Na Noise volgt Lights. Archive draait in zijn oeuvre zomaar eventjes de volgorde om. Dit is dan ook wat overblijft na de donderslag: scherven, rokende puinhopen,.
Met een nieuwe, optimistische kijk op de wereld heeft de titel dus niets te maken. Hoe kan het ook anders in een lente die een mens nog zou doen terugverlangen naar de echte koude van de winter. Die is immers tenminste eerlijk, op zijn plaats. Een stuk meer welgekomen dan de recente, mislukte koudegolf is het soms diep kervende Lights.
Sinds Archive met You All Look The Same To Me zijn triphopverleden definitief vaarwel zei, ontwikkelde de groep immers zijn eigen muzikale universum dat zich nog het beste laat samenvatten als "moderne Pink Floyd zonder die vervelende gitaarsolo’s". Na het zwaar gitaargedreven Noise mag het op dit nieuwe Lights wat meer de elektronische kant uit. Al scheurt het initieel nog heel wat, het is het ingetogen titelnummer dat deze plaat domineert.
Als de machtige toren van Mordor hult "Lights" alles in zijn pikzwarte slagschaduw. Dit is achttien minuten snijdende pijn over verlies en onverwerkbaar verdriet. Repetitief als een mantra slagen de heren erin om tijdens de eindeloze intro subtiel de intensiteit op te drijven, zodat wanneer het langgerekte "It hurts to feel" eindelijk weerklinkt, de rillingen in het gelid marcheren. Een doffe basdrum drijft voort, toetsen pulseren, elektronische franjes zorgen voor subtiele kanttekeningen. Dit is grootsheid die uiteindelijk wegsijpelt op de tonen van een eenzame piano.
Alles daarrond helt in de richting van dat onontkoombare zwarte gat. Opener "Sane" stompt er meteen tegenaan. Dit nummer heeft een heftigheid in zich — een agressie zelfs — die Archive zelden toestaat. Een werkelijk dansante piano mag "Sit Back Down" zijn aanvankelijk vrolijke karakter geven, wanneer zanger Pollard Berrier de titel bijt, past kut al lang op Dirk en heeft de tang zijn pogingen het varken te slaan al lang gestaakt. Niettemin gaat het nummer meteen voor het nekvel, om Abu Graibgewijs met ons de vloer aan te vegen.
"Veins" heeft een heel gospelkoor nodig, zodat onze gedachten een vergelijkend ommetje langs Spiritualized maken. Daarna hebben we even per ongeluk een halve plagiaatszaak hangende: "System" heeft wel erg veel weg van Subways’ "Rock ’n Roll Queen". Maar dat zal wel toeval zijn. We zijn ruimhartig. Soms toch. "Folds" doet maar een béétje denken aan het meest ingetogen werk van M83
Daarna zuigt "Lights" elk lichtstraaltje op en wordt aan de andere kant een nieuwe wereld betreden, één waar de triphop van weleer een beetje terug blijkt te zijn. Maria Q maakt van "I Will Fade" een wat al te archetypische ballad, "Headlights" ademt new wave uit zoals Massive Attack ten tijde van Mezzanine. "Programmed" is exact wat zijn naam belooft, maar jakkert boven alles weer een lekker eind weg.
Lights is niet perfect. Maar dan: wie is dat wel? Goddeau noch uw dienaar, en dus wordt hier ten huize met de hand over het hart gestreken telkenmale de titeltrack weerklinkt. Archive is op zijn vijfde meeslepend, emotioneel, vrolijk, duister en nog een paar adjectieven meer. En dat zonder één moment de indruk van een bonte lapjeskat te geven, daarvoor is het palet te harmonieus samengesteld. Dit is een heerlijk donkere, meeslepende plaat van een groep die blijft boeien. Ze staan straks op Dour en volgende herfst op de planken van de AB. En u?
