Het Nederlandstalige At The Close Of Every Day nam met zijn derde album De geluiden van weleer het risico om voor een volledig Nederlandstalig album te gaan. Hun recente doortochten in België bewezen echter dat dit door en door nostalgische album blijkbaar iedereen weet te raken.
Live brengt het duo nog steeds een mix van oude en nieuwe nummers, bijgestaan door hun vaste bassist, de Noor Jan-Erik Stig. Maar op het eerste album na, lijken gitarist Axel Kabboord en drummer/zanger Minco Eggersman met elk album een andere thematiek te willen aankaarten. Is De geluiden van weleer dan bewust een conceptplaat geworden?
Eggersman: "Bij dit album ging dat spontaan. The Silja Symphony, de vorige plaat, is beïnvloed door een documentaire over de ramp met de Estonia (een veerboot die in 1994 tijdens een overtocht zonk en 852 slachtoffers telde, jbo), daar lag het thema veel meer vast. Nu merkten we pas nadat we de plaat opgenomen hadden dat het echt één geheel was. Dat hebben we dan met de titel en vormgeving van het album ook verder duidelijk proberen te maken. Het is dus zonder dat we er bewust naar zochten een coherent geheel geworden."
enola: Het album klinkt ook heel weemoedig.
Eggersman: "Die weemoed is er altijd al geweest, niet alleen in dit album. At The Close Of Every Day is voor mij een uitlaatklep om mijn gevoelens te uiten en soms hoor je er inderdaad een weemoed in. Sommige liedjes zijn donkerder dan de andere, maar het hangt er ook vanaf hoe je het wil zien. Het is een weerspiegeling van een gedeelte van wie ik ben maar ik ben zeker geen pessimist."
enola: Is dit een persoonlijker album geworden dan The Silja Symphony?
Eggersman: "Nee, want daar staan ook heel persoonlijke dingen op. Dat album gaat voor mij over hoop in een rouwperiode. Er staan een aantal nummers op die meer over mij vertellen, waar ik vandaan kom, wat ik heb meegemaakt, … De groep is altijd al persoonlijk geweest en zal het ook altijd blijven."
enola: Toch heb je ook een soloalbum uitgebracht (The Wagon Fair, jbo). Kon je sommige zaken dan niet kwijt in At The Close Of Every Day?
Eggersman: "De oplettende luisteraar zal wel een verschil horen, tenslotte staan hier geen gitaarpartijen van Axel (Kabboord, jbo) op. Het is minimalistischer en kleiner dan wat we met de groep brengen. Ditmaal was ik geïnspireerd door de documentaire The Devil’s Playground (over de Amish-gemeenschap) en ik wou de songs graag vastleggen. Verder heb ik daar nooit plannen mee gehad. De plaat was er en kreeg positieve recensies, meer niet. Ik heb ook bewust niet getoerd. Op dit ogenblik heb ik zelfs geen tijd voor een nieuwe soloplaat. We werken aan nieuw materiaal en daarnaast komt er nog een remixalbum."
enola: Hoe bewust was de keuze dan om deze keer een volledig Nederlandstalig album uit te brengen?
Eggersman: "Het nummer "Zalig zijn de armen van geest" van ons debuut werd heel goed ontvangen. En toen we met deze plaat startten, had ik al het idee om iets te maken rond mijn jeugd en (de geschiedenis van) Nederland. Het Oudnederlands leek ons dan ook een logische keuze, en het maakte de sfeer en het idee ook veel duidelijker."
enola: Was je dan niet bang om je zo bloot te geven door in het Nederlands te zingen?
Eggersman: "Ik besefte zeker en vast dat ik er, als ik dat al zou willen, deze keer geen doekjes om zou kunnen winden: in het Nederlands zingen is veel directer. Maar ik heb in mijn teksten altijd al mijn hart gelucht en gezegd wat ik vond, dus in die zin is het niet zozeer een andere manier om me te uiten. Ik denk wel dat mensen meer geraakt kunnen worden door de manier waarop ik mijn gevoelens vastleg in de taal."
enola: Je taalgebruik is ook heel specifiek. Heb je daar veel werk in gestopt?
Eggersman: "Ik heb een aantal oude poëzieboekjes gekocht en geprobeerd me die taal eigen te maken. De teksten zijn wel dingen uit mezelf maar die boekjes hielpen me om het anders te verwoorden."
enola: De Nederlandse maatschappij "verhuftert" sterk de laatste tijd. Is De geluiden van weleerdaar een reactie op? Terugblikken op een geïdealiseerd Nederland?
Eggersman: "Het is een reactie daarop, ja. Ik vind het jammer dat het die kant op gaat en ik merk dat wel meer mensen daar problemen mee hebben. Sommige dingen waren vroeger beter, maar zeker niet alles natuurlijk. Ik mis wel de hang naar samenhorigheid die er vroeger was en ik wou dat gevoel op plaat vastleggen. Ik wil geen waardeoordeel vellen — althans niet altijd — maar het wel beschrijven."
enola: Dat gemeenschapsgevoel zie ik sterk terug in je andere groep, The Spirit That Guides Us. Daar gaven jullie bewust geen namen van de groepsleden vrij.
Eggersman: "Het heeft die uitwerking gekregen maar het was zeker niet zo opgezet. We vonden het leuk om een beetje een mystieke sfeer te laten ontstaan. Veel mensen vroegen zich af wie er achter zat, maar we hadden geen zin om de naambekendheid van onze andere bands te gebruiken om de aandacht voor deze groep te krijgen. We wisselen ook geregeld van bandleden, het gaat om de groep en de muziek, niet om de leden."
enola: Muzikaal hoort het wel meer in het emo/hardcore-straatje thuis. Kan je daarin meer je "andere" kant aan bod laten komen?
Eggersman: "Ja, The Spirit That Guides Us is gewoon feest, effe lekker drummen. Bij At The Close Of Every Day wil ik een verhaal vertellen, terwijl ik hier gewoon met enkele vrienden een goede rockshow kan brengen. Ik heb beide dingen nodig, ik heb geen voorkeur voor één van beide groepen."
enola: Ook in de naam Volkoren, het label van At The Close Of Every Day, hoor ik die hang naar degelijkheid en nostalgie. Je hebt het zelf mee opgericht, maar het is duidelijk geen label louter voor jouw projecten.
Eggersman: "Volkoren heb ik met twee vrienden opgericht om jonge bands te helpen en te steunen. Het debuut van At The Close Of Every Day was eerst op een Engels label verschenen maar toen we de rechten weer verwierven hebben we het op Volkoren heruitgebracht. Ik ben de A&R-manager voor het label en kies de bands. De meeste groepen leer ik via bevriende muzikanten kennen, maar qua stijl is het wel altijd rustige, authentieke muziek, vooral singer-songwriters of americana dus."
enola: Je komt er open voor uit te geloven. Heb je daar al vragen of reacties op gekregen, zeker nu er zoveel te doen is rond fundamentalisme?
Eggersman: "Ik geloof in God en daar kom ik voor uit, maar het is totaal geen discussiepunt binnen de groep en ik krijg er verder geen vragen over ook. In mijn teksten komt het wel aan bod maar voor mij is het een onderwerp als een ander, het is iets dat deel uitmaakt van mijn leven. Fundamentalisme is voor mij geen deel van het geloof. Geloof staat voor liefde en is uiteindelijk iets individueels."
enola: Zijn er bands met wie je je verwant voelt? Low en 16 Horsepower zijn bijvoorbeeld ook "gelovige" bands die iets weemoedigs over zich hebben.
Eggersman: "We maken muziek die niet iedereen maakt maar ik voel me wel verwant met sommige groepen omdat ze een gelijkaardige attitude hebben, zoals de groepen op Volkoren. Met David (Eugene Edwards, 16 Horsepower) klikt het gewoon goed als persoon, Low heeft dan weer heel andere opvattingen dan ik."
enola: The Silja Symphony is bij 3voor12’s cd van het jaar geworden. Hadden jullie dat verwacht?
Eggersman: "Je vindt jezelf natuurlijk altijd het beste en we wisten dat we een kans maakten, maar toen we de andere kandidaten zagen, kwam het toch als een verrassing. De andere groepen hadden vaak een breder publiek, al blijft het natuurlijk moeilijk om stijlen met elkaar te vergelijken. Met het nieuwe album maken we zeker ook een kans, maar ik denk niet dat we het tweemaal na elkaar zouden winnen."
enola: Vlak na dat album brachten jullie al een livealbum en een dvd uit. Is dat niet wat snel, zelfs al word je goed ontvangen?
Eggersman: "We hebben die liveregistratie wel opgenomen voor The Silja Symphony uitgebracht was, maar voor ons was dat album al een jaar af en we hadden toen al een aanhang in het buitenland, in Amerika, Zuid-Amerika, Azië, …Het voelde gewoon goed aan. Kijk, als je meent dat alleen groepen van het niveau van Coldplay of U2 een dvd mogen uitbrengen, dan heb je een punt, want op die hoogte staan wij niet. Ik denk wel dat mensen die ons goed vinden, waarde hechten aan zo’n document. Daarnaast kregen we ook die kans omdat we toerden met 16 Horsepower en goed op elkaar ingespeeld waren."
enola: Hoe sterk staan jullie dan in het buitenland?
Eggersman: "In Spanje hebben we getoerd met The Silja Symphony, en het nieuwe album zal daar ook verschijnen ondanks het feit dat het in het Nederlands gezongen is. Nu ja, daar spreken ze toch zo slecht Engels dat het eigenlijk niet veel uitmaakt, ze verstaan het sowieso niet. We spelen sowieso ook Nederlandstalige nummers in het buitenland, zo hebben we in Londen geopend met "Zalig zijn de armen van geest". We houden het toeren nu wel beperkt omdat Axel het momenteel heel druk heeft met zijn studies (geneeskunde, jbo). We treden voorlopig alleen op in de Benelux en zelfs dan moeten we nog aanvragen weigeren."
enola: Maar het nieuwe album verschijnt dus ook in het buitenland?
Eggersman: "In Zuid-Europa wel. De labels in Amerika vinden het een mooi album maar gaan het toch niet uitbrengen. De echte fans kunnen het wel bestellen, en het zal ook in beperkte mate verdeeld worden en op optredens te koop zijn. Toch is de taal niet het struikelblok: dankzij ons hebben ze bijvoorbeeld ook Spinvis ontdekt en ze vinden het Nederlands een mooie taal."
enola: Hoe hebben Spinvis en jullie elkaar dan gevonden?
Eggersman: "Eric (De Jong, mijnheer Spinvis, jbo) had mijn soloplaat gehoord en hij vond die erg mooi. Hij heeft me gecontacteerd en toen besloten we eens samen te werken. En dit album was uiteraard het geschikte moment."
enola: Aan dit album is ook een ietwat aparte actie verbonden. Voor elke maand brengen jullie een ander T-shirt uit.
Eggersman: "We kregen veel positieve reacties op de teksten en wilden die dan ook op een extra manier bekend maken. Dat werden dus de T-shirts, een extraatje voor de fans."
enola: Dat totaalpakket is wel belangrijk voor jullie hé. Zowel The Silja Symphony als Dagen van weleer hebben prachtig artwork.
Eggersman: "Ja, absoluut. Ik vind het leuk als een cd meer is dan een zilveren schijfje met een papiertje eromheen. Je geeft mensen op die manier ook een extra reden om een cd te kopen en niet gewoon te downloaden. We vinden het leuk om daar mee te spelen. We werken nu ook al twee albums lang met dezelfde tekenaar (Lucas Reinds, jbo). Hij kan heel goed weergeven wat ik zeggen wil."