Wie nummers schreef als “Irene”, “Jeroen Brouwers (schrijft een boek)”, “Vrijheid Die Niet Eenzaam Is” en “Maandag” kan op eindeloze sympathie rekenen. Kiezen voor De Mens is kiezen voor degelijkheid. Zoals rijden met een Toyota; het is soms wat saai, maar je weet wat je eraan hebt. Met Nooit Genoeg laten ze hun elfde album op ons los.
De eerste persoon die De Mens niet moet, zijn we nog niet tegengekomen. Een steekproef in hartje Gent onthult in het slechtste geval onverschilligheid, maar daar kan het druilerige weer voor iets tussen zitten. De Mens is erfgoed van het Nederlands op onze radiozenders. Vertegenwoordigers in een hemd met korte mouwen, apostels met bottines die paden effenden voor liefhebbers van de moedertaal. Niet gericht op de laatste hypes en gezworen bij drums, bas, gitaar en zang. Classic quality. Enkele jaren geleden vierden ze hun twintigste verjaardag en anno 2015 zijn ze er weer met nieuw materiaal. Nooit Genoeg huisvest een evenwichtige mix van rustige en integere songs en onbezonnen discobeats die bijna dansbaar zijn. Werkten mee aan de plaat: Sarah Bettens, Gregory Frateur en Tijs Delbeke. Aan de knoppen zat Bert Van Roy, die eerder ook al producerwerk voor Daan leverde. Oh ja, en nog een nieuwtje: ze doen het met vier dezer dagen. Toetsenist David Poltrock is gezwicht voor de charme van Frank, Michel en Dirk. Voor zij die De Mens als eeuwig trio aanzagen, kan dit wel even als ontrouw aanvoelen.
Het startschot wordt gegeven met titelsong “Nooit Genoeg”. De drumintro – erg elektronisch – doet wenkbrauwen fronsen maar wanneer Michel De Coster de bas inzet, valt alles in z’n plooi. Van een gewaagde entree gesproken. “Nooit genoeg, altijd meer/beter dan de eerste keer/harder dan de wet bepaalt/vrouw van rubber, man van staal”, en voilà; meteen herkenbaar. Een prefabfunky-gitaarrif en een refreinriedeltje à la Pharrell Williams maken de verpakking plastic-kleurig. De Mens zal het steeds met een knipoog aanpakken, dat is duidelijk. Niets te serieus maar met de nodige relativering.
Frank Vander linden, Michel De Coster en Dirk Jans haalden de radioplaylists al nog voor er sprake was van quota voor Nederlandstalige muziek. Waar ligt hun kracht? In een ongefilterd zelfbewustzijn, geen gêne of allures en het juiste woord op de juiste plaats. De Mens zit in elk van ons. Houden we niet allemaal een klein beetje van onze kerktoren? Beseffen we uiteindelijk niet dat simpele dingen ons gelukkiger maken dan buitensporige dromen? De Mens schrijft over u en ons, met een invalshoek die onverwachts is en zonder grote uithammen naar wat vergezocht kan ruiken.
De steunberen in de levenswijsheid in “Als Je Niets Hebt” zijn ons iets te licht bevonden om het nummer een lang leven te beschoren. “Als je niets hebt/heb je niets om voor te leven/dus zorg dat je iets hebt/Als je iets hebt/ben je bang het verliezen/dus zorg dat je niets hebt”, lekker luchtig en een leuke tussenstop, ergens onderweg.
We krijgen hedendaagse new wave in “Pijn – Dronkenschap –Verdriet”. “Liefde is vriendschap/zonder de vriendschap/de som van de delen/gaat ons vervelen”. Er staat geen leeftijd op het monopolie van liefde in songs allerlande. Maar Frank slaagt er wel als geen ander in om moeilijkheden en gebroken harten op papier te zetten. “Haat Je Me Nog (Of Ben Je Mij Al Vergeten)” is er zo een. “Nou wil ik spinnen en je liet me niet eens kiezen/je zei ‘je bent geen minnaar dus leer toch niet verliezen’/Ik zei ‘elke dag met jou leek wel een test’/jij zei ‘had dan leren klimmen het was niet de Everest’”. Rancune in een opgeschorte liefde op donkere tonen en dreigende drieklanken.
“Niets Bewijst”, een fragiel eerlijk nummer over liefde en afstand – letterlijk en figuurlijk, geraakt tot in de donkerste krochten van ’s mens’ ziel. Het vormt samen met “Angst”, waarvan de tekst door Herman Brusselmans geschreven werd, het gouden duo van de plaat waaronder het discoplastic van sommige andere nummers verbleekt. “Niets bewijst dat jij niet van me houdt/uit zelfbehoud vraag ik je niets/en jij zegt niets/wat niets bewijst”. Kijk, zulke teksten leggen ons het zwijgen op en daarom houden we van De Mens.
Met “Bemin Me Later”, over de schoonheid van naïeve jeugdliefde, hebben ze gegarandeerd radiotijd te pakken. “Vlinderhart” geurt lekker naar stonerrock. Meezingen doen we met “Een Liefdeslied Of Misschien Ook Niet” en in “Alsof We Belangrijk Zijn” krijgt Sarah Bettens een bijrol die gerust groter mocht zijn. Een écht duet is het jammer genoeg niet geworden.
Wie een ode aan de rockmuziek voorgeschoteld krijgt, verwacht zich aan rebellie en rauwe overdrive. In dat opzicht is “Dit Lawaai” vele malen te braaf. Waren dergelijke voor de hand liggende melodieën niet voorbehouden aan bands als Zornik (bestaat die eigenlijk nog?). Niettemin is de poging goedbedoeld en eerlijk. Ten slotte moet De Mens het niet hebben van ingenieuze muzikale uitdagingen maar van de combinatie van poëzie en een begeleidend deuntje.
Deze plaat kan de beste vriend worden van mensen die hun gebroken hart willen herstellen. Dus desgevallend: bespaar u de guilty pleasures die de wonde en het zelfmedelijden enkel groter maken (we denken aan “Careless Whisper” of “Nothing Compares 2 U”) maar kies voor deze van onze vrienden van De Mens.
De Mens is zaterdag 24 januari te zien in Het Depot in Leuven. Op 3 april passeren ze in De Roma in Antwerpen.
