Angles 9, het nonet onder leiding van de Zweedse rietblazer Martin Küchen dat net ervoor, weliswaar als octet, het machtige By Way Of Deception – Live In Ljubljana had uitgebracht, overdonderde ons compleet toen ze vorig jaar in Hasselt van jetje kwamen geven. Helemaal verrassen deden ze ons daarmee niet — het was een kroniek van een aangekondigde victorie –, maar niettemin: een belevenis. Onze dag was dan ook goed toen bekendgemaakt werd dat een opname van dat knalconcert uitgebracht zou worden door het Clean Feed-label. En nu is het eindelijk zo ver.
Het enige dat er op aan te merken valt, is dat de release enkel op vinyl verschijnt. Niet dat het de muziek minder spannend maakt, maar omdat er maar drie kwartier op staat. Het was een concert zonder noemenswaardige inzinkingen dat al net zo’n groot hart bleek te bezitten als die bijna uit hun voegen barstende platen met hun grandioze thema’s, heftige emoties en denderende ritmes. Daarom valt er ook niet eens te klagen over het feit dat twee van de drie stukken op In Our Midst, “Every Woman Is A Tree” en “By Way Of Deception”, samen goed voor 35 minuten, al eerder te horen waren op vorige albums. De geestdrift van Angles blijft in al z’n vormen en versies meeslepend.
De volgorde van de songs is ook omgegooid. “By Way of Deception”, live het sleutelstuk van de eerste set, vult nu de B-kant van de plaat. Negentien minuten waarin het negental ongegeneerd z’n sterktes kan uitspelen: memorabele thema’s, losjes zittend samenspel (het is niet de strakste band ter wereld, maar de pure groove is onstuitbaar), onweerstaanbare licks, driftig heen-en-weergeklets en geklater en bruisend spektakel. In de groepspassages werd pianist Alexander Zethson regelmatig in de tang genomen door zijn luidruchtige collega’s, maar hier maakt hij toch mooi deel uit van het collectief. En het stuk is een regelrechte kanonnade van schwung, een razende wervelstorm. Majestueus, en larger than life-bonkend, met geschreeuwde aanmoedigingen van Küchen en uitstapjes langs Spaanse hoogvlaktes en weeklagende zigeunermiddens. Maar de muziek van Angles klinkt ondanks die melancholie en tristesse nog altijd groots. Triomfantelijk.
Voor de twee kortere stukken op de A-kant geldt hetzelfde, maar dan in iets compactere vorm. “In Our Midst” is eigenlijk heel eenvoudig van structuur, maar die uitwerking is zo vitaal en doordrongen van zo’n lijfelijke sensatie, dat luisteren met een koptelefoon goed is voor een trip naar 13 oktober 2012. En nu valt ineens ook op hoe mooi die inleidende trombonesolo van Mats Äleklint ondersteund wordt door het simultane gepingel van piano en vibrafoon, hoe die baritonsax op meesterlijke wijze een fundament klaarlegt waarop de band kan gedijen. En dan is er een minutenlange solo van Magnus Broo die geen mens onbewogen kan laten. Een emotionele splinterbom.
“Every Woman Is A Tree”, het bisnummer van het concert, laat de band op z’n meest gedreven horen, voortgestuwd door een denderend pianothema en voorzien van een opzwepende, feestelijke ambiance die met één been in de groovecultuur van Ethiopië staat. De urgentie van Küchens altsax gaat door merg en been en is slechts een schakel in die machtige stapeling. De ritmemotor valt even stil, maar WHAM, komt dan weer op gang. Er volgt ook een vertraging, waarvoor de band even in zichzelf gekeerd terugplooit en vervolgens… opnieuw WHAM: een knetterende eindspurt. Komen, zien, en het dak eraf knallen. Dát is wat er gebeurde, die zaterdag in oktober 2012, en dat is wat de band, intussen uitgezet tot een tentet, onlangs nog eens overdeed tijdens het jazzfestival van Saalfelden, als we de reacties achteraf mogen geloven. Wie er in Hasselt bij was, had dat kunnen zien aankomen. Kom volgende keer ook eens kijken. Jazz bijt niet. Dit is muziek die rechtstreeks op het hart mikt. Angles zien is een feest van de lach en de ontroering, nu voor de vierde keer vastgelegd op een prachtige liveplaat.
Extra bonus: de foto op groot formaat is van Enola-fotograaf Geert Vandepoele! En nog goed nieuws: Martin Küchen staat op zaterdag 28 september opnieuw in KC BELGIE, met zijn ontvlambare freejazzkwintet All Included. Het voorprogramma wordt verzorgd door het jonge Belgische Bolhaerd. Een samenwerking van KC BELGIE en Cultuurplatform Motives For Jazz, en de eerste avond in het kader van 10 jaar Kwadratuur. Meer info en tickets hier.