Het kan raar lopen. Na acht platen vrolijk in de marge te hebben gefröbeld, werd Animal Collective met Merriweather Post Pavilion plots het nieuwe hippe snoepje van de alternatieve popliefhebber. Gisteren nog MGMT, vandaag Animal Collective; drummer/elektronicaman Noah Lennox ziet het allemaal met grote verbazing aan.
Al hadden ze het natuurlijk kunnen verwachten. Met "My Girls" en "Summertime Clothes" schreef de groep een paar van de meest catchy songs uit zijn oeuvre. Een oude technotrack werd hier al eens herwerkt tot futuristische pop, daar horen we even euforische rave,… Merriweather Post Pavilion is nog maar een verre echo van hoe het voor de opnames werd aangekondigd: als "een soundtrack voor weirde futuristische balletten."
Lennox (schuilnaam: Panda Bear): "Nochtans was dat waar we toen aan dachten: ballet en klassieke muziekstukken. Dat hoor je er nu niet meer aan, maar in sommige stukken zitten daar toch echo’s van; neem nu hoe "Also Frightened" is georkestreerd. In het algemeen zijn we dat idee echter overstegen zodat je dat er nu niet meer in zult horen."
"Andere ideeën zijn sterker bewaard gebleven, zoals het plan om meer met bassen en lage tonen te werken. Dat wilden we absoluut doen; het hele lage spectrum eens benutten. We luisteren veel naar dubmuziek, en ook dubstep was voor mij een grote aansporing om daar eens iets mee te doen. Ik wilde het soort bassen dat iets doet met je lichaam als ze op een groot podium worden gespeeld." "Een ander ding was dat we reageerden tegen wat we de afgelopen plaat te veel hebben gedaan: die harmonieën op zijn Beach Boys/Zombies, die sixtieskoortjes. We wilden iets anders proberen nu. Nu zingen we vaak zelfs compleet andere teksten en hopen we dat die elkaar in het midden ontmoeten."
enola: Iedereen focust altijd op de poppy songs, terwijl ik de indruk heb dat jullie meer belang hechten aan tragere stukken als "Also Frightened" of "No More Running". Stoort het je dat daar wat over gekeken wordt?
Lennox: "Ik zou niet zeggen dat we bepaalde songs belangrijker vinden. Bij elk album heb je nummers die verrassend anders uitdraaien en er wat uitspringen. Maar "No More Running" is voor mij eigenlijk ook een erg toegankelijk nummer. Terwijl "Guys Eyes", dat is iets anders: dat klinkt meer als een popsong waar je dan bepaalde loops uit hebt overgehouden die min of meer gestructureerd herhaald worden."
"Uiteindelijk telt elke song: ze zijn erg verschillend, maar ik zou me niet kunnen voorstellen dat er één het album niet had gehaald. Maar als je een single uitbrengt of de aandacht op één song gaat leggen, krijg je altijd mensen die naar een optreden zullen komen om alleen dat te horen. Ik hoop alleen dat als ze het album horen, ze ook de rest vatten. Sommige songs zijn iets directer, hebben een soort popgevoel omdat de zanglijnen meer catchy zijn of omdat ze meer ritmisch zijn, maar ik hoop dat elke song na een paar luisterbeurten wel iets heeft dat je doet blijven luisteren."
enola: Merriweather Post Pavilion is nu succesvol aan het worden op een manier die ik nooit voor mogelijk had gehouden. Hoe voel je je daarbij?
Lennox: "Ik begrijp het niet zo goed. Je zou kunnen zeggen dat het internet daar een grote rol in heeft gespeeld; dat mensen zo gemakkelijker onze soort muziek ontdekken. Misschien circuleert muziek een stuk sneller dan vroeger, maar het lijkt ook alsof het spectrum aan muziek dat voor mensen acceptabel is, de laatste tien jaar ook erg is verbreed. Waardoor wij populair konden worden. Dat lijkt me een verklaring die meer steek houdt."
"Nu trekken we jongeren aan die vorig jaar nog enthousiast waren over Vampire Weekend of MGMT, en daar heb ik me wel wat zorgen over gemaakt toen we in januari op tour vertrokken. Ik wist dat er heel wat mensen zouden komen die enkel Merriweather Post Pavilion of een paar songs daarvan zouden kennen. Terwijl onze liveshow altijd een stuk zweveriger is geweest en bij momenten ook een stuk harder en scherper in de mix."
enola: Nooit overwogen om voor één keer een gemakkelijke set met de beste brokken van Feels, Strawberry Jam en Merriweather Post Pavilion te spelen?
Lennox: "Het dichtste dat we daarbij zijn geraakt is dat we oude songs zijn gaan spelen, maar dan nog gebeurt dat nooit op dezelfde manier als toen. Aangezien we met elke plaat zo'n andere richting uitgaan, zou dat anders een heel schizofreen en onsamenhangend concert opleveren. Dus herwerken we die nummers zo dat ze tussen de nieuwe songs passen. Elk optreden spelen we toch een song of drie van vorige platen. Dat is onze manier om het publiek tegemoet te komen."
enola: Misschien is de grootste toegeving wel dat jullie tegenwoordig al nummers spelen uit jullie laatste plaat en niet uit één die nog moet worden opgenomen.
Lennox: "Ja, voor ons doen betekent dat al iets. Ik denk dat dat vooral komt omdat we de nieuwe songs dit keer nog maar een jaartje speelden voor we ze opnamen, terwijl we normaal anderhalf tot twee jaar met nieuwe songs optreden voor we ze opnemen. Daarna ben je wel toe aan iets nieuws. Nu pas zijn we met de songs van Merriweather Post Pavilion in het stadium dat we niet meer weten hoe we ze nog verder kunnen doen evolueren. Al ben ik op het einde van januari nog verbaasd door de kleine dingen die we toch nog zijn gaan veranderen."
enola: Hoe waar is het verhaal dat jullie de nummers van Merriweather Post Pavilion schreven om met zijn drieën te kunnen optreden, nadat (gitarist) Josh Deakin had afgezegd voor de tour?
Lennox: "Het was effectief moeilijk om dan nog songs te spelen waarin hij betrokken was. We vonden uiteindelijk een manier om er een paar te brengen, vooral door sommige van zijn gitaarstukken dan maar te samplen. En zo begonnen we nummers te maken waarin we veel minder aan de gitaar gebonden worden. Deakin toert niet graag, en ik begrijp dat: je hebt geen huis, geen safety zone, je drijft gewoon van stad naar stad, wat ook voor mij een heel onnatuurlijke staat is. Misschien is het voor sommigen de beste manier van leven, maar niet voor mij of Josh."
enola: Eigenlijk is de carrière van Animal Collective duizenden jaren muziekgeschiedenis in negen platen geperst: van het intuïtief muziek ontdekken door op stenen te slaan en ritmes te ontdekken naar meer en meer echte songs, om nu bij de techno te zijn beland. Houdt dat steek volgens jou?
Lennox: "Ik zie het nog iets anders; eerder als het wassen en afnemen van de maan: vóór we Danse Manatee maakten was er Spirits They've Gone, Spirits They've Vanished, waarop ik gewoon drums speelde op Dave's (Avey Tare) songs. Dat was zijn album; ik kende hem nauwelijks, maar we speelden wel alle vier al samen, hoe verlegen ook. We konden een hele avond jammen, om vervolgens zonder veel met elkaar te praten naar huis te gaan. Aanvankelijk schreven we nog redelijk traditionele songs, maar langzamerhand werden we wat weird, toen we op Dave's fourtracktapes begonnen te werken. Spirits… was in mijn oren eigenlijk nog een erg gestructureerd album, maar toen we daarna naar New York trokken, ging een wereld open en gingen we muziek maken op een manier die we nog niet eerder hadden gehoord. Sung Tongs was het eerste album waarop we opnieuw probeerden iets meer concreet te worden, minder vaag in onze structuren. Na Strawberry Jam kwamen we daar weer uit. Nu ligt er opnieuw wat minder focus op de songs."
enola: Tussen Feels en Strawberry Jam kwam ook een belangrijke kanteling ten voordele van de elektronische instrumenten.
Lennox: "Als we te lang een bepaalde richting uitgaan, worden we steevast rusteloos en zoeken we andere horizonten. Sung Tongs, met enkel gitaar en drums, was leuk om te doen omdat we net uit Spirits… kwamen, we wilden toen met die hogere frequenties en chaos werken, maar na twee albums hadden we dat ook wel gezien, en zijn we gaan schrijven met vreemde elektronische loops. Dat is een opwindende manier van werken. Je maakt zo snel fouten, maar het is veel interessanter voor iedereen."
enola: Jij hebt met je soloalbum Person Pitch de weg getoond voor dat elektronisch pad.
Lennox: "Het is waar dat ik met die plaat de eerste van ons was om exclusief op machines te schrijven, in plaats van op een piano of een gitaar. Ik ben het ondertussen wat moe, maar je kunt inderdaad wel zeggen dat ik er mee ben begonnen."
enola: Person Pitch was een vrij groot succes. Hoe bepalend was dat voor het geluid van Animal Collective?
Lennox: "Dat die plaat het commercieel goed heeft gedaan, heeft niets veranderd voor de groep, maar ook Dave was de gitaar ondertussen beu en toen hij die plaat hoorde, zal hij misschien ook wel zin hebben gekregen om ons verder in die richting te duwen. Voor mij komt het er op neer dat tegen dat ik songs ging schrijven voor Merriweather Post Pavilion, ik al veel beter kon werken met mijn machines en wist wat ik wilde doen met mijn sampler."
enola: Ik hoorde ook dat het gewoon jou beurt was. Feels was Dave's plaat, Strawberry Jam die van Deakin en dat jij dus je stempel mocht drukken op Merriweather Post Pavilion.
Lennox: "Da's niet waar, maar die indruk krijg je wel. Nochtans is Merriweather Post Pavilion samen met Sung Tongs de plaat waarop we het meest hebben samengewerkt. Soms hebben Dave en ik elk aparte stukjes song samengelegd en dan van teksten voorzien… dat gebeurt niet vaak, maar nu wel. Vandaar dat er ook zoveel in elkaar geweven zanglijnen te horen zijn."
enola: Als ik even verderga op die theorie, dan zou het volgende album dat van Geologist moeten zijn. Hoe zou dat klinken, denk je?
Lennox: "Ik denk dat het nogal bubbelig, waterig zou klinken. Als oldschool, vroege elektronische muziek. Daar houdt hij van tegenwoordig, en hij heeft het ook altijd gehad voor dat tsjirpende krekelgeluid. Dat zou je er ook veel horen. Gorgelend, bubbelend, en tsjirpend. Ik geloof niet dat hij veel zou zingen, al zou ik dat wel eens willen horen."
enola: Heb je eigenlijk plannen voor een nieuwe soloplaat?
Lennox: "Ja, ik ben er serieus over aan het nadenken. Heel dat Merriweather Post Pavilion-gedoe is mijn leven aan het verknoeien op dit moment, dus ik heb er nog niet echt veel tijd voor gehad. Ik vind maar geen ruimte om mijn studio te installeren, en dat is nogal essentieel voor mijn plannen, want ik heb nogal specifieke ideeën over de ruimte en de instrumenten die ik wil gebruiken. Het gaat in elk geval een langzaam proces worden. Person Pitch was helemaal anders; dat ging gewoon over de vraag wat voor muziek ik kon maken met die elektronische apparaten die ik me had aangeschaft. Mijn volgende album wordt een stuk meer gedesigned. In mijn hoofd is er al veel werk verzet: ik heb songtitels, tekstflarden, ideeën voor technieken die ik wil gebruiken, een paar melodieën,…"
enola: Het klinkt nogal conceptueel; abstract.
Lennox: "Op een bepaalde manier is het dat ook, maar niet overdreven. Als ik het heb over de technieken die ik wil gebruiken, dan is dat bijvoorbeeld het idee om alleen maar met basdrum en hihats te werken, en niets daartussen. Maar ik ga bijvoorbeeld na wat me nu aantrekt in dub, en dan blijkt dat er veel met reverb wordt gewerkt en dat dat heel "nat" klinkt."
enola: En hoe zit het met die dvd waar jullie aan werken? Wat wordt dat?
Lennox: "Daar zijn we al verschrikkelijk lang aan bezig, maar toch voelen we de noodzaak om zoiets te doen. We willen een mix maken tussen film en een plaat; iets dat in het midden samenkomt. We hebben heel veel materiaal geschoten en Danny Perez is het nu aan het bewerken als een schilder. Er zal geen verhaal zijn, maar hij bewerkt beelden tot ze bijna abstract zijn. Al zullen er ook surreële scènes in zitten. Op basis van zijn werk proberen we er dan muziek bij te maken, en daarna wordt het nog over en weer gesmeten tussen ons beiden om er nog verder aan te werken. Neen, het is nog lang niet af vrees ik. (lachje)"