In zijn show ‘You Are All Diseased’ maakt de grote George Carlin
zijn beklag over het gebruik van het woord ‘openly’, omdat
het enkel gebruikt wordt in combinatie met ‘gay’. “You
wouldn’t say someone was ‘openly black’. Well, maybe James
Brown.” Bij de zinsnede ‘openly gay’ is Rufus
Wainwright een van de mensen waar we meteen aan moeten denken.
‘The only gay in the village’ is hij in de muziekwereld
allerminst, maar weinig artiesten hebben hun geaardheid zo
uitgespeeld als de zoon van Loudon Wainwright III en folkzangeres
Kate McGarrigle. Rufus is dankzij nummers als ‘Gay Messiah’ naar
eigen zeggen daadwerkelijk uitgegroeid tot een Christusfiguur voor
zijn bijna devote aanhang. Hij wéét hoe graag zijn publiek hem
ziet, en zichzelf ziet hij zo mogelijk nog liever. Het
zelfverklaarde genie heeft van zijn egocentrisme zijn handelsmerk
gemaakt, en barst van ambitie. Volgende maand verschijnt de dvd
‘Rufus! Rufus! Rufus! Does Judy! Judy! Judy! Live at the London
Palladium’, waarop hij een concert uit 1961 van heldin Judy Garland
integraal naspeelt. Na de huidige wereldtournee, die hem dit jaar
al twee keer naar ons land bracht, is Wainwright zelfs van plan om
een heuse opera te schrijven.
Maar op die toekomstmuziek is het voorlopig nog even wachten. Op
een herfstige novemberavond waren we naar het uitverkochte
Koninklijk Circus getrokken om, zoals hij het zou zeggen, ‘op
audiëntie te gaan bij de meester’. Rufus kwam op in een roze
streepjeskostuum dat letterlijk blonk van alle broches en andere
juwelen. Beginnen deed hij toepasselijk met het titelnummer van de
laatste cd, het uitstekende Release the Stars.
Twee discobollen zorgden tijdens de refreinen voor de visuele
‘stars’, en meteen was duidelijk dat het een speciale avond zou
worden. Rufus was uitstekend bij stem en had bovendien een
zevenkoppige band bij zich die, vestimentair passend bij de
frontman, meteen bewees de bombast van het nummer probleemloos aan
te kunnen.
Tijdens de eerste helft van het optreden bestond de set grotendeels
uit materiaal van op ‘Release the Stars’. Veel van die nummers zijn
erg rijkelijk georchestreerd (niet te geloven dat er maar acht
mensen op het podium stonden), en als tegengewicht werden we
getrakteerd op intieme solo-uitvoeringen van het oudere ‘Cigarettes
and Chocolate Milk’ en ‘The Art Teacher’. Voor het parlando tijdens
het euforische ‘Between My Legs’ werden twee meisjes die via
YouTube auditie hadden gedaan het podium op geroepen. Ze werden
beloond met een zedige wangkus van Rufus, die meteen daarop het
podium verliet voor wat een costume change zou blijken te
zijn.
Na de pauze ging Wainwright, gekleed in lederhosen, gewoon door op
zijn elan. Hoogtepunten waren ‘Do I Disappoint You?’ en bovenal
‘Beautiful Child’, van op Want One, dat live
veel rijker bleek dan op plaat. De set culmineerde in ’14th
Street’. Tijdens dit nummer verlieten Rufus en zijn muzikanten een
voor een het podium, maar bisnummers konden niet uitblijven.
Wainwright kwam terug in een badjas, om solo met piano ‘Complainte
de la Butte’ en ‘Poses’ te brengen. Nadat hij zich daarop live on
stage had opgemaakt, bleek wat hij onder de badjas droeg:
vrouwenkleren! De band kwam terug, om samen met Rufus een
hilarische performance van Judy Garlands ‘Get Happy’ te brengen.
Afgesloten werd met ‘Gay Messiah’, en toen La Wainwright “Pray
for your sins / ‘cause the gay messiah’s coming” zong, at het
publiek (u ook, Ivan De Vadder op onze rij!) uit zijn hand.
De vertoning had alles in zich om irritant te zijn, maar op geen
enkel moment was er een echte overdaad aan camp. Dat kwam deels
door de kwaliteit van de songs en door het talent van Rufus en de
band, maar vooral omdat we een heel evenwichtig optreden zagen.
Over de setlist was duidelijk heel goed nagedacht.
En eigenlijk gold dat laatste voor de hele avond. Deze tournee is
zo professioneel en met zoveel zorg voor elk detail samengesteld,
dat álles gewoon klopte. Van de muziek voor en na het concert tot
de lichtshow, het hele plaatje zat zo goed in elkaar dat we het
alleen maar met open mond konden aanschouwen. Rest ons de vraag: is
Rufus Wainwright het wonderkind waar hij zichzelf voor aanziet?
Wel, vanavond scheelde het toch niet veel. De twee uur die we in
zijn gezelschap mochten doorbrengen waren oog- en
oorverblindend.
Release the
Stars is uit bij Universal.
