De Italiaanse auteur Andrea Bajani is naast schrijver ook journalist. Wie houdt dan stand? werd geschreven in 2007, en meteen na publicatie toegejuicht door de Italiaanse pers. In 2008 volgde een bekroning met de Premio Mondello-prijs, en in ons eigen taalgebied werd de parallel getrokken met de succesroman De eenzaamheid van de priemgetallen van Paolo Giordano.
Een eventuele link tussen beide boeken, is dat ze allebei eenvoudig lezen, maar intens opbouwen naar een climax. Zowel Bajani als Giordano zijn daarnaast relatief jonge auteurs die in een mum van tijd (dankzij welgeteld één boek) opklommen tot de absolute top van de Italiaanse literaire wereld. Ook van valse emoties gaan beide boeken niet gevrijwaard: hoewel Wie houdt dan stand? iets puurder en eerlijker is in het beschrijven van de eenzaamheid van de personages, stroom ook door deze roman af en toe een scheut sentiment.
Bajani vertelt geen grote nieuwigheden: de 18-jarige Lorenzo vertrekt naar Boekarest om de begrafenis van zijn moeder bij te wonen, die hem ongeveer 10 jaar eerder achterliet bij zijn stiefvader om in Roemenië een bedrijfje te stichtenë. Ze belooft telkens om terug te komen en de eerste jaren gaat ze slechts korte periodes naar Roemenië met haar geliefde, maar ze blijft steeds langer weg, tot ze zich helemaal niet meer laat zien. Een laatste, eerder clichématige gewoonte, het ongemakkelijke telefoontje met Kerstmis, komt tot slot ook aan het wankelen.
Als de lezer het verhaal binnentreedt, is de moeder echter overleden, waarna Lorenzo een lange monoloog begint aan het adres van zijn dode moeder. Vanaf de eerste pagina’s neemt Bajani de lezer mee in de leefwereld van de jongen. De overstap van heden naar verleden, van Lorenzo’s jeugd, het huwelijk van zijn moeder, haar vertrek en de eenzaamheid erna, verloopt moeiteloos en hoe meer Bajani een loopje neemt met de chronologie, hoe meer blijkt dat de roman als een associatieve stroom van emoties aan elkaar hangt. De plot is ronduit ontroerend en de intimiteit blijft absoluut bewaard. De beschreven gebeurtenissen in Roemenië zijn stuk voor stuk intimistisch en in korte hoofdstukken schetst Bajani het geloofwaardige leven van een ontredderde jongeman.
Wanneer Lorenzo in Roemenië aankomt, legt hij contact met de mensen die het leven van zijn moeder verder bepaald hebben. Zo ontdekt hij dat zijn moeder erg eenzaam was en niet meer de trotse en zelfzekere vrouw die hij zich voor de geest wil halen. Uiteindelijk blijkt dan dat de verstoting door haar geliefde een slag was die ze nooit te boven is gekomen, waardoor ze zich totaal liet verloederen. Dat is voor Lorenzo een schokkend besef, dat hem tegelijk verward en verdrietig maakt, maar ook hier weer bewaart Bajani zijn kalmte en houdt hij een zekere afstand tot de materie.
Tot slot moet uitsluitend nog de titel van deze indringende, poëtische roman verklaard worden. Hij verwijst naar een psalm in de preek op de begrafenis: "Als U de zonden blijft gedenken, Heer, wie houdt dan stand?" Dit relaas is dan ook als een vergeving van schuld, van Lorenzo naar zijn moeder toe. Een intimistische pennentrek van de auteur, die de integriteit van de ganse roman goed kenschetst.
