Klezmer. De joodse gemeenschap kent het al minstens een eeuw, maar hier viel het woord pas in maart voor de eerste keer. Amper een half jaar later mogen we het opnieuw in de mond nemen — al is het maar een van de gezichten die Ben Caplan van achter zijn wilde baard onthult.
Zoals talloze bloggers ondertussen al herhaald hebben, brengen Caplan en zijn Casual Smokers een mix van folk, jazz, roots en klezmer. Bloggers, want ondanks een Benelux release in april en een bijhorend plaatsje op de 3voor12 Luisterpaal, bleef de reguliere muziekpers over In The Time Of The Great Remembering voorlopig opmerkelijk stil. Caplans cocktail is nochtans erg te smaken.
Een contrabas die het ritme nonchalant onderhoudt, een klagerige melodica die gaandeweg baan ruimt voor speels aftastende violen en klarinetten en een keerzang die in elk zigeunerkamp luidkeels meegezongen zou worden: “Conduit” weet de verschillende invloeden alvast haarfijn te doseren. Hetzelfde geldt voor “Bang To Break The Drum” en “Stranger”, zij het met een iets meer uitgesproken smaak. In het eerste overheerst de koele nonchalance van de jazz, met hier en daar een warme saxofoonklank; in het tweede de sleurende melodieën van de klezmer. Eén ingrediënt hebben de drie nummers alleszins gemeen: een diepe, rauwe zangpartij.
Vanaf de eerste luisterbeurt sleurt Caplans rasperige stem de luisteraar bij de haren. Hij staat garant voor een louche aanstekelijkheid en vormt bovendien een duidelijk herkenningspunt. Veel bloggers beschouwen de ruwe vocals dan ook als Caplans trademark en vergelijken de man maar al te graag met andere doorrookte stemmen. Tom Waits, Nick Cave, Mark Lanegan, Ray LaMontagne, Captain Beefheart — allemaal zijn ze de revue al gepasseerd. Niet geheel onterecht, misschien, maar nauwelijks de échte kracht van In The Time Of The Great Remembering.
Die schuilt in een reeks ingetogen nummers die zich pas na een aantal luisterbeurten achter de ruige façade laten opmerken. Caplans stem is er minder agressief, de arrangementen minder excentriek en de melodieën opvallend klassiek. Maar de lyrics zijn van een weergaloze eerlijkheid en de combinatie van invloeden van een subtiele rijkheid. In “Beautiful” en “Leave Me Longing” toont Caplan zich al een overtuigend verteller, maar “Drift Apart” is simpelweg buiten categorie. De apathische verslagenheid waarmee hij het doodbloeden van een relatie bezingt, is hartverscheurend; de brommende contrabas en melancholische viool die aan de apathie weerwerk bieden, zijn magistraal.
De rauwe nummers met hun speelse balkantoets zijn als het knappe uiterlijk van een potentiële liefde: datgene waardoor de persoon je in eerste instantie opvalt, datgene dat de eerste dagen in je hoofd blijft ronddwalen en datgene dat je ertoe aanzet hem of haar beter te leren kennen. Waar je uiteindelijk ook echt verliefd op wordt, heeft echter nog weinig met dat uiterlijk van doen. Ook zo bij In The Time Of The Great Remembering. “Conduit”, “Stranger” en “Bang To Break The Drum” mogen dan wel voor de verleiding zorgen, het zijn “Beautiful”, “Leave Me Longing” en niet in het minst “Drift Apart” en “Down To The River” die uiteindelijk het huwelijksaanzoek binnenrijven.
