Een jaar geleden sloegen Nick Cave en drinking buddy, mede-Australiër en Bad Seed-violist Warren Ellis de handen in elkaar voor de soundtrack bij de Australische western The Proposition. Maar echt geslaagd was die samenwerking niet.
Hoewel het verhaal rond broederliefde en -verraad, gekoppeld aan schuld, boete en loutering door Cave zelf geschreven was, kon hij noch Ellis het gegeven van een soundtrack als achtergrond voldoende overstijgen om de plaat ook een volwaardige identiteit als op zichzelf staande entiteit te verlenen.
Met The Assassination Of Jesse James By The Coward Robert Ford bewijst het duo evenwel dat het wel degelijk mogelijk is een soundtrack te schrijven die niet alleen uitstekend de sfeer van een film weet weer te geven — opnieuw een revisionistische western rond verraad, die bovendien op ware feiten steunt — maar het ook als album op zichzelf weet waar te maken. De desolate sfeer en dorre vlaktes die het muzikale landschap van The Proposition uitmaakten, zijn ingeruild voor een klankband die treffend de melancholische mijmeringen van hoofdpersonage Jesse James weet weer te geven.
Twijfel en droefenis sijpelen uit elk nummer, hier is geen schietgrage revolverheld aan het woord maar wel een weifelende man die zich niet kan verzoenen met zijn statuut van outlaw en antiheld. Hier worden veertien volwaardige tracks voorgeschoteld die allen een eigen verhaal wensen te vertellen, verhalen die op hun beurt niet meer zijn dan het zoveelste puzzelstuk van een grotere legende.
De sterkte en kracht van de plaat ligt dan ook in de interne samenhang die een album volgehouden wordt. Zo goed als alle songs worden rond eenzelfde motief/gemoedstoestand opgebouwd waarbij slechts een enkele keer en dan nog maar zijdelings een uitstapje gemaakt mag worden. “Cowgirl” kan met de nodige goodwill als één van die songs beschouwd worden. De dominante gitaarlijn die samen met een loopse bas en minder beladen strijkerpartij aan de haal gaat, klinkt niet zo zwaarmoedig als het gros van de plaat, al kan het nummer niet verbergen dat er achter die geforceerde glimlach meer aan de hand is.
Ook “Carnival” wil zich aan de wurggreep van de andere songs onttrekken. Opnieuw bepaalt het infernale trio bas-gitaar-viool de teneur van het nummer. Het zijn twee “buitenbeentjes” die de sfeer van de plaat nog eens extra benadrukken. Want het zijn vooral de piano en strijkers, al dan niet samen, die de emotionele lading van een song bepalen. Geen wonder dus dat het melancholische doorweegt en het album een binnenweg naar mistroostige oorden toont.
The Assassination Of Jesse James By The Coward Robert Ford is geen Cave-plaat geworden. Hoewel de thema’s uitstekend aansluiten bij zijn eigen stokpaardjes, slaat hij samen met Ellis een andere weg in, die van de soundtrack. Want dat blijft het uiteindelijk, een plaat die geschreven is in functie van een film. Maar net zoals de grote filmcomponisten weten Cave en Ellis de beelden en muziek ook van elkaar los te koppelen waardoor The Assassination Of Jesse James By The Coward Robert Ford ook de soundtrack vormt bij de eigen film in het hoofd, of zo men wil, bij het eigen leven.