Het Bijbelse verhaal Genesis spreekt tot de verbeelding van mensen van allerlei pluimage. Thomas Ryckewaert verdeelt die onder in wetenschappers, religieuzen en kunstenaars. Gedurende een namiddag en avond trokken de toeschouwers langs verschillende locaties en kregen er de diverse, elkaar soms tegensprekende kijkwijzen voorgeschoteld. Die van de wetenschappers, die van de clerus en die van de theatermaker zelf. De vanzelfsprekende vrees: heeft de regisseur deze manier van werken wel volledig in de hand?
Over het eerste deel kunnen we kort zijn. Wetenschappers van twee der grootste universiteiten in Vlaanderen (Leuven en Gent) zetten tegen het decor van de Film Plateau de betekenis van de Bijbel uiteen, vanuit verschillende academische perspectieven. Genesis als literair werk, Genesis als verhaal in een traditie van verhalen, Genesis en het belang in de hedendaagse maatschappij. De keuze voor deze analyses is gewaagd: zulke uiteenzettingen mogen dan ongemeen interessant zijn, maar drie hooggeschoolde sprekers op rij vallen nogal zwaar op de weekendmaag. De moedige luisteraar kan er in zijn vrije tijd een heleboel van opsteken, maar langs de andere kant is dit misschien niet de gedroomde manier om een breed publiek aan te spreken. De regisseur kan de wetenschappers uiteraard ook alleen maar vragen om het eenvoudig te houden.
Het tweede deel is een stuk simpeler aangepakt: Ryckewaert laat zijn publiek de avondmis in de Sint-Baafskathedraal koloniseren. Wie de aankondiging op de website van Vooruit las en veel inbreng van de regisseur verwachtte, komt bedrogen uit. De kerkkoren zijn een fijne vondst: Schola Cantorum wordt voor de gelegenheid versterkt door Canta Ludens. Het bijzondere eraan is dat het koor in het publiek zit. Bij het ter communie gaan, loop je tussen twee muren van gezang. Voor de rest is het een doodgewone, zelfs redelijk lange viering, zonder veel linken met Genesis. Daarnaast worden nog een hoop verwachtingen niet ingelost. Er zou bijvoorbeeld ergens een lichtontwerper aan te pas zijn gekomen (Giacomo Gorini), maar dat is blijkbaar een zeer bescheiden man. Weinig soeps.
Het derde deel, waar de meeste — intussen hongerige — toeschouwers het hardst naar uitkeken, speelt zich af in de theaterzaal van Vooruit zelf. Een theaterstuk, geregisseerd door Ryckewaert. Hier heeft hij vrij spel. Jammer genoeg verzaakt hij aan de mogelijkheden die hij voor zichzelf creëerde. Met het licht wordt goed omgesprongen: aan het begin is er niets, behalve een relatief typische soundscape van luide, hoge en lage elektronische tonen in de duisternis. Gaandeweg wordt het podium zichtbaar en worden de juiste ruimtes op tijd en stond verlicht. Deze ruimtes worden op zich ook zeer goed gebruikt. Er wordt een contrast geschapen tussen de chaotische, maar vrije wereld en de besloten, bekrompen wereld in een glazen hok rechts op het podium, daterend van nadat Eva in de appel beet. Tot zover het goede nieuws.
Door te kiezen voor een stuk zonder echte dialoog, wordt Ryckewaert verplicht om zijn stuk visueel aantrekkelijk te houden en vooral zijn acteurs via beweging betekenis te laten scheppen. Laat hem daarin nu net falen. Al snel wordt de voorstelling eentonig, omdat de afwisselende scènes steeds dezelfde contrasten scheppen op immer clichématiger wijze. Buiten loopt iedereen te buitelen, binnen ontspinnen zich pijnlijke familiesituaties. Een vader die geen aandacht heeft voor zijn zoon omdat hij na zijn uren thuis verder moet werken, een ouderpaar dat zich door de volwassen dochter laat bedienen alsof het een slaaf is, enzovoort. De keuze voor een danseres in de “vrije wereld” verveelt ook snel, omdat de betekenis te vaag blijft. Er duiken in het stuk wel af en toe enkele absolute hoogtepunten op, zoals de briljant belichte en geacteerde liefdesscène in het glazen huis en de keuze voor Händel (“Lascia La Spina”) als Leidmotief doorheen het stuk.
Kortom, de eerste delen lijken vooral bedoeld om Genesis in een waardige setting te plaatsen, zonder al te veel inmenging van de regisseur. Het derde deel is een artistiek werk, waarbij voornamelijk — en succesvol — wordt gefocust op de technische kant van theater: de belichting, de verdeling van de ruimte en in zekere mate de muziek. Inhoudelijk schiet het echter wat tekort, waardoor de indruk blijft hangen dat er veel meer mee te doen was.
Genesis is nog tot 31 mei op tournee in Vlaanderen en Brussel.