Lang geleden blokletterde de Morbid Angel-slogan “Extreme Music For Extreme People”. Dat de Floridanen het schrijven van extreme metal na het vertrek van David Vincent nog niet verleerd waren, bewijzen Formulas, To The Flesh en Gateways To Annihilation, de onderschatte platen uit het Steve Tucker-tijdperk. Met David Vincent terug aan boord slaat Morbid Angel een nog extremere weg in. U bent gewaarschuwd.
In “I’m Morbid” growlt Vincent “We stand invincible, not just a dream/Straight from the underground/The gods are screaming”. Ironisch genoeg behoort Morbid Angel in de VS samen met Cannibal Corpse en Deicide tot de top van best verkopende death metal-acts. Als er een klassieke death metal-band is die sinds zijn oprichting de meningen zwaar verdeeld heeft, is het Morbid Angel wel. Het unieke aan de band is dan ook zijn non-conformisme binnen het behoudsgezinde death-genre. En het legde Morbid Angel geen windeieren: hun derde langspeler, Covenant (1993), is de best verkochte death metal-plaat aller tijden. Dat Morbid Angel een graag geziene gast was op MTV’s Headbangers Ball behoeft ook niet veel uitleg.
Na Domination (1995), toen de death metal boom stopte en de scepter van de extreme metal werd doorgegeven aan meer lugubere bands uit Noorwegen, keerde Vincent zijn band de rug toe. Maar kijk, negen jaar en — zo wordt onterecht opgemerkt — drie tegenvallende albums later kwam de voormalige frontman Morbid Angel van de ondergang redden. Er moest en zou een nieuw album van komen.
Zeven jaar hebben we gewacht op nieuwe nummers. De vooruitgeschoven single “Nevermore” deed net als “Existo Vulgore” en het door nieuwe gitarist Destructhor geschreven “Blades For Baal” meteen denken aan het ordinaire beukwerk uit Domination. Met Trey Azagthohts gore riffs en verwrongen, gierende solo’s en Vincents droge growls zullen de death-fans zeker aan hun trekken komen. Het probleem is dat alle nekbrekers nagenoeg hetzelfde klinken. De razendsnelle, industriële drums van Tim ‘half mens, half drummachine’ Yeung, Pete Sandovals vervanger, en de te klinische productie maken komaf met de ouderwetse, rauwe en ongepolijste sound van weleer. Dat maakt van het hilarisch getitelde “Beauty Meets Beast” een overbodige track. Ook wanneer het basdrumgeweld gaat liggen, weet de nieuwe Morbid Angel maar matig te overtuigen. Behalve een aanstekelijke solo, steken de nu-metal-groove en het catchy refrein in “I Am Morbid” in de verste verte niet boven het gemiddelde uit.
Kan het erger? Ja. Eigenwijs als ze zijn, vonden Vincent en Azagthoth er niets beter op dan industrial metal en hardcore house (gepikt bij onze noorderburen ofzo?) te introduceren. De industrialinvloeden zijn enigszins nog te begrijpen; Vincent heeft een zwak voor het genre, baste bij Genitortures (de industrial metalband van zijn vrouw) en in 1993 werkte Morbid Angel samen met Laibach. Het resultaat is weerzinwekkend. Illud Divinum Insanus kreunt onder aftreksels van The Berzeker (“Too Extreme”), Ministry en Combichrist (“Destructos Vs The Earth/Attack”) en Rammstein (“Radikult”).
De misselijkmakende mix van death metal en speedcore in opener “Too Extreme” en afsluiter “Profundis” is op zijn minst onorthodox te noemen, zeker voor een death metallegende met de klassiekers Altars Of Madness en The Blessed Are The Sick op zijn naam. Eén Berzeker is trouwens al meer dan genoeg. Morbid Angel choqueert wel, maar klinkt niet revolutionair. De dansbare industrial in “Destructos Vs The Earth/Attack” komt rechtstreeks van Combichrist overgewaaid. Het stampende marsritme in “Radikult” lijkt gestolen van Rammstein. De hoofdriff en solo in “Radikult” zijn nog best te pruimen, maar de intro (“Kill a Cop Cop, Kill a Cop”) en het platvloerse refrein (“Bang it harcore and radical/Maniacal and like an animal/Beasts stomping with an appetite insatiable/We are the radikult”) zullen nooit wennen — kan aan ons liggen.
Voor de controversiële nummers, waarvoor Morbid Angel al vanzelfsprekend bakken stront over zich heen kreeg, had inspirator Vincent beter een zijprojectje gereserveerd. Er zijn grenzen, ook in het extreme metalgenre. Wie in 2003 het niveau van Heretic beneden alle pijl vond, horen we nu al van plaatsvervangende schaamte spreken. ‘Morbid Angel onwaardig’ of ‘een misbaksel’ is Illud Divinum… net niet, maar de oerconservatieve zak in ons schreeuwt wel: “Dreun Altars Of Madness nog eens loeihard door de boxen!”