Op haar eerste grote release jongleert Valerie June met referenties aan enkele kleppers uit de muziekgeschiedenis zonder een bal te laten vallen of de eigen stem te verliezen.
Deze medusa-harige deerne groeide op in de muziekader van centraal USA, tussen Mephis en Nashville. Als autodidact muzikaal manusje-van-alles liet ze haar talenten groeien en bloeien in een old school invloedenpoel die zich uitstrekt van gospel over blues tot rock & roll. Het resultaat noemt ze “organic moonshine roots music”, een omschrijving die we zelf niet beter hadden kunnen bedenken. Na een deelname aan een MTV-project ging haar naam vlot over de lippen bij de in-crowd. Even later belandde hij in het oor van ene welbekende Dan Auerbach (The Black Keys) die als liefhebber van een rauw bluesgeluid tekende als producer van deze plaat.
Met haar nasaal timbre en kelige zang klinkt Valerie June sowieso als de proteststemmen van decennia geleden maar mevrouw kent ook duidelijk haar klassiekers. Ze neemt ze echter niet als loze woorden in de mond. Na een jarenlange begeestering stuwen ze doorheen haar aders en zijn ze deel geworden van haar metier zonder klakkeloos gekopieerd te worden. Dit leidt tot een tijdloos authentiek geluid dat je stante pede met zich meevoert. De opener, tevens eerste single, “Workin’ Woman Blues”, zet je met beide voeten in de bayou van New Orleans: blaren op de handen, brandende zon op het hoofd, zweetparels op het voorhoofd. In se klinkt het als een klaagzang om het tergende werkritme mee op te fleuren maar tegelijkertijd ontstaat een vrolijke toets dankzij de blazersectie die het nummer tot een blues-versie van Dancer In The Dark verheft. De meeslepende titeltrack — ergens tussen Nina Simone, Diana Ross en Lenny Krevitz anno 5 in — voert je mee naar een echtelijke discussie naast de jukebox van een verlaten highway diner. Een heel ander tafereel maar daarom niet minder intrigerend.
De rauwe, korrelige instrumentatie versterkt het effect van June’s stem. Het broeierige rock & roll ritme complementeert de bezwerende voodoosoul van het wervelende “You Can’t Be Told”, met een ongeraffineerde gitaarsolo middenin om de track helemaal af te maken. Niet dat het er altijd even kolkend aan toe hoeft te gaan. Na het startschot staat de banjo-ballade “Somebody To Love” in alle soberheid te blinken: een kinderlijk eenvoudig melodietje, een begeleidende viool en een bescheiden gospelkoortje, meer heeft een karakterstem niet nodig om een klassesong op te nemen. Nog rudimentairder klinkt “Twined & Twisted”, een indiefolk-kleinood met grote resonantie, een moment van verstilling dat aan de botten blijft kleven. Zo mogelijk nog indrukwekkender is het uitgebeende “Shotgun”, een hypnotiserend monotone gitaarriff waarover June als een hippiesirene kronkelt, met een intrigerende sensualiteit ten gevolge. Het siert Auerbach dan ook dat hij haar karakter niet afvlakt door haar te overproducen. Pushin’ Against A Stone toont alle respect voor haar roots en haar eigenheid.
Opvallend ook hoe een plaat die op vele momenten aan oude protestsongs refereert toch ook over veel warmte en zelfs een stevige dosis romantiek beschikt. “The Hour”, een heupwieger in sixties style, had een wereldhit voor The Supremes kunnen zijn — de feërieke belletjes, de technicolor-aaibaarheid van het soulvolle achtergrondkoortje: allemaal bonuspunten voor deze victoriekraaier. Meer Motown hoor je op het prachtige “Wanna Be On Your Mind”, dat niet had misstaan op Amy Winehouse’s Back To Black. De verwijzingen die hier aangehaald worden zijn niet de minste en vormen nog maar het begin van het lijstje van muzikale legendes die je op Pushin’ Against A Stone hoort weerklinken. Het raspende timbre van Shirley Goodman, de gedetermineerde sensualiteit van Etta James, het compromis tussen ruw en kwetsbaar van Townes Van Zandt: al deze echo’s zijn hoorbaar maar met deze klei wordt eigen werk geboetseerd. Dat dit labeldebuut ongegeneerd deze vergelijkingen kan dragen, toont wat voor een ruwe diamant je hiermee in handen hebt.
Valerie June staat op 30 april in Botanique.
