Als voorbereiding op zijn verschijning in de AB luistert u bij voorkeur naar zijn laatste worp, Brothers and Sisters of the Eternal Son, en het moge duidelijk wezen: Damien Jurado is bevrijd en iedereen mag het weten.
Interactie met het publiek
Het gesprek trekt zich aanvankelijk nochtans moeizaam op gang. Jurado komt over als een bescheiden mens van weinig woorden. In de periode van St. Bartlett, een viertal jaar geleden, was hij al een culticoon en welgeteld één optreden speelde hij toen in België: een kleinschalig huiskamerconcert in Gent. “Jazeker, dat optreden herinner ik mij nog goed. Ik had gewoon even op voorhand aangekondigd dat we enkele huiskamerconcerten wilden doen, of ergens anders in een gezellige kleinschalige context. En dan overliepen we de opties.” Het grote gebaar is niet aan hem besteed. Ambitie om in grote zalen of festivals te spelen is er niet. “Een plek waar ik de connectie met het publiek verlies, voldoet niet. Ik wil dat de mensen mij horen en ook echt luisteren. Geen gebabbel.”
Zo maakt hij er steevast een gewoonte van om na optredens bij de merchandisestand te blijven om met zijn fans babbeltjes te slaan, en op zijn beurt te luisteren naar wat ze te zeggen hebben. Jurado: “Door de moderne technologie zijn we authentiek menselijk contact uit het oog verloren. Er komt een dag waarop we helemaal geen interactie meer met elkaar zullen hebben. Daarom vind ik interactie met het publiek na een optreden zo belangrijk, in tegenstelling tot veel andere artiesten. You’re no different from them. Ik heb op die manier veel mensen ontmoet bij wie mijn muziek hun leven beïnvloed heeft. Verhalen over kanker, huwelijksproblemen, noem maar op. Veel geld verdienen is geweldig, maar die verhalen zijn belangrijker dan eender welke vijfsterrenrecensie of staande ovatie.” Voor Jurado is muziek duidelijk meer dan entertainment, hij ziet het als een manier om nog écht verbonden te zijn met mensen.
Religie en spiritualiteit
Wie vertrouwd is met ‘s mans oeuvre en zich vervolgens onderwerpt aan zijn nieuwste Brothers and Sisters of the Eternal Son (en eigenlijk ook al voorlaatste Maraqopa) merkt een trendbreuk. Dit is geen zoveelste album in de rij. Vroeger zong Jurado over alle aspecten van de Amerikaanse samenleving, nu over een grote religieuze openbaring. Verpakt in de metafoor Maraqopa, een moderne utopia. De weg ernaartoe was voor hem een zoektocht naar zichzelf. Jurado: “Ik ben niet het hoofdpersonage, maar er zijn wel gelijkenissen. We hebben beiden innerlijke rust gevonden.” Zowel in tekst als muziek is Brothers and Sisters of the Eternal Son een eerste volledige muzikale vertaling van die innerlijke ontdekkingstochten.
Lees het gerust tussen de regels, de nieuwe Damien Jurado heeft God ontdekt. Maar op de Kerk is hij voor alle duidelijkheid niet zozeer gesteld. Jurado: “Iedereen is zo legalistisch ingesteld, probeert goed te leven en strikt te doen wat Jezus gezegd heeft. Maar eigenlijk gaan we helemaal niet liefhebbend om met elkaar. Daar faalt de Kerk in zijn job. En dat geldt voor elk geloof of politieke beweging, hoewel communisme bijvoorbeeld nochtans gestoeld is op prachtige ideeën. Maar ja, there’s always some guy fucking it up.”
“Ik beschouw mezelf als een boodschapper die Zijn woorden tot bij de mensen wil brengen. In dat opzicht ben ik een postbode. Maar ik ben ook een vader, ik wil in de toekomst ooit trouwen, ik wil een goeie medemens zijn. Da’s ook allemaal mijn job, alles waar ik mijn passie kan inbrengen.” De schilderkunst is een meer recente passie van Damien Jurado. Begin je over zijn schilderwerk, dan verschijnt er ongetwijfeld een glimlach op zijn gezicht. Zijn tourmanager vertelt mij nadien dat Jurado tegenwoordig met veel meer passie schildert dan musiceert. Hij vindt dat hij er meer talent voor heeft. De schaarse google-zoekresultaten ogen in ieder geval veelbelovend. Hoe koopt men een authentiek werk van Damien Jurado? Jurado: “Uiteindelijk komt er wel eens een website online, maar momenteel blijft het bij enkele tentoonstellingen.” Zo nam hij zijn werk reeds mee op tournee, enkele maanden terug bijvoorbeeld in Amsterdam en Londen.
Hij is niet altijd religieus geweest. Jurado: “Ik maakte die beslissing al toen ik zeventien was. Maar religie is een groeiproces – een beetje zoals nummers schrijven. Je leven zal wel veranderen, maar niet van dag op dag. Zo moest ik enkele jaren geleden door de donkerste periode van mijn leven. Plots, in de herfst van 2012 werd het écht voor mij, toen snapte ik wat het allemaal te betekenen had. I finally got into a groooove. Met volle overgave. Vanaf dat moment nam mijn muziek een vreemde wending. Mensen zeggen mij vaak dat ik zwaar in de drugs moet hebben gezeten bij de productie van dit album. Maar neen, ik was plots gewoon volledig bevrijd en alles werd mogelijk.” Achteraf vertelt hij dat hij het niet enkel beu was om een melancholische singer-songwriter te zijn, blijkt dat hij het nooit echt met zijn volle goesting is geweest.
“God creëerde de uitvinder van die deurklink”, zegt hij al wijzend naar de deur in de hoek van de kamer. “Die deurklink is goddelijk geïnspireerd. God heeft de gekste vogels en de meest ongelofelijke wolkenformaties ontworpen, dus waarom kon God mij dan niet het talent geven om de gekste plaat uit mijn leven te maken?” Jurado geeft John Coltrane als voorbeeld. Hoe meer die in contact raakte met zijn spiritualiteit, hoe gekker zijn muziek werd. “En waardevoller dan hij ooit voor mogelijk hield.” Naast de muziek heb je trouwens nog steeds een officiële Saint John Coltrane Church, ontstaan nadat de oprichters een concert van Coltrane bijgewoond hadden in 1965.
Muzikale vrijheid
Weg met niches, zijn nieuwste album klinkt als iets op zichzelf en valt moeilijk in een hokje te plaatsen. Nochtans, dat Jurado het over een andere boeg gegooid heeft, wil niet zeggen dat zijn aanpak fundamenteel gewijzigd is. Hij heeft de nummers gewoon thuis geschreven. Zang en gitaar, zoals altijd. Zeker wanneer je luistert naar de bonus tracks van Brothers and Sisters, merk je dat de nummers nog steeds een authentieke Jurado-signatuur dragen; Stuk voor stuk goeie nummers met dragende melodieën. Pas in de studio deed hij compleet andere dingen met zijn muziek. Openstaan voor allerlei invloeden, artistieke vrijheid heet dat. Een periode die hij in grote mate doorbracht met zijn muzikale spitsbroeder Richard Swift (ook bekend van The Shins). Die zei na de opnames: “It’s a killer record man, but your fans are going to fucking hate it.”. Hij kon zich niet erger vergissen. De plaat werd overladen met positieve kritieken en is een van zijn succesvolste tot nu toe.
Jurado: “Veel coole bands zijn vastgeroest. Ik hou bijvoorbeeld van Metallica, en als je de distortion en zware drums weg denkt, bestaat hun oeuvre gewoon stuk voor stuk uit goeie nummers. Maar waarom hebben ze daarmee nooit een gekke elektronische progrock-plaat gemaakt? Wel, kijk eens naar Some Kind of Monster… There’s fear all over the place. Met St. Anger wílden ze dan eens iets nieuws proberen, maar de kritieken waren behoorlijk slecht dus zijn ze gewoon teruggekeerd naar good ol’ Metallica.”
Nochtans, bij elke nieuwe release was Jurado voorheen enorm bang van wat mensen ervan zouden denken. Die tijden zijn voorbij. Jurado: “Ik ben ongelofelijk blij dat de plaat goeie kritieken krijgt, want we hadden het helemaal niet verwacht. Ik deelde Richards mening, maar in tegenstelling tot hem kon de potentiële kritiek mij weinig schelen. Soms moet je gewoon zien wat het geeft, zonder angst. Zelfs ík moet niet al mijn creaties leuk vinden, en dat is ook niet het geval. Dus als ik zeg dat het mij niet interesseert wat mensen ervan denken, is dat niet omdat ik geen waarde hecht aan mijn fans. Ze moeten er gewoon op vertrouwen dat ik weet waar ik mee bezig ben. Artistieke vrijheid dus. Ik ben trouwens ook helemaal geen fan van deze deurklink, ik ben eerlijk gezegd meer voorstander van draaiende knoppen. Maar het dient zijn doel … (stilte) Laat ons eerlijk zijn, ik klink als een halve gek.”
Voor zijn Europese tournee heeft hij de Sisters of the Eternal Son (een wonderlijk begeleidingskoor op de bonustracks) thuisgelaten, omdat het nu eenmaal goedkoper is. Maar is het niet paradoxaal dat hij zijn nummers dan toch helemaal op zijn eentje in singer-songwritermodus brengt? Jurado: “Waarom hetzelfde doen als op plaat? Mensen komen niet naar een optreden om exact dezelfde plaat opnieuw te horen. In de zaal kan men de nummers ook eens horen zoals ik ze geschreven heb in mijn slaapkamer.” En misschien neemt hij zijn Sisters in de toekomst wel mee, als hij er budget voor vindt. Lijkt hem wel leuk.
Je zou denken dat Jurado in volledige gemoedsrust definitief een nieuwe muzikale smoel gevonden heeft. Niets is minder waar. Zijn vertellingen maken mij des te meer benieuwd naar het volgende album. “That makes two of us, man. Muziek is een voortdurende verkenningstocht, de ultieme roadtrip. De pers duwt mij in genres, maar ik voel mij tot geen enkel genre beperkt. Morgen maak ik misschien wel een Coltrane-plaat. Ik luisterde onlangs naar Braziliaanse conga-muziek. Misschien doe ik daar wel iets mee. Wie zal het zeggen? Wat heb ik te verliezen? Misschien maak ik wel platen tot ik honderd jaar oud ben.”
Damien Jurado speelt op 3 juni in de AB Club, Brussel.