Amatorski, is dat het groepje van dat mooi popnummertje over die oorlogsbrieven? Dat is een vraag die je toch echt niet meer stelt. Intussen zijn de Gentenaars al lang andere muzikale paden ingeslagen en hebben ze daarmee stevig hun voetafdruk in ons muzieklandschap geplant. Weinigen twijfelden eraan dat ook hun tweede volspeler een schot in de roos zou zijn. Want welke richting Amatorski ook kiest, ze maken beslist geen brol. From Clay to Figures is nauwelijks gereleaset en de lovende recensies dwarrelen al uit de blauwe hemel. Wie zijn wij om daar tegenin te gaan?
Door het succes van hun debuutsingle en eerste EP schoot de ster van Amatorski pijlsnel de hoogte in, hoewel de groep zich op dat moment nauwelijks nog identificeerde met de zoetige retropop van “Come Home”. In dat opzicht was de kille triphop van TBC hierop ongetwijfeld een reactie. Is het nog mogelijk om origineel te zijn, klonk het bij hun laatste project Crossing Borders. Amatorski beantwoordde zelf die vraag de voorbije weken. In interviews verwijzen ze graag naar de nieuwe sound van From Clay to Figures.
Laat ons daar vooral niet in overdrijven. Tijdens “Landscape Gardening” of “Unknown” hoor je bijvoorbeeld nadrukkelijk de goeie ouwe Radiohead van Kid A weerklinken (hoog tijd om nog eens “Motion Picture Soundtrack” op te leggen). Amatorski heeft nochtans iets bijzonders. Een poging tot samenvatting in één woord: klank. Zelden hoor je bands die zoveel aandacht schenken aan hoe elk instrument klinkt. Dat hoor je aan de ontstemde en daardoor breekbare klaviertjes in “+=+=+=+=+=+=+=+=+=” en “Boy/Girl”. En nog meer aan het daaropvolgende “Fragment”, dat uitgeleid wordt door niets meer dan een uitgepuurde basriedel. Een bijna platonische basvorm, volledig ontdaan van elke overbodigheid. Hoe essentieel kan klank zijn, hoe minimaal kan muziek zijn? Het levert potjandorie een van de zielroerendste momenten van de plaat op. Schoonheid zit bij Amatorski in de kleine dingen.
Een tweede poging tot samenvatting: oprechtheid. Laat ons vooral verwijzen naar de zang van Inne Eysermans. In opener “Hudson”, en bij uitbreiding op de ganse plaat, klinkt die droog als kurk, zonder enige spat reverb die haar kwetsbaarheid zou kunnen verdoezelen. Halverwege in “Deer the Woods” stort Inne Eysermans’ stem net niet in elkaar. Neen, dat hoor je tegenwoordig niet zo vaak. Amatorski is een doodeerlijke band.
Allez vooruit, nog eentje dan: sereniteit. Want nerveuze triphop à la Portishead valt nergens meer te bespeuren. Of het moeten hooguit flarden van vroeger zijn. De minimalistische beats in “Unknown” en “How Are You?” komen nog het dichtst in de buurt, maar de kille onrust die TBC uitstraalde, is verdwenen. Amatorski heeft rust gevonden en straalt dat ook uit. Luisteren naar deze plaat is op je dooie gemak langs een kabbelend beekje in de wilde natuur neersukkelen en genieten van kleinigheden. Let alleen op dat je hierdoor bij momenten niet in slaap valt of afdwaalt in gedachten: “Deer the Wood” waait eerder onopgemerkt voorbij en bij “Tiny Bird” krijg je het gevoel dat dit elders al aan bod kwam op de plaat. In het slechtste geval dragen deze nummers gewoon bij tot de sfeer.
Is het album een beekje, dan zijn stroomversnellingen schaars. Zelden gaat het volume de lucht in, momenten van overdrive zijn op een hand te tellen. In een melancholisch arpeggionummer als “Warszawa” bijvoorbeeld. Die opbouw roept trouwens mooie herinneringen op aan “Never Told” – een uitschieter op TBC. Zet het luid genoeg en ook uw haren springen ongetwijfeld recht. En in “She Became a Ballerina” (het nummer gaat wellicht over de gender-issues van hun metgezel Hilke Ros) begint het te waaien en regenen, muzikaal verbeeld door een spaarzaam gitaarriffje, waarvan de opbouw telkens zo subtiel is dat je het pas merkt als alles plots wegvalt.
Best wel een fijn plaatje dus, in elke betekenis van het woord. Amatorski voegt opnieuw een wezenlijk stukje klank toe aan een nu al veelzijdig oeuvre. From Clay To Figures is een geslaagd experiment, waarbij Amatorski zich een weg baant doorheen een wereld van breekbaar minimalisme. Benieuwd naar hun volgende bestemming.
Amatorski stelt haar album onder meer voor in het Concertgebouw in Brugge (25 april) en de Botanique in Brussel (21 mei).
