



Iedereen weet, of zou moeten weten, dat je eigenlijk geen
algemeen geldende regels kunt opstellen voor films. Je kunt nooit
spreken in absoluten, want telkens wanneer je durft te zeggen: “dit
of dat mag je nooit doen”, duikt er wel ergens een voorbeeld op dat
het tegendeel bewijst. En toch ga ik voor de verandering eens
moedig doen en zo’n algemene regel formuleren: elke film waarin er
géén shot zit van een uitzinnig opbloesemende bos schaamhaar waar
een clitorispiercing doorheen priemt, zal beter zijn dan elke film
waarin dat wél het geval is. ‘The Heartbreak Kid’, de nieuwe film
van de beruchte broertjes Farrelly (eerder al de verantwoordelijken
voor ‘There’s Something About Mary’ en ‘Stuck On You’), bevat zo’n
shot. Er zit ook een scène in waarin de hoofdpersonages naar een
traditionele Mexicaanse dans gaan kijken, om terecht te komen in
een eigenaardige bedoening met paarden en vrouwen (en ja, het is
precies zo erg als het klinkt). Om u maar te zeggen dat
fijnproevers niet bepaald het doelpubliek zijn van dit
kunstwerkje.
Ben Stiller haalt nog maar eens zijn vertrouwde typetje boven
van goedbedoelende kluns die continu de risee is van elke situatie
waarin hij verzeild raakt. De namen die ze toevallig bedenken voor
zijn personages zijn dan ook nauwelijks nog relevant, maar in dit
geval heet hij Eddie Cantrow, de ietwat sullige eigenaar van een
winkel in sportartikelen, die zijn vrijgezellenbestaan stilaan beu
begint te worden. Iedereen om hem heen lijkt al getrouwd te zijn of
plannen te hebben om de stap te wagen, en zelfs zijn eigen vader
vraagt hem regelmatig (en ik citeer, omdat ik het zelf nooit had
kunnen bedenken) “door hoeveel kutjes hij zich heenploegt”. Ja
hoor, fijnzinnige humor alom. Wanneer Eddie toevallig Lila (Malin
Akerman) tegen het lijf loopt, neemt hij dan ook nauwelijks tijd om
na te denken, en stort hij zich in een overhaast huwelijk. Op zijn
huwelijksreis leert hij zijn kersverse bruid pas écht kennen, en
wat hij te weten komt, bevalt hem niet: Lila blijkt een ergerlijk
kreng te zijn dat toondoof meezingt met elk radionummer,
uitsluitend atletische seks wilt (Jackhammer me! Cock
me!), een weggerot neusbeentje heeft van het coke snuiven en
koppig een duel aangaat met de Mexicaanse zon. Eddie krijgt al
gauw een rothekel aan Lila, maar dàn ontmoet hij in hetzelfde
vakantieoord de mooie Miranda (Michelle Monaghan).
De gebroeders Farrelly zijn mee verantwoordelijk voor de nieuwe
golf gross-out komedies die ons sinds het einde van de
jaren negentig heeft overspoeld – met ‘There’s Something About
Mary’ deden ze het genre ongeveer zo goed als het gedaan kan
worden, en het succes van die film was grotendeels te danken aan de
sympathie die je steeds kon blijven voelen voor de hoofdpersonages.
Ben Stiller en Cameron Diaz waren een leuk koppel, van wie je
hoopte dat ze uiteindelijk in elkaars armen zouden vallen. Hier
wordt die mentaliteit vervangen door iets veel cynischer; als
puntje bij paaltje komt, zijn alle personages, Eddie inbegrepen,
enkel uit op hun eigen belang. Alle figuren hier zijn op hun best
generisch en vaak irritant. (Let vooral ook op de genetisch licht
beschadigde neven van Miranda, het soort mensen waarvoor ik
vervroegd van m’n huwelijksreis naar huis zou terugkeren om ze te
vermijden.) Bij gebrek aan een enkele figuur voor wie je iets kunt
voelen, blijven de vetzakkerijen die zo gretig worden bovengehaald
enkel dat: vetzakkerijen zonder meer, zinloos en plat. Voorbeelden?
Zonder dat iemand daarnaar gevraagd had, komen we hier te weten wat
je moet doen als een kwal je te grazen heeft genomen (je wilt het
niet weten). Om nog maar te zwijgen van de twijfelachtige room
service die wordt geboden door hoteleigenaar Uncle Tito (I
put your wife’s hand on my schlong, so what?). Cheap laughs
zijn nog net niet cheap genoeg.
Veel daarvan zou misschien nog vergeven kunnen worden, als de
situaties maar eens wat geestiger waren. Maar ook dat valt nogal
tegen. De Farrelly’s willen niet alleen makkelijk scoren met de
pleehumor die nu eenmaal hun handelsmerk is, maar gooien er, nu ze
dan toch bezig zijn, nog gauw wat Mexicaanse stereotypes tegenaan.
Eddie en Lila worden haast continu achtervolgd door een
Mariachiband (Guantanamera, zeg ik u!) en alsof dat nog
niet clichématig genoeg is, doen de regisseurs er nog een bizarre
sequens bovenop waarin Ben Stiller samen met een groep illegalen de
grens met Amerika probeert over te steken. Wat dergelijke scènes in
een film als deze komen doen, mag Joost weten, maar ach, they
kid because they love, ongetwijfeld. De Farrelly’s hebben vast
óók een illegale Mexicaanse huishoudster, een mens moet daar al
eens mee kunnen lachen.
Natuurlijk kan politiek incorrecte humor best wel grappig zijn,
zo lang je maar het idee krijgt dat er op z’n minst een schijntje
van intelligentie achter schuil gaat. In het geval van ‘The
Heartbreak Kid’ lijken de pogingen tot humor eerder gemene uithalen
naar eender welk slachtoffer dat ze maar kunnen raken. Dit is
politieke incorrectheid die moet compenseren voor een gebrek aan
inspiratie en oprecht leuke situaties. Misschien is het enkel mijn
verbeelding, maar ik kreeg de indruk dat zelfs de acteurs wisten in
wat voor drek ze aan het opdraven waren: Ben Stiller sleft
moedeloos door de hele film en doet nergens iets dat ook maar in de
verte verrassend genoemd kan worden. Hij trekt dezelfde “ik ben een
redelijke kerel in onredelijke situaties”-smoel die we al jaren van
hem gewend zijn en houdt het daarbij. “Het is tenminste geen ‘Along
Came Polly’,” horen we hem denken. Dat is waar, maar of hij er nu
zoveel op vooruit is gegaan…
Verder hoort de film toe aan de twee vrouwen in Eddie’s leven.
Malin Akerman heeft de meest showy rol als echtgenote
from hell, en ze maakt er dankbaar gebruik van. Ze is het
enige personage in ‘The Heartbreak Kid’ dat irritant is omdat dat
nu eenmaal zo hoort, niet als toevallig neveneffect. Michelle
Monaghan mag dan weer mooi in de camera lachen en proberen om boven
haar rol uit te stijgen, zonder dat ze er echt in slaagt. Niet haar
fout, er zit gewoon niks in het script om mee te werken. Je krijgt
de indruk dat als Lila niet zo’n draak was geweest, Miranda en
Eddie nooit de minste vonk tussen elkaar hadden voelen overslaan.
Niet dat ik wil onderschatten hoeveel langdurige relaties er
gebaseerd zijn op haat voor de ex, maar voor een romantisch
bedoelde verhaallijn is dit toch maar magertjes.
‘The Heartbreak Kid’ vertegenwoordigt alles wat de mensen
bedoelen wanneer ze minachtend spreken over “Amerikaanse
popcorncinema”: een zonder enige liefde of passie in elkaar
geflanst confectieproduct dat zich nergens onderscheidt van andere,
gelijkaardige confectieproducten. Over een jaar zit ik hier
waarschijnlijk een recensie te pennen van de volgende Ben Stiller
“o nee, ik ben verwikkeld in een verschrikkelijk komisch
misverstand”-komedie. En tegen die tijd is iedereen dit exemplaar
al lang weer vergeten.