Een beetje band die dezer dagen iets te vieren heeft, doet dat door een cruciale plaat uit zijn carrière integraal live te brengen. 65DaysOfStatic is méér dan een beetje band, en dus zet de mathrock/post-rock/kieszelfband de tiende verjaardag van debuut The Fall Of Math in de verf met een korte tour langs enkele Europese hoofdsteden. Vanzelfsprekend kon Brussel daarbij niet overgeslagen worden.
Het is immers in België – in het Leuvense STUK, meerbepaald – dat 65DaysOfStatic voor het eerst het vasteland aandeed. Het was 26 januari 2006 en goddeau.com, één van de stamvaders van enola.be, vierde zijn vijfjarig bestaan met een eerste verjaardagsconcert. Sindsdien is de liefde tussen ons land en het Britse viertal wederzijds. Nergens is het publiek talrijker, zijn de zalen groter en vooral beter uitgerust, en passeert de groep dus vaker. Misschien was het daarom dat het slechts een AB Box was die de groep uitverkocht; met twee concerten dit najaar waren we recent al goed bedeeld geweest.
Nochtans was het een uitzonderlijk plan dat op uitvoeren stond. Weinig platen zijn de laatste tien jaar immers even invloedrijk geweest als The Fall Of Math. Er is Funeral van Arcade Fire, Boxer van The National, verzin er zelf nog twee, maar dat zal het zowat zijn qua platen die hun stempel op de erg recente muziekgeschiedenis hebben gedrukt. Toen 65DaysOfStatic debuteerde was post-rock nog maar net in zijn statische formule bevroren: het leek niet beter te worden dan Lift Yr. Skinny Fists Like Antennas To Heaven, Young Team en de onverslijtbare dubbelslag ()/Tàkk. En toen kwamen vier jonkies die dat soort gitaren nog een paar streepjes verder in het rood duwden, en paarden aan razende beats. Het is een geluid dat tot op vandaag zijn gelijke niet kent.
Staat die plaat er ook vandaag nog? Jazeker, zo bewees de groep op het podium van de Ancienne Belgique. Het explosieve “Retreat! Retreat!” is nog altijd de clusterbom die “alles kapot” roept, “I Swallowed Hard, Like I Understood” is eveneens een vaste waarde met zijn plotse ritmewisselingen en sterke melodie. En dan is er nog “This Cat Is A Landmine” dat bedrieglijk kabbelt als een idyllisch beekje, maar waar af en toe een venijnige Nessie in uithaalt. Die rommelende bas had ons al moeten waarschuwen.
In “Install A Beak In The Heart That Clucks Time In Arabic” is het vooral drummer Rob Jones die zich met dwarse interventies mag meten met de kletterende beats, al zijn het dan toch weer Joe Shrewsbury en toetsenist/beatman/gitarist Paul Wolinski die met hun snaren de boel beslechten. Mooi ook hoe Wolinski breed grijnzend de eerste verwachtingsvolle akkoorden van “Hole” aanslaat: het is een ander gezicht van de band. Meer elektronisch, maar ook daar wurmen de gitaren zich in een gierende finale naar de voorgrond; het bloed kruipt waar het niet gaan kan, en dat was bij het schrijven van die plaat toch nog altijd richting een vorm van post-rock. Als het maar luid is.
Dat moet wel eindigen met het woest uitbarstende “Aren’t We All Running?”, maar de Yann Tiersen-achtige piano die het nummer op plaat inleidt, lijkt vandaag verloren gelopen in de mix. Het duurt tot de band die muur uit spanbeton optrekt vooraleer het in zijn plooi valt. Dan zit het echter goed. Keer op keer laten de muzikanten – aangevuld met hun roadie op derde gitaar – de vuist in ons gezicht knallen. Tot alles even voorbij lijkt, en een simpele cimbaaltik dan toch het teken geeft voor een laatste salvo slagen; genoeg voor een K.O. die even om pauze vraagt.
Geen einde, neen. 65DaysOfStatic is er immers de band niet naar om zomaar achterom te kijken. Uiteindelijk werd met deze kleine concertreeks ook maar lichtjes ongemakkelijk ingestemd. Liever kijkt de band vooruit, en wat beter als compromis dan om na je hele eerste plaat doodleuk van begin tot einde je meest recente te spelen? Volgen dus: zeven van de acht nummers van Wild Light, dat pas afgelopen september verscheen, en waarop de groep andere horizonten verkent. Weg is het naïeve, maar charmante gooi-en-smijtwerk van dat debuut; in de plaats komt muzikale subtiliteit en een breder spectrum.
Van de dramatische Star Wars-soundtrack voor de 21ste eeuw van opener “Heat Death Infinity Splitter” gaat het meteen naar de dwarse trance van “Prisms”. Meer dance invloeden zijn er met het bezwerende “Sleepwalk City” waarin een krolse bas het hoge woord voert. In “Taipei” veegt de groep even de vloer aan met Explosions In The Sky door het mooiste post-rocklijntje sinds “Your Hand In Mine” te spelen. En dan eindigt alles met “Safe Passage”, een aftitelingsnummer zonder film, waarbij uiteindelijk enkel Shrewsbury en een breed grijnzende Wolinski achterblijven om nog even die grootse melodie verder uit allerhande bakjes te halen. Het toont de lange weg die 65DaysOfStatic heeft afgelegd: van “More volume than sense” zoals hun modus operandi ooit werd verklaard, naar “more sense than volume”. Je kunt niet eeuwig jong en vol sturm und drang blijven; die horde heeft de groep gracieus genomen, zo laat Wild Light horen.
Grootste hit “Radio Protector” wordt als bedankje nog even meegegeven; handen gaan de lucht in. “This band is unstoppable”: het is godverdomme ook tien jaar later nog steeds even waar.
