de politie overgenomen. Ze patrouilleren in gevaarlijke gebieden, wagen hun bouten in halsbrekende achtervolgingen en gaan voorop in schietpartijen. Uitvinder van deze robots, of ‘Scouts’, is Deon Wilson (Dev Patel), ingenieur bij wapenfabrikant TetraVaal. Wilson werkt in zijn vrije tijd aan een programma dat machines een eigen bewustzijn kan geven. Als hij het project afgewerkt heeft, wil hij het testen op één van de Scouts. CEO Michelle Bradley (een veredelde cameo voor Sigourney Weaver) wijst zijn verzoek af, waarop Wilson een afgedankte Scout uit de fabriek smokkelt om thuis op te experimenteren. Dat is echter buiten een handvol gangsters gerekend (waaronder Ninja en Yo-Landi Vi$$er van Zuid-Afrikaanse rap-ravegroep Die Antwoord), die Wilson en zijn robot kidnappen. Wilsons artificiële bewustzijn raakt uiteindelijk toch in de robot, die tot leven komt en ‘Chappie’ gedoopt wordt. Blijkt dat Chappies bewustzijn, net als dat van een mens, zich nog moet ontwikkelen en dat de pseudo-RoboCop rondloopt met het brein van een kleuter. Hilarity ensues, voor even toch.
Ninja en Yo-Landi als acteurs/personages in een grote filmproductie? Wij zullen wel niet de enigen zijn die even de wenkbrauwen gefronst hebben. Feitelijk fronsen we ze nog altijd, want de rol van de band in deze film is allesbehalve duidelijk. Ninja en Yo-Landi zijn sowieso al personages, en hier spelen ze dan nog eens een alternatieve versie van zichzelf. Extra vreemd als je weet dat de film er net zo uit ziet als de beruchte videoclips van de groep én dat het gros van de muziek gewoon nummers van Die Antwoord zelf zijn. Geen nieuwe nummers, trouwens – wel ‘hits’ als Cookie Thumper! en Happy Go Sucky Fucky. Het geeft allemaal een beetje de indruk dat de film een nogal ambitieuze videoclip is. Alleen breekt regisseur Neill Blomkamp op tijd en stond door de Die Antwoord-vibe om zijn favoriete thema’s (artificiële intelligentie, Zuid-Afrika als sociaal kruidvat, …) op het voorplan te brengen en koppelt hij de film zelfs aan zijn allereerste kortfilm (TetraVaal, een twee minuten durend clipje dat zo op Chappie lijkt dat het dienst kan doen als trailer).
Die vreemde mix is tekenend voor de hele film. Het lijkt wel alsof Blomkamp en Die Antwoord hun favoriete onderwerpen in een zakje gestopt hebben, willekeurig kaartjes trokken en het resultaat verfilmd hebben. Vreemd genoeg past die puzzel nu en dan prima in elkaar. De visuals van Die Antwoord (denk aan Ninja’s tattoos en Yo-Landi’s bevreemdende looks) passen wonderwel in de sfeer van wetteloosheid die Blomkamps jungle-achtige Johannesburg uitstraalt. En dan zwijgen we nog over de combinatie van spectaculaire actie en trashy beats op cinemavolume; het past allemaal wonderwel bij elkaar.
Op andere momenten staat de tongue in cheek van Die Antwoord dan weer haaks op het grotere geheel van de film. Blomkamp wil ernstige thema’s als geweld, het menselijk bewustzijn en de dood aanhalen, maar wordt onderbroken door de soms nogal drammerige aanstellerij van de rappers. Tel daar nog bij dat Ninja en Yo-Landi echt voor geen mèter kunnen acteren en de mix wordt in één klap een pak minder cool.
Dat is jammer, want het schort Blomkamp niet aan goeie ideeën. Niet dat zijn scenario noodzakelijk een Oscar verdient, maar Chappie had wel een fijne B-film kunnen zijn. De openingsscène, een spectaculaire shootout waarbij de Scouts het opnemen tegen een zwaarbewapende gangsterbende, heeft alles wat een goed foute actieprent nodig heeft: stijlvolle actie, personages die lijken alsof ze uit de eighties zijn weggelopen en een lekker edgy sfeertje. De weg ligt open voor hypergewelddadige vechtpartijen tussen bijna-onverwoestbare robots en zwaarbewapende gangsters. Klinkt als iets waar wij wel wat geld voor zouden willen neertellen. Helaas houdt Blomkamp de toon van die eerste tien minuten niet aan. De scènes waarin we Chappie zien ‘opgroeien’ neigen naar het soort familievriendelijke comedy dat we kennen uit de zondagnamiddagfilms van VTM.
De komische delen zijn niet eens zo slecht. De grappen zijn natuurlijk zo voorspelbaar als wat (‘gangster leert robot een high-five en de robot slaat net iets te hard’, dat niveau), maar ze zijn goed gebracht en ook echt grappig. Het is alleen moeilijk zorgeloos lachen als je weet dat er buiten gestoorde criminelen rondlopen die zich op tijd en stond bezondigen aan casual moord en doodslag. Als één van Wilsons concurrenten (Hugh Jackman, met spectaculair nektapijt) de Scouts uitschakelt en de stad ondergedompeld wordt in anarchie staan die van Die Antwoord nog altijd onnozele moppen te tappen – dat komt de coherentie van de film niet echt ten goede.
Blomkamp springt nogal vrijelijk van de ernstige aspecten van het verhaal naar de kolderkant en weer terug. Had hij het bij één richting gehouden, dan was Chappie een goeie film geweest. Een foute comedy met Die Antwoord erin had best een culthit kunnen worden. Een hypergewelddadig actiespektakel waarin robots gangsters aan stukken scheuren… Nu ja, dat hadden wìj dan weer graag gezien. De twee door elkaar geklutst? Werkt niet.
