Decca, 2008
Sedert ‘You Are The Quarry‘ uit 2004 houdt elke aankondiging
van een nieuwe soloplaat van Morrissey meer dan een kleine vreugde
in. Wij luisteraars voelen ons als quasi vaderloze kinderen die dan
voor eventjes uit hun routineus dagelijkse leven worden gerukt en
verblijd worden door het vooruitzicht van de boodschap die
Morrissey als een Odysseus bij z’n thuiskomst mee te delen heeft.
Dat nieuws uit de ongrijpbare wereld zit steeds in een
verschillende vorm vervat, maar is in essentie hetzelfde: het leven
blijft een last, de wereld wordt nog steeds bevolkt door
egoïstische klootzakken, liefde is een illusie.
Eventjes werd met het atypische ‘Ringleader Of The Tormentors‘ (inmiddels al drie jaar
geleden) van dat patroon afgeweken: Mozz die de liefde van zijn
leven zou hebben gevonden en -oh hemeltje- gelukkig blijkt te zijn?
What’s next? Morrissey die vertelt dat het proces tegen
zijn ex-drummer maar ‘om te lachen’ was, waarna hij een reünie van
The Smiths aankondigt? De lancering van de McMozz, een hamburger
met extra vlees? Uiteraard niet. Wat volgde, ‘Years Of Refusal’,
zouden wij bijna durven bestempelen als een grotere comeback dan
‘You Are The Quarry’: een reprise van wat hij kan en waar hij goed,
om maar niet te zeggen, best in is.
‘Years Of Refusal’ (alweer de 15de solocd van Morrissey, live en
verzamelcd’s meegerekend) opent ijzersterk met het, voor wie hem in
2008 live bezig zag, reeds bekende ‘Something is squeezing my
skull’. Er wordt meteen de beuk ingezet met dit amper tweeënhalve
minuut durende geweld ter ondersteuning van een geweldig krachtige
stem van Morrissey. “I’m doing very well/I can blackout the
present and the past now/I know by now you think I should have
straightened myself out/Thank you, drop dead“. Nog geen minuut
ver in dit nummer of de eerste sneer is al uitgedeeld. Bijna waren
we snikkend op onze knietjes gevallen: “Morrissey, ge zijt terug!
Ge zijt terug!”.
Maar liefst zes van de twaalf nummers op deze plaat haalden reeds
regelmatig de setlist tijdens de tour van 2008. Op die manier
konden nummers als ‘Mama Lay Softly On The Riverbed’ en ‘One Day
Goodbye Will Be Farewell’ live groeien alvorens ze door Jerry Finn
(die helaas ondertussen het heden voor het eeuwige geruild heeft)
op plaat werden vereeuwigd. Een prima techniek zo blijkt; de
nummers klinken heel wat steviger en soms zelfs anders in
vergelijking met de versies op de verschillende bootlegs die bij
ondergetekende op de harde schijf geparkeerd staan (ja, we zijn
fan).
Ook de voordien onbekende nummers, die het niveau van de plaat
hoegenaamd niet laten zakken, hebben niet veel tijd nodig om nieuwe
favorieten te worden. Muzikaal gaat het nog steeds alle kanten uit;
in ‘When Last I Spoke To Carol’ bijvoorbeeld laten gitaar en
trompet meteen een Spaanse invloed horen. De al weer onbeantwoorde
liefde in ‘Black Cloud’ (met een erg fijne bijdrage van Jeff Beck),
de serieuze brok “niemand houdt van mij” in ‘I’m Throwing My Arms
Around Paris’ (single van het jaar) en het ongeloof in de mensheid
‘I’m OK By Myself’ (onverbloemd hard en rechtuit) tonen dat het
recept dat al zo lang voor zoveel Mozz-lekkers zorgt ongewijzigd
bleef. ‘Years Of Refusal’ bevat evenwel geen nummer als ‘Life Is A
Pigsty’ van op ‘Ringleader Of The Tormentors’, maar ‘It’s Not Your
Birthday’ deed onze mond wel even wijd openvallen: die onvatbare
dramatiek (méént hij dat nu?) en vooral de Morrisseyjodel die weer
geweldige proporties aanneemt.
Ach en wee, uiteraard hadden we in dit stukje ook oude koeien uit
de gracht kunnen halen en deze plaat vergelijken met wat Morrisey
verwezenlijkte bij the Smiths, maar ondertussen is er al twintig
jaar voorbij en niet alleen wij zijn veranderd. Waar zijn
solocarrière muzikaal nog onzeker begon, staat Morrissey er anno
2009 meer dan ooit: met een geweldige groep achter zich (o.a. vaste
waarde Boz Boorer, drumbeest Matt Walker en co), een uitstraling
waar we op zo’n leeftijd (50!) alleen maar van kunnen dromen en een
stem die klinkt alsof deze nieuwe plaat nog zeker niet het laatste
is wat we van hem zullen horen.
Is ‘Years of refusal’ voer voor de hypehunters onder ons? Wellicht
niet. Het is goed mogelijk dat deze plaat bestempeld wordt als ’te
veel van hetzelfde’ en uitspraken ontlokt als ‘Ik kan daar niet op
danseee!’en ‘Waarom geen harp?’. Eigenlijk is het een beetje als de
tomatensoep met balletjes van onze oma: hoe verleidelijk de
plaatselijke Bulgaar, Nepalees of Thai ook is, toch blijven we
steeds met veel genoegen terugkeren naar dat traditionele recept.
‘Years Of Refusal’ bevat geen zogenaamde baanbrekende elementen als
een Animal Collective of een White
Lies maar is gewoonweg een verdomd straffe plaat van een
(misschien wel onze favoriete) oude knar. En daarvoor hoef je heus
geen zo’n verstokte fan te zijn om dat te beseffen.