John Zorn mag dan de man zijn die sneller platen uitbrengt dan zijn schaduw, maar als hij negen jaar na het eerste deel al aan nummer 22 van zijn tweede Masada-songbook Book Of Angels toe is, mogen we toch spreken van een prestatie om u tegen te zeggen. Temeer omdat Adramelech alweer een hoogtepunt in de reeks is.
Het principe van Book Of Angels blijft hetzelfde. Uit de paar honderd liedjes die John Zorn voor het tweede Masada-boek schreef, mag elke keer weer een andere artiest een selectie maken en die naar eigen goeddunken invullen. Deze keer is het de beurt aan gitarist Jon Madof, een man die met het trio Rashanim vroeger al een handvol platen uitbracht op Zorns label Tzadik. In 2012 richtte diezelfde Jon Madof Zion80 op, een groep waarmee hij de composities van de rabbijn Schlomo Carlebach (1925-1994) — een man met een grote reputatie in de wereld van de religieuze joodse muziek — coverde, maar dan geïnspireerd door de Afrobeat van de Nigeriaanse muzikant Fela Kuti. Het resultaat was een verfrissend samenspel van twee verschillende muziekstijlen en culturen, waar vooral uit bleek dat ze meer gemeen hebben dan men op het eerste gezicht zou denken.
Zion80, met elf muzikanten meteen een van de grotere ensembles die zich al aan een volume van de Book of Angels-reeks gewaagd hebben, is een verzameling van artiesten die al een lange staat van dienst hebben in de scene rond John Zorn aangevuld met een aantal nieuwere namen. Een van de meest opvallende namen bij de anciens is die van Frank London, de trompetspeler die al sinds de late jaren ’90 een regelmatige medewerker van Zorn is, en dan vooral aan een aantal albums in diens Radical Jewish Culture-project waarin Zorn de joodse muziek de 21ste eeuw wil binnenloodsen. Ook Yoshie Frichter, de tweede gitarist in Zion80, en saxofonist Greg Wall hadden al eerder een album uitgebracht in datzelfde project. Van de jongere garde is de bekendste naam zonder twijfel die van bassist Shanir Ezra Blumenkranz, die in 2012 zelf een volume in de Book Of Angels-reeks uitbracht. Opvallend binnen Zion80 is overigens de uitgebreide blazerssectie (5 van de 11 leden).
Op Adramelech wordt de sound van het titelloze debuut van Zion80 nog verder uitgewerkt. Het uitbundige van de Afrobeat enerzijds en de ingetogen en melancholische klezmermuziek anderzijds worden samengevoegd tot een onweerstaanbare combinatie. Opener “Araziel” is meteen een blauwdruk van de hele plaat. Met een prominente rol voor de blaasinstrumenten refereert het nummer aan de lyriek van pakweg het oorspronkelijke Masada-kwartet of van Bar Kokhba, maar door de uitgebreide samenstelling krijgen we hier toch ook nog een extra dimensie (om een idee te geven: chekere, doumbak, darbuka zijn een paar van de Afrikaanse percussie-instrumenten die hier gebruikt worden). Wat Zion80 brengt, is dan misschien geen dansmuziek in de zuivere zin van het woord, maar er zit een drive in die maakt dat zelfs de grootste zoutzak moeilijk stil kan blijven zitten.
Ook op songs als “Sheviel” of “Caila” valt het op dat Zion80 op korte tijd een goed geoliede machine is geworden. Moeiteloos wordt er heen en weer geslingerd tussen uitbundigheid en introspectie. Virtuoos maar toch met gevoel. En ook al zijn er ondertussen al meer dan tweehonderd songs opgenomen van Zorns songcyclus, het is opvallend en verbazend dat ook op dit deel de songs nog steeds van eenzelfde hoog niveau zijn. Maar er wordt ook variatie ingebouwd: een dissonante trompet van Frank London in “Shamdan” of de aftastende piano van Omri Mor in afsluiter “Nehinah’. Op “Metatron” moeten de blazers plaats ruimen en krijgen de gitaren meer ruimte. Het is dan ook geen toeval dat deze song bij momenten herinneringen oproept aan de eerdere volumes waar de gitaar een centrale plaats inneemt, zoals Abraxas van Shanir Ezra Blumenkranz of zelfs Marc Ribots Asmodeus.
Met Adremalach heeft Jon Madof weer een indrukwekkend hoofdstuk toegevoegd aan het Book Of Angels. Een zeer toegankelijk werkstuk bovendien, en dus ook een ideaal instappunt in dat aspect van de muzikale kameleon Zorn dat betrekking heeft op hedendaagse joodse muziek. En het einde van Book Of Angels is nog niet in zicht, want ondertussen heeft Roberto Rodriguez alweer een nieuw volume uitgebracht.
