Lang mocht het niet meer duren: een publicatie waarin het verhaal van de iconische band rond Freddie Mercury uit de doeken werd gedaan. Vorig jaar kwam dat fameuze boek er, en na bijna een jaar wachten heeft uitgeverij Lido het Engelstalige origineel nu naar het Nederlands vertaald — én het boek in een even waardevolle als luxueuze box ondergedompeld.
Het goede nieuws bij deze luisterrijke editie is meervoudig. Toen in september vorig jaar deze Queen-publicatie op de wereld werd losgelaten, werd overal in het breed bijgeschreven dat het hier om “an official publication” ging. Wetende dat er over frontman Mercury al bijna vijf “ongecensureerde” biografieën zijn verschenen, is het inderdaad niet onbelangrijk te weten dat deze publicatie tot stand is gekomen met goeddunken van de leden die overbleven na Mercury’s overlijden. Uiteraard is dit biografische “album” (want inderdaad nemen afbeeldingen vaak meer ruimte in beslag dan de tekst, waardoor men de indruk heeft een half biografisch, half fotografisch boek in handen te hebben) dan ook geen ongezouten weergave van de feiten. Er kan worden aangenomen dat enkele te gepeperde passages voor het nageslacht met de mantel der liefde werden bedekt, en dus verborgen blijven. Is dat een probleem? Niet voor wie in ogenschouw neemt dat het boek net geen honderd bladzijden telt. Het verhaal van Queen werd kortom herleid tot een bepaalde essentie, die toch oog heeft voor de context waarin het muzikale wonder is kunnen geschieden. Men kan deze uitgave er zeker van betichten te weinig volledig te zijn, maar het verhaal tot in de details vertellen, is iets wat de samenstellers duidelijk niet geambieerd hebben.
De fans zullen overigens meteen een halve dag zoet zijn met alle snufjes en kaartjes te bekijken die worden meegeleverd . Het concept was immers geen traditioneel overzicht, zoals filmmakers Ingmar Bergman en Stanley Kubrick er een kregen bij Uitgeverij Taschen, maar wel een groot verhaal vertellen via kleine prullaria, zoals posters, backstagepasjes tot zelfs handgeschreven briefpapier met Queen als header. Die zaken wekken de magische sfeer van de jaren ’70 en ’80 meteen weer tot leven. Het kan banaal lijken, maar de meest onooglijke toevoegsels zorgen ervoor dat de ervaring van het boek meervoudig wordt en je wordt aangezet tot herlezen en verder lezen. Het is een geïnspireerde vorm die op zijn beurt inspireert. Hetzij via krantenknipsels, eigenzinnige aandenkens of foto’s en kaartjes van Europa waarop wat lijnen zijn getrokken die samen een heuse tournee vormen. Een gesprek met de bandleden op cd, waartussen ook wat audiofragmenten te horen zijn, werd ook bijgevoegd. Wie niets van Queen in huis heeft of de band amper kent, wordt er op die manier nog eens aan herinnerd waarom precies deze groep nog steeds in tal van tijdloze toplijsten opduikt.
Buiten honderd bladzijden je reinste spektakel is er aan 40 Years of Queen weinig te beleven, maar dat is het hem nu net: net zoals de band exuberant was in zijn tijd, is deze bijna decadente uitgave een lees- en prentenboek dat de fans in een stel verwonderde kinderen verandert die vol overgave bladeren en papiertjes lospeuteren uit de gleuven, om vervolgens weer terug te bladeren naar nog andere extra’s of paginagrote foto’s. Wat je ziet, is kortom wat je krijgt: een glitter & glamour-naslagwerkje, chronologisch geordend, helemaal in het teken van het summum van de rock ’n roll. Zou Queen in de jaren ’70 kostelijk gelachen hebben met een boek als dit? Absoluut, maar ze zouden het ook gekoesterd hebben. De minutieuze handenarbeid waarmee de uitgave is afgewerkt, stemt immers tot bewondering en dwingt respect af. En wie anders dan de mannen van Queen wisten alles af van detailwerk? Noeste arbeid hoeft bij uitgeverij Lido overigens geen stukken van mensen te kosten. Ook dat is mooi meegenomen. Het vormt, op de volledigheid na, een van de vele troeven van dit boek.