"We are the robots". Sinds Kraftwerk een goeie dertig jaar geleden de link legde tussen mens en machine, vormde die tweespalt het studiegebied voor tal van (elektronica)platen. Harmonic 313 gaat nog een stap verder, en laat horen wat er gebeurt als de machines het volledig overnemen van het menselijke brein.
Achter Harmonic 313 gaat niemand minder dan Mark Pritchard schuil, een Australiër die begin jaren negentig zijn strepen onder meer bij Global Communications verdiende. Met die groep maakte hij enkele ambient-houseplaten die later als blauwdruk voor de "intelligente" elektronicamuziek van de Warp-school zouden dienen. Dat label was er dan ook als de kippen bij om Pritchard met zijn nieuwe project binnen te halen. Liefhebbers van het typische Warp-geluid mogen alvast hun hart ophalen: het fascinerende When Machines Exceed Human Intelligence zoekt als vanouds de duistere uithoeken van de verstoorde elektronica op en zoekt bovendien toenadering tot aanliggende genres.
Opener "Dirtbox" trapt af met een industriële dubstepvariant. De metalen hi-hats en de diepe bassen maken meteen duidelijk op welke meedogenloze wijze de machines hier regeren. Een dogmatische dictatuur heerst, waarin geen plaats is voor emotie. Het statische "Flaash" beoogt zelfs een stramme reïncarnatie van de Detroit-techno. Slechts eenmaal, in het minzame "Falling Away", schemert een gevoel van menselijkheid door. Soulzanger Steve Spacek doet er zijn verhaal, omgeven door donzige blieps. "Galag-a" begint nog als een dromerig wiegelied in de lijn van Boards Of Canada, maar al snel roepen de computergestuurde ritmepatronen het unheimische gevoel terug op.
In een wereld waar verschillende genres naar elkaar toegroeien, beperkt Pritchards universum zich niet langer tot elektronica. In navolging van labelgenoot Prefuse 73, en recenter ook Flying Lotus en Hudson Mohawke, gaat hij met succes de confrontatie met hiphopmuziek aan. "If only more people other than hiphop producers would start to think about experimenting with feel, maybe there would be some interesting dance music again", licht Pritchard op zijn website toe. We geven hem geen ongelijk; hoogtepunt "Köln" laat horen dat de inventieve producties van wijlen JDilla en Madlib een grote inspiratiebron vormen voor When Machines Exceed Human Intelligence. "Battlestar" is zelfs vintage hiphop, met Dilla-discipelen Phat Kat en Elzhi achter de microfoon. Dreigend en dreunend tegen de scheurende bassen gaat dit duo tekeer alsof zijn leven ervan afhangt, geheel in de onheilspellende trant van dit album.
"Music is now a thing of the past", deelt een computerstem op "Music Substitute System" mee. Om van een complete breuk met het verleden te spreken, valt When Machines Exceed Human Intelligence echter te vaak terug op bestaande elementen. Hierdoor opent de plaat geen volledig nieuw spectrum. Toch serveert Pritchard meer dan oude wijn in nieuwe zakken; met een sinistere hiphoptoets die zijn voet zet naast rigide, onvoorspelbare elektronica, laat Harmonic 313 horen waar elektronische muziek anno 2009 voor staat: progressief, onbekrompen en steeds een tikkeltje futuristisch. The robots are back.