Peter Jackson has come a long way, baby. Dertig jaar
geleden begonnen als regisseur van campy
low-budget horrorfilms (‘Bad Taste’, Braindead), inmiddels
uitgegroeid tot een van de populairste, meest succesvolle
regisseurs ter wereld. De Koning Midas van de cinema: alles wat hij
aanraakt, verandert in een absoluut kassucces. Reken maar dat het
met ‘The Lovely Bones’, zijn verfilming van de gelijknamige roman
van Alice Sebold, niet anders zal gaan. Net als de LOTR-trilogie en
King Kong is
Jacksons nieuwste project namelijk een peperdure, uit CGI
opgetrokken spektakelfilm, die tegemoet moet komen aan de meest
primaire verlangens van de bioscoopbezoeker. Het is alsof Jackson
tijdens de productie slechts met één vraag in zijn hoofd zat. Niet
zozeer: hoe kan ik dit verhaal het best vertellen, maar: hoe kan ik
mijn publiek zo veel mogelijk overdonderen? Welnu, ‘The Lovely
Bones’ is wellicht het meest potsierlijke antwoord dat je op zo’n
vraag kan geven: een film die er op geen enkel ogenblik in slaagt
om de bedoelingen van zijn regisseur te verhullen. Een film die
zelfs zo nadrukkelijk mooi wil worden gevonden, dat het resultaat
alleen maar lelijk is, want zo fake als het botoxgezicht van Nicole
Kidman.
Waarschijnlijk is het al misgelopen bij de stroperige plot, die
eerder geschikt lijkt voor een kinderfilm dan voor de nieuwe
‘Heavenly Creatures’, waarmee ‘The Lovely Bones’ hier en daar werd
vergeleken. Susie (Saoirse Ronan), de dochter van Jack (Mark
Wahlberg) en Abigail Salmon (Rachel Weisz), wordt op een avond
aangesproken door George Harvey (Stanley Tucci), die vertelt dat
hij haar “iets moet laten zien”. De meeste normale meisjes zouden
op dat ogenblik al eens twee keer nadenken, maar Susie laat zich
overhalen en gaat vrijwillig met hem mee. Harvey leidt haar naar
een prachtig versierde, ondergrondse kamer, die hij naar eigen
zeggen zelf heeft gebouwd. Wat er daar precies gebeurt, is
onduidelijk, maar het staat vast dat Susie nooit meer naar huis zal
kunnen terugkeren. In plaats daarvan belandt ze ergens in een
magische wereld tussen hemel en aarde, The In-Between,
waar ze, samen met een ander meisje, vrolijk en vrij kan
ronddartelen. Terloops vindt ze nog even de tijd om de aardse
gebeurtenissen, die net iets minder luchthartig zijn, via een
voice-over te becommentariëren.
Ik kan begrijpen dat Jackson de combinatie van het naïeve en het
macabere in het verhaal ontzettend veelbelovend moet hebben
gevonden. Zestien jaar geleden wist hij uit die formule reeds een
succesfilm te puren als ‘Heavenly Creatures’, recenter nog scoorde
Thomas Alfredson met zijn hoogst originele kindervampierfilm
Let the Right One
In een wereldwijde hit. Kortom, ‘The Lovely Bones’ bevat wel
degelijk elementen die, mits de juiste aanpak en de juiste
dosering, tot een klein meesterwerk hadden kunnen leiden. Het
probleem is echter dat Jackson het naïeve zodanig laat primeren dat
het lijkt alsof je naar de verfilming van ‘Tiny en de pedofiel’ zit
te kijken. Nooit wordt het echt hard in ‘The Lovely Bones’, nooit
krijgen we de gruweldaden van Harvey expliciet in beeld te zien.
Bovendien schijnt Susie zichzelf eigenlijk best te vermaken in de
wondere wereld van The In-Between: dat zij even voordien
op gruwelijke wijze werd vermoord, valt nauwelijks uit haar gedrag
af te leiden. Bij momenten lijkt ze zelfs blij dat ze aardse wereld
heeft mogen inruilen voor het hiernamaals – of wat het ook is waar
ze nu precies zit.
Terwijl het gezin Salmon door verdriet wordt verscheurd, grijpt
Jackson de scènes in The In-Between aan om zichzelf
helemaal te laten gaan met de beschikbare CGI. Maïsvelden
veranderen opeens in golven, plotseling opduikende bootjes varen
zich te pletter tegen een rotsklif en rozen bloeien open onder
ijsvlaktes – het slaat meestal gewoon nergens op. De sequenties
deden me onvermijdelijk denken aan een computergeanimeerde versie
van ‘Alice in Wonderland’, in onnatuurlijk felle kleuren die de
gekunsteldheid extra in de verf zetten. Nóg kitscheriger wordt het
wanneer Susie de hemel pas écht bereikt en in een zonovergoten
maïsveld wordt verwelkomd door een aantal kleine kinderen. Dat is
het moment waarop Jackson zijn publiek aan het huilen wil krijgen,
waarop hij hen het kippenvel op de armen wil toveren. Ook ik was
lichtjes aangedaan, al komt dat waarschijnlijk vooral door het
prachtige ‘Song to the Siren’ op de soundtrack . Een van de mooiste
liedjes aller tijden, wat mij betreft. Voor de rest roept de scène,
net als het grootste deel van de film, alleen maar
plaatsvervangende schaamte op.
Nochtans had Jackson zeker voldoende talent beschikbaar om een
betere prent te maken dan de mislukking die ‘The Lovely Bones’ nu
is geworden. Over de sterrencast kan je tenslotte vrij weinig
verkeerd zeggen, het manco ligt eerder bij de bedenkelijke
kwaliteit van het scenario. Geen enkel personage wordt fatsoenlijk
uitgewerkt; de pedofiel is een wandelend cliché (inclusief vadsige
snor en te grote bril); de verhaallijn rond Susies moeder, die er
enkele maanden op uittrekt, blijft onbegrijpelijk onderontwikkeld;
en Susies pseudo-poëtische voice-over doet geregeld de tenen
krommen. Enfin, er gaat zo veel verkeerd dat je bezwaarlijk nog van
schoonheidsfoutjes kan spreken. Verder zit Jackson zelf voortdurend
te zoeken naar de juiste toon, wat soms leidt tot – ik kan het niet
anders zeggen – verschrikkelijk slechte cinema. Eén voorbeeld: net
wanneer het gezin Salmon een crisis beleeft, komt grootmoeder Lynn
(Susan Sarandon mag ook wat irritant lopen wezen) voor wat
misplaatste komische momenten zorgen. Ik dacht waarlijk even dat ik
naar een stuk uit een andere film zat te kijken, zo haaks staat die
scène op de rest van het verhaal.
Om toch nog iets positiefs te vermelden: de jonge Saoirse Ronan
is een absolute revelatie in de hoofdrol. Er is geen enkele reden
om aan te nemen waarom zij over enkele jaren tijd niet even
succesvol zal zijn als Kate Winslet, wiens carrière mee door
Jackson werd gelanceerd. Maar afgezien van dat enkel lichtpuntje,
is ‘The Lovely Bones’ de eerste kandidaat om de slechtste film van
het nieuwe jaar te worden. De visuele bombarie waarmee Jackson hier
uitpakt, past eenvoudigweg niet bij het trieste verhaal van een
kindermoord. Het idee dat je dergelijke gruwel kan ombuigen tot
schoonheid, dat je daar zelfs een optimistische boodschap uit kan
distilleren, is oerdom en belachelijk infantiel. Vertel het
sprookje van ‘The Lovely Bones’ maar eens aan alle mensen die ooit
hun kind hebben verloren. Ze zullen je graag horen komen,
Peter.
