Ruimte is het absolute kernwoord in de praktijk van Adriaan Verwée. Deze jonge Belgische kunstenaar is met zijn eerste solotentoonstelling te gast in Museum M. Verwée verwerkt eigentijdse sculpturen met dagelijkse materialen in monumentale installaties, die hij aanpast aan elke nieuwe ruimte waarin hij zijn werk toont. De fragiliteit van de materialen en de steeds veranderlijke aard van de installaties beklemtonen het tijdelijke karakter van deze werken.
Naast zijn installaties maakt Verwée gebruik van fotografie om zijn werkproces te documenteren, maar ook om zijn tijdelijke werken te archiveren. In M wisselen sculpturaal werk en fotografie elkaar mooi af. De eerste foto toont een oude installatie in een openluchttentoonstelling. Het werk intervenieert, maar doet de natuur geen geweld aan. Het omgekeerde is echter wel waar: door de bosrijke omgeving werd “A Thin Air Spoil Tip” al snel beschadigd. De sculptuur was nooit bedoeld om lang te bestaan, maar blijft in de foto met dezelfde naam voortleven. Ook in de reeks “Bed- and Bathroom Compositions” toont Verwée wat er overblijft van een vroegere interventie. Hij bracht geometrische abstracte sculpturen in staaldraad aan in zijn eigen huis. De foto’s tonen de beschadigde muren die achterblijven wanneer de kunstwerken weggehaald zijn.
Verwée speelt niet enkel met het tijdelijke bestaan van de materialen, maar ook met dat van de ruimte zelf. “Produced Sculpture”, een grote installatie in het midden van de zaal, roept een vergelijking op met de tijdelijke muren die voor de duur van een tentoonstelling opgezet worden. Deze efemere architectuur is typisch voor het tentoonstellen van kunst en Verwée maakt het een onderdeel van zijn kunst. Ook in zijn “Scale Model 1:10” speelt hij met het concept van de tentoonstelling. De maquette is opgesteld in een zaal waarin ze bijna alle beschikbare ruimte inneemt. De bezoeker kan er amper langs en de blik wordt van bovenuit in het werk binnengezogen. De zalen van M zijn in deze maquette volledig leeg en evoceren de periode tussen twee tentoonstellingen, een moment van leegte na de verwezenlijking van een project en vóór de geboorte van een ander.
Verwée analyseert zijn dagelijkse situatie vanuit de objecten die er als vanzelfsprekend in zijn opgenomen. In de installatie “Demounted Object” deconstrueert hij zijn eigen bureau, om er een kubistisch-abstracte sculptuur van te maken. Op deze manier stelt hij de vraag naar de conventionele functionaliteit van dagelijkse objecten en gaat hij op zoek naar alternatieve vormen en betekenissen. Hetzelfde geldt voor “Conclusão”, een uitvergrote pagina van een Portugese krant, die een bepaald merk zonnecrème aanprijst als ‘de beste bescherming tegen de zon en de crisis’. Een absurde actie, die perfect past in Verwée’s praktijk, maar tegelijk het enige politieke element in de tentoonstelling is.
Vanuit het herscheppen van objecten is Verwée ook bekommerd om restmaterialen. “Studio Allies, Variations et cetera” bestaat uit grote houten structuren, aangevuld met een vuil t-shirt, een gebruikte emmer, een leeg wijnkrat. Al deze elementen krijgen een even grote rol als de structuren zelf. Het gaat hier niet om een sculpturale kwaliteit, maar om het tonen van een momentopname, een snapshot van een werk in constructie (niet een bepaald werk, maar élk werk). Ook de tijdelijke muren van “Produced Sculpture” zijn vergezeld van een zak met puin. De maquette “Scale Model 1:10” is volledig gemaakt met restmateriaal uit het atelier van de kunstenaar. Zelfs in de fotoreeks “Frayed Edge Sequence” worden beelden van inspirerende ruimtes afgewisseld met zwarte vlakken, die Verwée ‘complementair restmateriaal’ noemt. Er is dus geen onderscheid meer tussen materiaal en rest, tussen kunst en afval. Verwée ontbloot de vuile, betekenisloze fase die voorafgaat aan het object dat een publiek vanzelfsprekend als kunstwerk benoemt omdat het in een museumzaal getoond wordt.
Een toevallige voorbijganger zou Verwée’s werk wellicht als ‘betekenisloos beschouwen, maar door ze in een museale context te plaatsen, probeert de kunstenaar net komaf te maken met de conventionele betekenis die argeloos aan objecten gegeven wordt. Zijn praktijk beschrijft een vicieuze cirkel: hij maakt een tijdelijke installatie van een kunstwerk ‘in opbouw’ en plaatst die in een museale ruimte. Hierdoor wordt het een volwaardig kunstwerk. Vervolgens documenteert hij deze installatie in één of meerdere foto’s, die dan op hun beurt aan de muur van een museum komen te hangen.
Adriaan Verwée loopt nog tot 2 november 2014 in Museum M, Leuven.
http://www.mleuven.be/hedendaagse-kunst/verwee/
7,5