Hé, daar hebben we Venus In Flames weer! Bijna vier jaar na het wat matige Shadowlands was het immers erg stil geworden rond Jan De Campenaere, maar met Intimacy vond hij opnieuw zijn stem: als de goudeerlijke songsmid die hij al van in het begin was. "Dit is een stap in de richting van mijn eigen The Boatman's Call."
enola: Intimacy klinkt als een nieuw begin. Dat was nodig na de breuk met je vorige platenfirma?
De Campenaere: "Absoluut. Ik heb na Shadowlands iedereen vaarwel gezegd, zowel mijn label als mijn management. Zo moest ik opnieuw beginnen en kreeg ik de tijd om eens goed na te denken over wat ik wilde; zonder druk van het label dat me een bepaalde richting wilde uitduwen. Ik ben terug naar de roots gegaan en akoestisch gaan werken. Dat voelde het natuurlijkst aan."
"Ik begrijp wel dat een platenfirma in de ene plaat meer werk steekt dan in de andere, maar uiteindelijk bleken ze helemaal geen zin te hebben om in Shadowlands nog te investeren. Zo wilde PiaS de plaat niet uitbrengen in Nederland en Duitsland, terwijl ik daar met Notes Of Tenderness heel wat had opgebouwd. Dat is allemaal weg nu. Heel frustrerend."
"Er is ook commerciële druk geweest, ja. Een platenfirma wil zo snel mogelijk uit de kosten zijn en winst maken. Wat natuurlijk hun volste recht is, als bedrijf. Maar zij wilden dat ik opnieuw een plaat zou maken die in de lijn van Shadowlands lag, een echte rockplaat. Nu heb ik echt mijn zin kunnen doen en hoefde ik ook niet in een echte studio te gaan opnemen. Alles is wat onconventioneler verlopen, het kwam gewoon uit de buik."
enola: Je hebt nu alles in eigen handen genomen, als een kleine zelfstandige. Ligt dat je?
De Campenaere: "Het is behoorlijk wennen; ik zit de hele dag te e-mailen en te telefoneren. Je krijgt er meteen een hoop kopzorgen bij. Alleen al het feit dat ik zelf in de plaat heb moeten investeren; het zijn mijn eigen centen die erin zitten. Dat geeft een heel ander perspectief op de zaak. Ik ben er nu 24 uur op 24 mee bezig, al probeer ik tussendoor nog wel wat te slapen. Ik ben ook een paar keer met Milow gaan praten, die zijn eigen zaken al van bij het begin behartigt. Er was immers heel wat dat ik moest leren en weten. Alleen al: hoe krijg je die streepjescode die op je cd moet? Over zulke zaken leer ik nog elke dag bij."
"Het voelt wel als een bevrijding. Dat was al zo vorig jaar toen ik de beslissing nam. Een pauze nemen en dan je vleugels uitslaan en zien hoe ver je raakt. Je moet er veel energie in steken, maar je krijgt er ook veel voor terug. Ik heb mee beslist over het artwork, de videoclip … Alle lovende reacties doen dan ook ongelofelijk veel deugd. Natuurlijk is het een risico, maar die moet je durven te nemen in het leven."
enola: Ik vind "Intimacy" een erg mooi woord als albumtitel. Wanneer wist je dat het dat woord moest worden?
De Campenaere: "Terwijl ik de plaat aan het schrijven en opnemen was voelde ik aan dat het een rustige, mooie plaat ging worden. Het woord "Intimacy" sluimerde al langer in mijn achterhoofd. Dit leek het moment om het te gebruiken, bij zo'n huiselijke plaat. Het is nu eenmaal geen stadionrock. Je hoort dan natuurlijk dat Bloc Party dezelfde titel heeft gekozen voor hun nieuwe plaat. Ik vermoed dat het dan tongue-in-cheek was? Ah, de plaat ging effectief daarover. Mja, bij mij slaat het toch ook op de klank. Ik kon de titel nog veranderen, maar het klopte te goed zo."
enola: Je bent gaan opnemen in een lege kerk. Dat hoor je ook, vind ik.
De Campenaere: "In Eeklo, of all places. Ik ben er toevallig beland omdat ik er vorig jaar gespeeld heb op het Herbakkerfestival. Men organiseerde in de kerk de kleine akoestische concerten en de ruimte leek me erg interessant om er eens iets op te nemen. Het gebouw heeft een erg interessante galm en die hoor je op een drietal nummers. De meer uptempo dingen hebben we opnieuw opgenomen in een landhuis met hoge plafonds in Zaffelare. Eenmaal je een drum gebruikt, ben je immers niets meer in een kerk (glimlacht)."
enola: Het klinkt als iets dat je van Neeka kon hebben geleerd.
De Campenaere: "Heeft ze dat dan ook gedaan? Ik heb het in elk geval niet van haar hoor. Ze heeft gewoon wat achtergrondzang verzorgd. Ze kan immers het soort backings doen dat ik niet kan verzinnen. Daar is ze ongelofelijk sterk in. Dat heb ik ook gemerkt toen we samen die tour deden met Neil Young-songs."
enola: Toen we elkaar bijna een decennium geleden voor het eerst spraken zei je nog: "ik wil niet bekend staan als singer-songwriter". Je lijkt er niet aan te kunnen ontsnappen.
De Campenaere: "Ik weet het. Het is de aard van het beestje blijkbaar. Zelfs al hou ik van behoorlijk wat andere artiesten, als ik een gitaar grijp, komt er zoiets uit. Maar ik sluit nog altijd niet uit dat ik ooit iets anders doe."
enola: Ik heb het gevoel dat dit eindelijk de echte Jan De Campenaere is.
De Campenaere: "Ja, maar het kan nog extremer, nog puurder, want ik heb nu nog behoorlijk wat gearrangeerd. Het idee om ooit eens een plaat op te nemen waarop ik bijna solo akoestisch te horen ben, zit zeker in mijn achterhoofd: met enkel een klein beetje backing vocals, en heel weinig toevoegingen. Dit is al iets in die richting. Ja; terug naar de Venus In Flames van de Rock Rally."
enola: Hoe kijk je nu terug op die vorige platen?
De Campenaere: "Als stapstenen in een lange weg. Voor Notes Of Tenderness heb ik meteen in de ideale omstandigheden mogen opnemen: genoeg tijd, een goeie studio … Ook achteraf ging het goed en werd de plaat grondig gepromoot. Toen was ik echt tevreden met de platenfirma. Om Shadowlands af te krijgen hebben we veel harder moeten zwoegen. Ik had er heel bewust voor gekozen om met David (Dupree, van Arid, mvs) te werken om zo een andere klank te krijgen. We waren kapot tegen het moment dat die plaat klaar was. Als ik dat vergelijk met hoe vlot en natuurlijk Intimacy kwam …"
enola: Heb je het gevoel dat je toen iets anders probeerde te zijn dan je bent?
De Campenaere: "Geen idee. Ook dat stevigere zit in mij hoor. Ik ben nog altijd tevreden met Shadowlands. Misschien moet ik nog eens een wat steviger geluid proberen, maar dan vanuit een andere invalshoek."
enola: Intimacy baadt opnieuw in heel wat tristesse, terwijl jij, voor zover ik weet, toch een gelukkige man bent met vrouw en kind. Waar haal je die inspiratie dan?
De Campenaere: "Goh, gelukkig … Luc De Vos zegt altijd dat dat iets is voor vrouwen en kinderen. In mijn hoofd is het daarom niet altijd even happy go lucky. Ik ben nog altijd een even grote twijfelaar en tobber. Ik denk te veel na over de dingen, zelfs al kom ik daar niet mee naar buiten. Je kunt daar ook moeilijk mee op het podium gaan staan, met die ernst en dat het eigenlijk erg gesteld is met de wereld. Het moet daar wat leefbaar blijven. Maar ik loop thuis niet letterlijk en figuurlijk te zingen van geluk hoor."
"Voor de helft zijn mijn nummers wel autobiografisch, zoals "Dreamers" over mijn zoontje of "You Could Be The One" over mijn vriendin. Maar ik heb ook veel gehaald uit mijn omgeving waarin heel wat koppels uit elkaar vielen. Ik heb dat opgezogen als een spons en dat komt er op één of andere manier ook weer uit. Niet dat ik bewust nummers ga schrijven over bepaalde situaties, maar het vindt zijn weg naar mijn teksten. Een paar vrienden hebben me zo wel al gevraagd of een bepaald nummer over hen gaat. Dan probeer ik altijd uit te leggen dat ze wel voor de inspiratie hebben gezorgd, maar dat het niet echt over hen gaat." (lachje)
enola: Heeft het vaderschap je veranderd?
De Campenaere: "Het heeft me vooral veel moeër gemaakt. Mijn uren slaap zijn drastisch ingekrompen; da's wel het concreetste. Voor de rest ben ik niet zo hard veranderd. Ik denk niet dat ik me nu anders gedraag. Ik ben nog altijd van plan om de plaat der platen te schrijven. Die drang is niet verdwenen. Mijn eigen The Boatman’s Call wil ik nog altijd eens opnemen. Deze plaat is in elk geval een stapje in die richting. Neen, die ambitie is zeker niet weggevallen omdat ik een kind heb. Integendeel: ik wil dat hij trots op mij kan zijn. Het mag absoluut meer zijn dan gewoon zorgen dat er brood op de plank moet komen, al speelt dat praktische zeker mee. Ik heb er veel in geïnvesteerd, en ik hoop toch minstens break even te draaien."
enola: Je bent ondertussen tien jaar bezig. Is het muzikant-zijn in Vlaanderen moeilijker geworden?
De Campenaere: "Op één vlak is er in elk geval veel verbeterd: het muzikantenstatuut is er nu eindelijk en dat is een doorbraak geweest. Het brengt rust in de zaak omdat je weet dat als je een hele tijd geen optredens hebt, je kunt gaan stempelen. Ik hoor zelfs dat veel grotere namen dan ik ook nog altijd van dat systeem gebruik moeten maken. Toen ik begon bestond dat niet. Voor de rest blijft het een groot gevecht om genoeg optredens vast te krijgen."
enola: Vandaar ook projecten als Living Hero rond Neil Young? Omdat je dan verzekerd bent van heel wat werk in het circuit van de culturele centra?
De Campenaere: "Natuurlijk, maar dat is ook gewoon heel fijn om te doen. Dat project deed ik samen met de mensen van Triggerfinger, Gert Bettens en Neeka; alsof we op schoolreis gingen. Je speelt er ook in goeie omstandigheden, voor een volle zaal op een groot podium. God weet dat ik al in genoeg cafés gestaan heb om dat te verdienen. En ja, het brengt brood op de plank, maar je leert ook fijne mensen kennen."
enola: Gaat het niet ten koste van je eigen werk?
De Campenaere: "Ja, maar je leert er ook heel wat van bij. We hebben dertig nummers van Neil Young gespeeld, samen met die andere mensen gespeeld … ik doe dat ook alleen maar als het interessant is, of tof om te doen. Ik ga zeker niet zomaar in het eerste het beste coverbandje spelen. Eenmaal die tour op poten staat, moet je trouwens ook maar gewoon 's avonds gaan optreden. Overdag is er dan tijd genoeg om met je eigen ding bezig te zijn."
enola: Een paar jaar terug vulde je in STUK ook een avond met Radiohead-covers. Leer je daar veel uit, als je nummers van iemand anders moet ontleden om ze je eigen te maken?
De Campenaere: "Bij Neil Young merk je telkens opnieuw hoe eenvoudig die nummers in essentie zijn. In principe kan iedereen na een half jaar gitaar spelen al zijn nummers spelen. En toch zijn het allemaal wereldsongs. Met zulke eenvoudige middelen mensen kunnen raken, daar kijk ik enorm naar op. Radiohead toont dan weer het omgekeerde: dat je de gebaande paden ook mag verlaten, dat het niet eenvoudig hoéft te zijn. Al is dat relatief: ook zij houden zich netjes aan een strofe-refrein-strofestructuur."
enola: Je liet Annelies Verbeke kleine tekstjes schrijven bij elk nummer van Intimacy. Zat daar een bepaald concept achter? Moesten ze de songs als een rode draad verbinden?
De Campenaere: "Eigenlijk had ik haar gevraagd een kortverhaal over intimiteit te schrijven. Ik wilde mensen die de cd kochten iets extra’s bieden. Zij stelde voor om kleine stukjes bij elk nummer te maken. In al zijn eenvoud, klopte dat ook: het zijn hele kleine observaties over situaties die ze heeft meegemaakt. Dat past wel bij de sfeer van de plaat."
enola: Hoe zit het met je eigen schrijversambities?
De Campenaere: "Die sluimeren nog altijd. Ik heb een afgewerkte roman in mijn schuif liggen. Die is niet uitgegeven wegens niet goed genoeg, veronderstel ik. Ooit ga ik me er opnieuw aan zetten. Dan trek ik een jaar uit om het nog eens te proberen. Er is een aanzet van een twintigtal pagina's voor een tweede boek. Ik blijf een literatuurfanaat, dus het kriebelt nog altijd."
Venus In Flames stelt Intimacy donderdagavond 26 februari voor in de AB Club in Brussel.
