Strawberry Jam lijkt een nieuwe start in te luiden voor Animal Collective. Wie in het verleden het al gauw op de heupen kreeg van hun vaak wel erg ontoegankelijke geneuzel, zou weleens zéér aangenaam verrast kunnen zijn door deze nieuwste worp van Baltimore’s weirdest. Avey Tare, zanger en gitarist van de band, mag uitleggen hoe dat zo komt. Maar first things first:
enola: Hoe kom je er in godsnaam bij om zo een wansmakelijke foto als cover van Strawberry Jam te gebruiken?
Tare: "Wansmakelijk? Het zijn maar aardbeien hoor. (lacht) Voor de hoes van deze plaat zocht ik, net zoals dat bij onze voorgaande platen het geval was, naar een heel visueel beeld. Het heeft iets weg van een futuristisch landschap vind ik. Sommige mensen vinden de cover misschien degoutant of grotesk maar dat vind ik net leuk, we liggen graag dwars. Het heeft ook iets esthetisch. Dat contrast tussen ruw en zacht, daar spelen we graag mee. De cover van Feels had dat ook."
enola: Heel opvallend is dat de vocals op deze plaat meer naar voor zijn gemixt en de teksten zowaar verstaanbaar zijn. Een bewuste keuze?
Tare: "Naar mijn gevoel hadden deze songs duidelijke teksten nodig. Voor een plaat als Feels voelde het niet juist aan om de stem meer naar voor te mixen omdat dat album bedoeld was als één lange trip, waar er niks echt uit mocht springen. Maar deze keer wilden we elk geluidje en ook de stem zijn eigen plaats toekennen zodat het visuele aspect van de lyrics beter tot zijn recht zou komen. Mijn teksten zijn vaak collages van beelden en door de teksten deze keer meer op de voorgrond te plaatsen, komen die beelden beter tot hun recht, denk ik. Daarom zijn we, althans wat de vocals betreft, wat zuiniger geweest met studiotrucjes als echo-effecten en dergelijke."
enola: Schonk je tijdens het schrijven dan ook extra aandacht aan de lyrics?
Tare: "Niet echt, nee. De songs zijn geschreven over een lange periode en evolueerden de hele tijd. Zo schrijf ik teksten: ik bedenk enkele regels en de melodie komt er dan vanzelf bij. En dat is dan de basis waarop ik verder werk. Dat was deze keer niet anders."
enola: In "Unsolved Mysteries" zing je over Jack The Ripper. Nogal creepy, niet?
Tare: "Elke regel in dat nummer is een ’unsolved mystery’ voor mij. Waarom speelt nostalgie zo een belangrijke rol in het leven van vele mensen? Waarom hechten zij er zoveel waarde aan? Waarom doen mensen onverklaarbare dingen? Ik wou in elke regel een dergelijk onopgelost mysterie kwijt, iets wat we niet kunnen begrijpen. En zo kwam ik uit bij Jack The Ripper, want er is niemand die weet wie hij was of waarom hij deed wat hij deed."
enola: Je had het al even over nostalgie. Dat thema keert wel vaker terug in jullie songs.
Tare: "Misschien wel, maar het is zeker niet het hoofdthema van Strawberry Jam. Deze plaat gaat vooral over hoe mensen omgaan met nieuwe verantwoordelijkheden en de zoektocht naar een plaats voor jezelf in het leven … Een nummer als "Peacebone" bijvoorbeeld, heeft het over de obsessie met het verleden. Vele mensen zijn geobsedeerd door het verleden en grijpen er steeds naar terug. Maar dat is niets voor mij, ik kijk liever vooruit. In het leven én in de muziek."
enola: Op het internet las ik: "Ik hou van Animal Collective maar ik zet zelden hun platen op." Daar zou weleens verandering in kunnen komen met Strawberry Jam, dat ik als geheel veel sterker en vooral consistenter vind dan jullie voorgaande platen.
Tare: "Toen we de opnames begonnen voor deze plaat hadden we niet echt een bepaald doel voor ogen, we wilden gewoon zoveel mogelijk nummers schrijven en opnemen. Maar uiteindelijk bleek het logisch om vooral de nummers te gebruiken die het meest upbeat klonken, omdat die nu eenmaal het beste bij elkaar leken te passen. Op Sung Tongs en Feels hadden we steeds enkele ’sfeermomenten’ omdat we veel belang hechten aan het contrast in een plaat en omdat de plaat op die manier meer een soort van reis, een voyage zou worden, in plaats van enkel een verzameling van liedjes. Maar dat soort nummers hebben we deze keer bewust achterwege gelaten, ook al hebben we er wel enkele opgenomen. Bijvoorbeeld "Safer", een nummer dat we al geruime tijd live spelen en waar de fans dol op blijken te zijn. Maar het resultaat bleek onmogelijk in te passen op Strawberry Jam, jammer genoeg. Het is dan maar de b-side van single "Peacebone" geworden. We zouden erg graag nog een e.p. uitbrengen met enkel nieuw materiaal, zonder single. Hopelijk komt het er nog van."
enola: Het pianostukje in "Cuckoo Cuckoo" klinkt me bekend in de oren, alsof ik het al mijn hele leven ken.
Tare: "Oh, echt? Dat is fijn. Soms kan muziek die uitwerking op je hebben. Het is een sample van een klassiek stuk. Toen ik in Parijs woonde, kocht ik tonnen van die spotgoedkope platen op rommelmarkten en dergelijke. Daar samplede ik dan stukjes uit en speelde ze af in een oneindige loop terwijl ik ermee door de stad wandelde en er teksten bij verzon. Nummers als "For Reverend Green" en "Cuckoo Cuckoo" zijn op die manier geschreven."
enola: Is de vroege Pink Floyd een invloed op de band? Op Strawberry Jam hoor ik hier en daar echo’s van Piper At The Gates Of Dawn. Toeval?
Tare: "Toeval zal dat wel niet zijn. (enthousiast) Vooral Brian (Geologist, jm) en ik zijn gek op Syd Barrett. Op ons zestiende speelden we samen in een bandje met veel orgels en stemeffecten en na de show kwam er iemand vragen of we de vroegste platen van Pink Floyd en The Grateful Dead al hadden gehoord. Voor ons stonden die bands toen gelijk met saaie classic rock, wij waren fan van punk en indie, maar we waagden het er toch maar eens op en man … Piper At The Gates Of Dawn blies ons helemaal weg. Sindsdien is het een van onze favoriete platen aller tijden. Amazing."
enola: Er was heel wat te doen rond de leak van Strawberry Jam. Eerst werden er drie songs gelekt. Een week later volgden drie andere songs, de rest van de plaat kwam nog later. Boos?
Tare: "Het was vooral triest, want wie de gelekte nummers downloadde, kon de plaat niet in zijn geheel horen, terwijl we onze platen toch nog steeds als één geheel zien. Dat is wat ons het meeste stoorde. Niet dat de plaat is gelekt, want dat is toch onvermijdbaar, maar wel de manier waarop. Het lijkt alsof iedereen tegenwoordig zo snel mogelijk nieuwe muziek te pakken wil krijgen zodat ze op de internetfora erover kunnen gaan discussiëren. Het lijkt wel alsof praten over muziek belangrijker is geworden dan het beluisteren ervan. Zelfs websites vergrijpen zich eraan. Stereogum bijvoorbeeld, had drie of vier maanden geleden al een recensie van Strawberry Jam online staan. De review was er dan ook naar. Ik vroeg me af of ze eigenlijk wel naar de songs hadden geluisterd. Dat is dus de invloed van het internet, blijkbaar. Iedereen wil alles zo snel mogelijk op zijn bord en wat hij precies voorgeschoteld krijgt is minder van belang. Je kan je dan afvragen: zijn we eigenlijk muziekfans of praten we er alleen maar graag over?"
enola: Waarom deelden jullie zo vroeg promo’s uit, dan?
Tare: "Dat doen we meestal niet, maar deze keer moest het wel want dat was de enige periode waarin we met alle vier de groepsleden konden samenkomen om interviews te geven, dus de journalisten moesten de plaat tegen dan beluisterd hebben. Net omdat we zo vroeg promo’s moesten rondsturen, hebben we die eerste exemplaren ook gewatermerkt, wat normaal niet onze gewoonte is. Maar wie maalt er nog om een plaat die vandaag uitkomt als ze vier maanden geleden al is gelekt? Op die manier gaat al het werk dat we bijvoorbeeld in het artwork staken verloren. Want voor het geld doen we het allerminst. We zijn al blij dat we kunnen doen wat we doen zonder er onze broek aan te scheuren."
enola: Je bereikt liever zoveel mogelijk mensen dan dat je veel verkoopt?
Tare: "Ja, in zekere zin wel. Het enige wat we willen, is dat onze platen in hun geheel worden gehoord. Als we onze platen gratis zouden kunnen weggeven, zouden we het wellicht doen. Maar wij vieren zijn niet de enigen die moeten leven van de band. Veel mensen steken veel werk en tijd in ons en ook die doen het uiteraard niet voor niks. We halen onze meeste inkomsten overigens niet uit de verkoop van onze platen, wel uit optredens en dergelijke. Ach, er zijn zoveel manieren voor een muzikant om geld te verdienen."
enola: Er nooit aan gedacht om zelf een valse versie te lekken, om downloaders een hak te zetten?
Tare: (lacht) "Nee, echt niet. Velen dachten dat ik zo’n streek had uitgehaald toen mijn soloplaat lekte en iedereen vol afschuw moest vaststellen dat alles achterstevoren was afgespeeld. Dat was intens, man. Niemand kon geloven dat we de songs op die manier zouden uitbrengen, maar voor Kristin (Anna Valtýsdottír, ex-Múm en Tare’s lieflijke echtgenote, jm) en mij leek het niet meer dan normaal en helemaal niet weird of zo. We vinden de plaat oprecht beter zo en we hebben nooit gewild dat mensen de nummers in de ’normale’ versie zouden horen. In dat geval zouden we de nummers anders gemixt en gemasterd hebben, dus waren we wel vrij bummed dat Pitchfork zonder het ons te vragen het hele boeltje opnieuw omdraaide en de ’normale versie’ van enkele nummers online zette. Moeten discussiëren met mensen die denken dat het maar een grap was of die niet kunnen begrijpen waarom we het zo deden, dat was lastig. Al was het lastiger voor Kristin dan voor mij, zij heeft er echt van afgezien."
enola: Over soloprojecten gesproken: Panda Bear’s soloplaat Person Pitch werd eerder dit jaar bedolven onder de lovende kritieken, meer nog dan de vorige platen van Animal Collective zelf. Heeft dat een invloed gehad op de band?
Tare: "Niet echt. Het is positief voor de groep dat ieder lid de vrijheid heeft om aan zijn eigen project te werken, dat ieder van ons iets heeft dat volledig van hemzelf is en waarmee hij geen rekening moet houden met de andere groepsleden. We waren allemaal psyched dat Person Pitch zo positief werd onthaald. Het was wel verrassend hoor, en een beetje gek om die muziek die we al zoveel jaren kenden nu plots overal opgehemeld te zien."
enola: Live spelen jullie nu al een hoop nieuwe nummers, nieuwer nog dan de songs op Strawberry Jam. Ze klinken elektronischer en maken meer gebruik van samples.
Tare: "Inderdaad, al gaan we wel op een heel organische manier om met de samples, met veel akoestische instrumenten en blaasinstrumenten en strijkers en dergelijke. We zijn ook heel erg into klassieke muziek tegenwoordig, dus die invloeden zullen er ook wel inzitten. En het is allemaal ook wat meer dansbaar; onze volgende plaat wordt een soundtrack voor weirde futuristische balletten. (lacht) Begin volgend jaar zouden we graag weer de studio induiken."
enola: Heb je "Atlas" van Battles gehoord? Ze doen jullie gewoon na!
Tare: "Ja, ik ken het nummer. Het zijn oude vrienden van ons. Ooit deelden we dezelfde oefenruimte dus we zagen en hoorden elkaar groeien. Indertijd klonken ze helemaal niet zoals nu maar ik vind niet dat ze ons na-apen of zo. Wij zijn om te beginnen al veel minder technisch aangelegd. Heb je hun drummer gezien? Man, die is geschift. Misschien zijn ze gecharmeerd door onze energie op het podium of de manier waarop we met sound omgaan. Maar ik vind het wel cool wanneer bands elkaar op die manier beïnvloeden."
enola: Het is altijd een goed teken als je geïmiteerd wordt.
Tare: "Yeah, dat zal wel." (lacht)
enola: Zelf nooit een andere band geïmiteerd?
Tare: "We proberen uiteraard om dat niet te doen. Maar onbewust neem je toch soms bepaalde zaken over, al zijn het maar onopvallende kleinigheden. Het is belangrijk voor ons om dingen op onze eigen manier te doen, dus elke keer als we vinden dat een nummer teveel op iets anders lijkt, proberen we er toch nog wat aan te schaven … Er was dat ene nummer dat volgens Brian opvallend veel weg had van die song van Eminem (begint te zingen: "the music, the moment …", het nummer heet "Lose Yourself", jm) dus we hadden zoiets van: hm ok, laten we dat toch maar niet uitbrengen." (lachend af)
Animal Collective stelt op 26 oktober Strawberry Jam voor in de Orangerie van de Botanique.