Een gebroken hiel, een internationale toer die daardoor de mist ingaat en hop: het duurde opnieuw vier jaar voor Joost Zweegers met een nieuwe plaat kon uitpakken. Die is er nu eindelijk in de vorm van Almost Bangor, een mooie luisterplaat. "Dit is opnieuw Joost-de-straatmuzikant die je hoort."
Het zijn zware interviewdagen voor Joost Zweegers. Gisteren ontving hij nog een dag lang Nederlandse journalisten, vandaag mogen wij opnieuw voor hem aanschuiven. Er is dan ook veel te vertellen na vier jaar afwezigheid en met een nieuwe plaat onder de arm. En uitverteld is de zanger absoluut nog niet, ook niet bij dit zoveelste interview. Een mooier aanknopingspunt om te beginnen dan "Mars Needs Woman", de eerste single, was er dan ook niet.
enola: Ben jij er ook zo één die gelooft dat mannen van Mars komen en vrouwen van Venus?
Zweegers: "Een beetje wel, maar daar gaat "Mars Needs Woman" niet echt over. De song is eerder een interne dialoog over de vrouwelijke kant die elke man ook heeft. Bij mij is dat mijn artistieke kant. Maar je kunt het ook interpreteren zoals jij zegt. Eigenlijk weet ik het niet; soms komen er dingen uit en denk ik er niet zo hard verder over na. Of misschien denk ik er wel verder over na, maar dan wil ik het ook niet echt verklaren, want dan haal je de mystiek onderuit en dat vind ik doodzonde."
"Almost Bangor gaat veel meer over mezelf dan Another Lonely Soul, dat een afgelijnd verhaal over een stukgelopen relatie bracht. Als er al een overkoepelende bepaalde teneur is, dan dat een aantal songs zijn voortgekomen uit mijn ongeval. Ik heb een hele tijd geen muziek gemaakt daardoor en toen ik er opnieuw mee begon, zijn er een hoop dingen in één keer uitgerold met slagzinnen en refreinen die meteen de song gingen bepalen. Maar het is geen treurwilgerij, eerder een bepaalde geestesgesteldheid die ik had toen ik in Bangor, dat op een eiland voor de Bretoense kust ligt, de nummers maakte."
enola: Maar de plaat heet Almost Bangor: bijna, maar net niet.
Zweegers: "Ja: nooit aankomen, altijd je fantasie blijven behouden. Als ik mijn bestemming bereikt heb, dan is het vaak schluss. Daar ben ik heel vatbaar voor. Ik moet het zoeken blijven voelen, als een reiziger. Ik heb het altijd geweten en ik voel meer dan ooit dat ik een reiziger ben."
enola: Die gedwongen rust na je ongeval moet dan een marteling zijn geweest.
Zweegers: "Dat zou je denken als ik het zo uitleg, maar ik heb me dat toen niet eens zo gerealiseerd. Ik was zodanig van de wereld door de pijnstillers. Al had je me ’olifant’ genoemd; alles ging aan me voorbij. En zodra ik opnieuw een beetje bij mijn positieven was ging ik meteen weer aan de slag."
enola: Almost Bangor laat een andere Joost horen dan we al kenden. Mag ik het je eerste singer-songwriterplaat noemen?
Zweegers: "Nou, neen. Zo zou ik het niet durven te stellen. Er zit niet meer of minder singer-songwriter in dan in mijn debuut, maar door de productie daarvan zou je dat uit het oog verliezen. Zelfs "The Best Is Yet To Come" was oorspronkelijk een soort Dylan-song; in open tuning op een akoestische gitaar, als een soort straatsong. Al is er muzikaal inderdaad een evolutie. Gelukkig maar, want anders zou het maar saai zijn. Maar het blijven mijn typische melodieën en stembuigingen. Een koerswijziging is deze plaat niet, maar wel rijker op muzikaal vlak. Niet dat het geen popmuziek meer mocht zijn, maar ik heb geleerd dat mijn roots elders liggen. Ik moest door die bombastische fase heen om die te kunnen herontdekken. Dat is wat deze plaat is, het geluid van mijn wortels: veel live, veel first takes, puur, een beetje imperfectie in de opnames zelfs. Ik wilde dat al jaren doen, maar tijdens de opnames raakte ik dat altijd kwijt."
enola: Mis je het pianospelen? Ik las dat je het niet zo lang meer kan sinds je hiel verbrijzeld werd.
Zweegers: "Ik weet nog niet hoe lang ik het kan volhouden. Net zo lang als ik nog kan rechtstaan om te bassen of zo, vermoed ik. Ach, ik was al zo ver dat ik van de bombast wegwilde, en piano in popmuziek nodigt daar vaak toe uit. Dat had ik gehad en ik greep terug naar de akoestische gitaar en open tunings. Dat gaat in vlagen bij mij en die keuze was al gemaakt voor ik stilviel. Misschien heb ik inderdaad te lang in die Britse poptrip gezeten. Soms was het wel frustrerend, zoals toen "Never Back Down" een grote hit was in Italië en ik werd vergeleken met Keane en Coldplay. Eigenlijk had ik daar niets mee te maken, behalve dat ik ook achter een piano zit. Enfin, in mijn ogen toch. Maar ja, dat was het momentum van de tijd."
"Eigenlijk was "Wrong" al een soort Coldplay avant-la-lettre met harde gitaren en ver naar de achtergrond gemixte drums: ergens tussen U2 en pop in. Ja, misschien dat ik iets te veel in de richting van Coldplay ging op die tweede plaat, maar ja, goed; dat is een fase waar ik blijkbaar door moest. Het zou kunnen dat ik tijdens de productie beïnvloed werd door de klankkleur die ik om me heen hoorde. Nu ben ik twee jaar out geweest, heb niets gevolgd, dus deze plaat is van alle hedendaagse invloeden gevrijwaard gebleven."
enola: Toch liet je Another Lonely Soul opnieuw mixen door Michael Brauer, die ook Coldplay onder handen nam. Dat is het natuurlijk zoeken, en dat was ook de bedoeling.
Zweegers: "Dat is ook weer zo’n verhaal. Toen ik bij EMI had getekend, wilden ze daar graag een nieuwe mix van de plaat met ook "Wrong" erop en er waren drie mixers beschikbaar, waaronder Brauer. Die heeft veel meer gedaan; dat gaat van The Rolling Stones tot System Of A Down, maar men focuste op zijn werk voor de laatste Coldplay. Daarom is hij echter niet gekozen. Zoveel verschilde zijn mix trouwens niet van de oorspronkelijke, maar zijn naam was een soort kwaliteitslabel. Zo werkt het nu eenmaal in de muziekindustrie. Aangezien ik zo’n gigantische hit heb gescoord in Italië, was het zeker toch de moeite om te doen."
enola: Maar dat zette kwaad bloed bij Piet Goddaer die de oorspronkelijke plaat producete?
Zweegers: "Ik heb dat gelezen, maar dat verbaast me sterk. Daar heeft het niets mee te maken. Er zijn privé een aantal dingen gebeurd die … tjah, zo gaat het soms met relaties."
enola: Wat me opviel is dat je dat ongeluk heel erg uit de media hebt weten te houden.
Zweegers: "Ik had heel veel zin in een nieuwe plaat en had ze liever een jaar eerder uitgebracht. Vier jaar is veel te lang, daar zit niemand op te wachten. Maar ik had ook geen zin om iedereen aan mijn bed te krijgen, dus wat doe je dan: je houdt je mond. Dat werkt in België, al heb ik een paar mensen expliciet moeten vragen om niets te schrijven en dat werd gerespecteerd. Zo belangrijk is het ook niet. Ik heb zelfs overwogen om er tijdens interviews niets over te zeggen, maar dat gaat niet: iedereen weet het en vraagt er toch naar."
enola: Je had ook al een geschiedenis van lange stiltes tussen platen. Vier jaar voor een plaat: het wordt bijna een patroon.
Zweegers: "Laat ons hopen van niet. Als ik nu snel een nieuwe plaat kan maken, dan is het verbroken."
enola: Ik hoorde ook dat het met je streven naar perfectie te maken heeft.
Zweegers: "Neenee. Ja, het moet goed zijn, maar dat kan ook een streven naar imperfectie inhouden: first takes, eerste versies die ik gespeeld heb zelfs. De emotie, de ziel moet juist zitten: daar zit de perfectie in die ik zoek. Ik ben niet op zoek naar de beste productie: dat soort properheid interesseert me niet, zelfs al heb ik me daar een beetje aan laten vangen bij de vorige platen. Al wil ik daarmee niets negatiefs zeggen: ik vind ze nog altijd te gek."
enola: Wat ik van producer Wim De Wilde weet is dat hij een grote voorliefde heeft voor het chanson. Heeft hij dat binnengebracht op Almost Bangor?
Zweegers: "Ja! Ik wist niet dat hij dat had vroeger, dus het moet iets van de laatste jaren zijn. Tuurlijk kwam dat al eens kijken als hij aanwijzingen gaf of als arrangementen ter sprake kwamen. Ik ken Wim al heel lang, al van toen ik nog straatmuzikant was, en ik had een klankbord nodig. Hij was ook de juiste man om me terug naar die roots te helpen gaan, als tegenhanger van dat rechte en killere waar ik inzat. Als fan van mijn vroegere werk was hij de perfecte match."
enola: Je schreef ook samen met Mike Scott van The Waterboys?
Zweegers: "Een stuk van de tekst van "Miles" hebben we samen geschreven. Ik heb zulke schrijfpartners niet nodig, maar als daar een betere output van komt, loop ik daar niet van weg. Zolang het mijn ziel ook nog heeft, vind ik het zelfs intrigerend. Het zorgt voor diversiteit. Daarnaast was ik ook heel vereerd om met Mike Scott te mogen werken want zijn muziek heeft heel veel voor me betekend."
"De samenwerking met Piet Goddaer was een ander verhaal, omdat ik toen na mijn Amerikaanse avontuur in een nogal wazige periode zat en door de bomen het bos niet meer zag. Maar de songs waren er meestal wel; het ging meer om de productie. Als je er bij de opnames of de productie meer wil uithalen qua bezieling, dan kan je een klankbord, iemand die je begrijpt en je beter doet presteren goed gebruiken."
enola: Door je ongeluk liep je ook een buitenlandse toer mis. Ga je het dit keer opnieuw proberen?
Zweegers: "Qua timing was dat ongeval natuurlijk niet prettig, maar in Italië heeft Another Lonely Soul nog goed gewerkt, maar vanuit België blijft het sowieso een moeilijk verhaal om naar het buitenland te gaan. Al gaan we het wel opnieuw proberen. Ik vertrek binnenkort opnieuw naar Italië, er is een concert in Frankrijk … De eerste show die uitverkocht was, was die in de Paradiso in Amsterdam. Daar was ik heel blij mee, dat ik daar nog altijd iets heb."
enola: Hoe zal het live klinken? Werken de oude nummers tussen de nieuwe?
Zweegers: "Vreemd genoeg wel, ja. Zoals het er nu uitziet gaat het ook wel met mijn voet, maar ik weet niet hoe het zal lopen. Maar ik red me wel. Op dit moment verdeel ik al heel veel: ik speel veel akoestische gitaar, oude songs op piano en bas. Ik ben altijd liefhebber van de bas geweest. Liever McCartney dan Lennon? Dat nu ook weer niet, maar ik kan op bas behoorlijk wat push geven. Ik ben een drukke bassist en kan wel wat energie geven en da’s soms goed als tegengewicht voor de mooie melancholische songs die er ook zijn. Die balans is wel heel cool."
"We hebben door onze agenda’s hele korte en krachtige repetities, zoals vannacht, en dat is wel fijn. Zo blijft het fris. To the point. We spelen met een viertal en live zal alles zich moeten zetten. Ik moet alleen oppassen dat we niet opnieuw in te zware bombast verzanden. Maar ik heb er zin in. Ik ben er heel benieuwd naar hoe het gaat evolueren, want je kunt alles wel voorbereiden, het trekt toch vaak ergens naartoe dat je tevoren niet kon inschatten."
"Maar het ziet er goed uit. De AB is twee keer uitverkocht, dus men is me niet vergeten. Al had ik daar geen angst voor. Als het zo was, dan kon ik als een beginneling opnieuw beginnen. en dat is best wel spannend. Dat zou ook wel iets gehad hebben."
