Het voorbije decennium maakte de vaak in Berlijn verblijvende Canadees Aidan Baker genoeg muziek om de gemiddelde liefhebber een paar weken zoet te houden. Je zou dan kunnen gaan denken dat die waanzinnig hoge productiviteit een nefast gevolg heeft voor de kwaliteit van ’’s mans werk, maar daar valt weinig van te merken op Lost In The Rat Maze, dat een mooi vervolg breit aan Bakers boeiende ambientverhaal.
Baker is waarschijnlijk het bekendst van zijn dronemetalproject Nadja, dat hij samen met zijn vrouw Leah Buckareff gebruikt om vooral de donkere en heavy kant van het repetitieve spectrum te verkennen. Met die cultband zorgde hij voor een hele resem reguliere en cd-r-releases, al vallen die in het niets bij zijn kolossale solo-oeuvre. Dat is vooral gewijd aan het experimenteren met gitaar- en andere texturen en zoekt het gebied op tussen drone, ambient minimalisme en avant-garde. Het heavy-element is dan zo goed als verdwenen. In het verleden experimenteerde Baker ook met het gesproken woord (naast muzikant is hij trouwens ook auteur van een vijftal boeken), al blijft die stem hier op het achterplan.
De begeleidende boodschap bij dit nieuwe album suggereerde dat de artiest deze keer minder rigide vasthoudt aan de ambient en meer variatie en sterkere dynamiek in zijn plaat zou gestopt hebben, maar dat is nogal relatief. Voor wie vertrouwd is met het oudere materiaal, kan dat zeker het geval zijn. Voor nieuwkomers is dit dan weer ongetwijfeld een plaat die resoluut in ambientwateren verkeert. Het mooie is echter dat Baker heel doordachte dingen weet te doen met (bas)gitaar, piano, fluit, zang, elektronische drums en loops. Alles staat ten dienste van de dosering en de geleidelijke verschuiving. Met kille machinemuziek heeft het weinig uitstaans.
Sommige stukken kunnen sterk van elkaar verschillen en als je op verschillende momenten in de songs inpikt, dan kun je uiteenlopende dingen te horen krijgen, maar die ontwikkeling gebeurt dan wel heel geduldig en natuurlijk. Opener “Prelude” geeft meteen een geslaagd voorbeeld van de klankwereld waar ruis steeds deel van uit lijkt te maken. De galmende gitaar heeft iets van door wind gedragen klokkengelui, terwijl schurende percussie gaandeweg binnensluipt, net als verdwaalde pianonoten en fluitende feeback, die zorgt voor extra dromerigheid. De titeltrack introduceert dan weer een basgedomineerde fond en etherische zang die bijzonder sferisch klinkt.
De meeste songs volgen die stroom/onderstroomwerkwijze. Er zijn er bij die aanvankelijk erg monotoon en abstract klinken en gaandeweg meer kleur en melodie toelaten (“I Can’t Stand”), maar net zozeer zijn er stukken die van meet af aan eigenlijk al verder gaan dan de standaardambient of -drone. Zo zorgt Bakers fluitspel (als het dat is, want bij dit soort platen weet je soms niet zeker wat je hoort) in “Fanciful Flights” meteen voor een excentriek randje en creëert de nadrukkelijkere percussie in het langere “Corridors Of Funk” (van een misleidende titel gesproken!) meteen een subtiel opzwepende trance die in het eerste Enotijdperk niet aanwezig was. Dit sluit nauwer aan bij een elektro-akoestische Krautvibe.
Kortom: het is overduidelijk een plaat die ervoor kiest om in de meer etherische ambientcontreien te verblijven, al heeft Bakers spel bij momenten net zo veel te danken aan de nalatenschap van de shoegazegeneratie en andere gitaarexperimentalisten. Zo had “Cut Stars” best een vertraagde, gemanipuleerde versie kunnen zijn van een My Bloody Valentinenummer. De schoonheid is er, maar je moet er een beetje moeite voor doen. Lost In The Rat Maze is introspectief en eerder een kabbelplaat dan een werkstuk met nadrukkelijke pieken en dalen dat meteen laat weten waar het voor staat. Toch is het ook een mooi, organisch klinkend album. Geen hap-slik-weg-brok, maar een genuanceerd hebbeding voor de fijnproevers.
