In de late voormiddag van 25 november 1974 betrad
Mary Lloyd de kamer van haar jongste zoon Nicholas. Het uitblijven
van enig lawaai in het slaapvertrek had haar ongerust gemaakt.
Nochtans was het niet uitzonderlijk dat haar 26-jarige knaap lang
uitsliep. Hij bleef geregeld tot laat in de nacht wakker, druk
tokkelend op de gitaar of luisterend naar muziek. Toen Mary de deur
opende, zag ze het langgerekte lichaam van haar jongste kind op het
bed liggen. Het leven was al even uit Nicholas verdwenen. Een
overdosis aan slaapmiddelen, achteraf bevestigd door de autopsie.
Nick leed al geruime tijd aan slapeloosheid en nam daarvoor in
grote dosissen medicatie in, zonder een verbetering in zijn
situatie. Zijn mentale lijden was bekend, al heerste er
onduidelijkheid over de afgespeelde feiten. Was er sprake van
zelfmoord?
Het bovenstaande fragment is geplukt uit het leven
van Nicholas ‘Nick’ Drake. De verwijzing in deze bespreking is dan
ook niet toevallig. Hoewel het bewogen leven van Drake op het
eerste zicht weinig of geen verwantschap vertoont met dat van Alexi
Murdoch, is er toch sprake van een duidelijke overlapping. De twee
heren hebben een voorliefde voor hetzelfde type van muziek:
weemoedige gitaarmuziek met diepe wortels in de alledaagse
wereld.
Nick Drake kwam voor zijn grootste fans
ongetwijfeld veel te vroeg tot overlijden. Gelukkig raken artiesten
tot op vandaag nog steeds geïnspireerd door zijn geringe maar
indringende nalatenschap. ‘Towards the Sun’ zal in vele opzichten
reminiscenties naar boven brengen. Het tintelende gitaargetokkel
voelt vertrouwd aan en de stem van Murdoch vertoont pijnlijke
overeenkomsten met die van zijn leermeester.
Bij een dergelijk verwantschap dringt de vraag zich
op of het moderne equivalent, dat tegelijk kan putten uit dertig
jaar extra muziekgeschiedenis, evenwaardig is aan het origineel.
Alexi Murdoch is schatplichtig aan Drake, maar bewijst dat hij het
potentieel heeft om een plaats naast zijn leermeester in te nemen.
Een nummer zoals ‘Slow Revolution’ bevat geen grote omwentelingen
maar houdt de luisteraar toch met een fluwelen houdgreep vast.
‘Towards the Sun’ is als geheel te mooi om zomaar opzij te
leggen.
Het album is volgestouwd met melodieuze
gitaarkronkels, tot uitvoering gebracht met een onbevangen
speelstijl die enkel zuiverheid uitstraalt. ‘At Your Door’ is vanaf
de eerste aanslag vintage Drake en brengt tegelijk ook een
eigen ontboezeming met zich mee. De zachte orkestratie van
blaasinstrumenten op de achtergrond gebeurt subtiel maar is
veelbetekenend voor het geheel. De structuur van de strofes is
eenvoudig; het bestaat uit twee delen, en werkt doeltreffend. “And
you can me have me kneeling on your floor / But I will love you
more.”
Alexi Murdoch heeft een middenweg gevonden tussen
folk en ambient. Folkient. De klanken sijpelen geleidelijk
aan binnen, op het ritme van een bedeesde en licht bedroefde stem.
Een beetje zoals Fink. Nooit raakt de
luisteraar echt overdonderd door een bruuske uithaal of een
onverwachte ontwikkeling. Het verrast niet, het tintelt gewoon in
de onderbuik. Alleen jammer van de doffe en troebel klinkende
zangstem. De woorden van Murdoch zijn beter gebaat bij een heldere
opname.
Over de tekst kan heel wat gezegd worden. Murdoch
raakt op ieder nummer wel vaker de juiste snaar met een (vaak
voorkomende) metaforische uitspraak. “And as I dream I’m falling
down / The world moves without a sound / Lost as sure as I was
found / Sun comes up without a sound” (‘Some Day Soon’). De
aandachtige luisteraar zal merken dat Murdoch gebruik maakt van een
vast register. Woorden zoals light, sky, shadow, sun, tree
en leaves zijn wederkerig. Daarnaast observeert de
singer-songwriter aandachtig de lichamelijke kenmerken van zichzelf
en zijn omstanders.
‘Towards the Sun’ ontvouwt zich als gevolg
grotendeels in twee narratieven. Enerzijds is er een existentieel
bewustzijn over lichamelijkheid en verwantschap met anderen.
Anderzijds besteedt Murdoch ontzettend veel aandacht aan zijn
uiterlijke belevingswereld. Het verhaal is ingebed in de natuurlijk
omgeving: de wisseling van dag en nacht, de rijkdom van de
organische wereld en het verstrijken van de tijd. Diep vanbinnen
lijkt dat allemaal met elkaar verbonden en is er zelfs sprake van
wederzijdse beïnvloeding. Wanneer Alexi Murdoch mijmert over een
verloren liefde, doet hij dat aan de hand van vallende bladeren of
een traag aanzwellende duisternis. Deze verhaallijn is vrij beperkt
(38 minuten is zeker het maximum), al haalt Murdoch het onderste
uit de kan.
De muzikale gelijkenis tussen Nick Drake en Alexi
Murdoch is treffend. Toch wijst dat niet onmiddellijk op de een
zijn gebreken of de ander zijn kwaliteiten. ‘Towards the Sun’ is
een oprecht verhaal van een getalenteerd muzikant. Murdoch
overpeinst zijn leven op een persoonlijke manier en beschrijft
alles aan de hand van een organisch kleurenpalet. Dat gebeurt niet
foutloos, maar het doet niettemin verlangen naar meer. Veel
meer.
