Ergens hoog in de kantoortoren van platenfirma Geffen moet iemand rond de tiende verjaardag van Kurt Cobains dood een meerjarenplan opgesteld hebben. Na de box en de best ofs krijgen de feestdagen met de DVD-release van Unplugged In New York immers voor het vijfde jaar op rij een Nirvanarandje.
Het was geen evidentie voor Kurt Cobain om toe te zeggen voor een Unplugged-sessie voor MTV. Wat zou er immers van zijn nummers overeind blijven als hij ze niet meer zou schreeuwen en de gitaren het zonder distortion zouden moeten stellen? Toch zegde de frontman probleemloos toe, al zou hij de MTV-bonzen nog hartkloppingen bezorgen met zijn plannen.
Dat er geen "Smells Like Teen Spirit" op de (tot de opnamedag zorgvuldig geheim gehouden) setlist stond, tot daar aan toe. Maar wat Nirvana voor dit prestigieuze concert in gedachten had, was helemaal niet volgens de geplogendheden: waar andere bands met de glimlach een rondje hits-in-een-akoestisch-jasje afhaspelden, presenteerde Cobain een lijst obscure albumtracks, nog minder bekende covers, en een bijzonder gastoptreden. Eddie Vedder? Neil Young? Neen: de broers Curt en Chris Kirkwood van cultband The Meatpuppets.
Stompzinnige tegendraadsheid? Een puberale middenvinger tegen MTV? Neen, hier was over nagedacht. Met zijn Unplugged-sessie wilde Cobain niet alleen wat invloeden uit verschillende hoeken (Indie, Garagerock, Blues,…) eren, maar ook een andere kant van zichzelf exploreren: tonen dat meer aan hem was dan de schreeuwlelijke roerganger van de grungebeweging. En dus kreeg het publiek in de MTV-studio naast uitgeklede versies van "Come As You Are" en "Something In the Way" ook "The Man Who Sold The World" (met gitaareffecten, een zonde tegen de Unplugged-geboden maar welwillend door de vingers gezien) uit de singer-songwriterdagen van David Bowie.
Niet dat de frontman er allemaal zo zeker van is. De angstige en bezorgde blikken net voor hij opener "About A Girl" inzet spreken boekdelen en ook na "The Man Who Sold The World" klinkt het ongerust "ik heb het toch niet verknald?". Dat heeft hij niet, Unplugged In New York zal na zijn zelfmoord uitgroeien tot het perfecte grafschrift: het bewijs dat het niet zo had hoeven te lopen, dat Cobain later een bloeiende carrière als soloperformer had kunnen hebben.
Dat blijkt ook uit een pakkende versie van "Pennyroyal Tea", dat met band niet wilde lukken tijdens de repetities en dus door Cobain alleen gespeeld wordt. Meer dan "Polly" en "Something In The Way" — die hier uitvoeringen krijgen die vrij getrouw zijn aan de al akoestische albumversies — is dit Cobain op het toppunt van eenzaamheid en verlatenheid: als zat hij in het holst van de nacht alleen aan de keukentafel, radeloos: "I’m so tired, I can’t sleep/I’m liar and a thief".
De katholieke traditional "Jesus Doesn’t Want Me For A Sunbeam" werd door Schotse rockers The Vaselines op zijn kop gezet (het woordje "Don’t" werd door hen in de titel gestoken), Cobain maakt het helemaal het anthem van de loner: ""Don’t expect me to cry/Don’t expect me to lie/ Don’t expect me to die", zingt hij in een voorafschaduwing van zijn afscheidsbriefje.
Op vraag van Cobain werd de set ingericht als een dodenwake met witte bloemen en zwarte kaarsen, maar het is in de getormenteerde schreeuw van "Where Did You Sleep Last Night?" dat Magere Hein echt om de hoek loert. In deze klassieker van Leadbelly ontpopt Cobain zich tot de rauwe bluesman die hij altijd al was. Zijn schreeuw gaat door merg en been, herinnert er nog maar eens aan dat Cobain niet alleen songs kon schrijven, maar ook een waanzinnig sterke performer was die nummers (van hem of van anderen) tot leven kon brengen.
De DVD-uitgave van Unplugged In New York is de volledige versie van de set die Nirvana die 18e november 1993 speelde. In tegenstelling tot de MTV-versie die al tot vervelens toe herhaald is krijgen we hier heel wat grappen en interactie met het publiek tussen de nummers door en ook versies van "Oh Me" (nogmaals met The Meat Puppets) en "Something In The Way" die de televisie niet haalden. Extra’s zijn repetitieversies van een zestal songs en een korte documentaire.
Met deze DVD is het laatste ontbrekende puzzelstukje uit de erfenis van Nirvana nu wel uitgebracht. Laat ons hopen dat het meerjarenplan zich tot vijf jaar beperkt heeft, op meer zit niemand meer te wachten. Gun de markt wat rust, heren commerciëlen: het is nu wel goed geweest.
