Regendansen. Tropische Eilanden. Rond het kampvuur met aliens in het Andesgebergte. De muziek van Animal Collective roept de gekste beelden op. Dit is dan ook geen groep van dertien in een dozijn, maar één van de boeiendste groepen van het moment. Gedreven door een uitgesproken zin tot experiment, smijt ze zich met kinderlijke overgave op alles wat geluid maakt. "We werken zonder beperkingen en staan open voor wat er gebeurt", vertelt gitarist Avey Tare.
Eigenlijk zijn al die natuurreferenties geen toeval. De vriendengroep Animal Collective heeft nadrukkelijk geen grootstedelijke afkomst, maar vindt zijn roots in een groene voorstad van Baltimore. "We speelden vroeger veel in de velden en riviertjes in de buurt", vertelt Tare, "en zo was ook ons muzikaal opgroeien: we gingen niet naar feestjes, we zaten met de boombox op de veranda. Ook cruisen door het platteland en muziek beluisteren was altijd een belangrijk onderdeel van onze vriendschap. Muziek benaderen we net zo, ze hangt samen met de omgeving waarin je er naar luistert, de natuur, de buitenlucht."
enola: Het nieuwe Feels is behoorlijk toegankelijk voor jullie doen.
Tare: "Dat hoor ik wel vaker. Ik vind het moeilijk om dat te beamen of te ontkennen. Wij denken niet in termen van pop of geen pop. Voor ons klinken al onze platen zo. Sung Tongs is voor mij net zo goed pop, maar ik geef toe dat Feels iets vlotter in het gehoor ligt."
"Geluiden zijn voor ons belangrijker: we zijn eerder bezig met de sound van een song en elk element ervan, van de stem tot de gitaar. We creëren een omgeving waarin bepaalde klanken meer ruimte innemen dan anderen. De melodieën zijn er gewoon. We denken veel meer na over de ritmes."
"Eigenlijk is het simpel: elke plaat reflecteert over waar we op dat moment staan. We proberen voortdurend nieuwe dingen uit en nu hebben we het punt bereikt waarop we al die klanken en sferen die we maken willen condenseren. En dus gebruikten we meer traditionele structuren."
enola: Het concept ’song’ is belangrijker geworden?
Tare: "Misschien zorgen de klanken die we gebruiken ervoor dat we niet altijd zo toegankelijk klinken, maar ik ben ervan overtuigd dat je ook nog altijd een song hebt als je hem wat losser arrangeert dan op Feels het geval is. Here Comes The Indian, ons minst gestructureerde album, zou je een geïmproviseerde soundscape kunnen noemen, maar wij weten perfect wat we daar doen. We werken alleen in een ander soort tijdsschaal dan een popsong."
enola: Daar hameren jullie wel vaker op, dat er nauwelijks geïmproviseerd wordt, zelfs al lijkt het allemaal zo los.
Tare: "Alle melodieën en songs zijn vooraf geschreven en bedacht. Er is improvisatie als je spreekt over welk gevoel we in een nummer leggen, of de manier waarop we het spelen. Live spelen we nooit dezelfde set, en we improviseren bruggetjes om van de ene song naar de andere te gaan. Soms moet je een nummer ook gewoon ter plekke heruitvinden omdat de sfeer bij het publiek omslaat of je materiaal het laat afweten. Dan moet je roeien met de riemen die je hebt."
"Bij optredens proberen we een flow te creëren, energie op te bouwen zodat het iets autonooms wordt dat maar doorgaat. Dat is voor ons belangrijker dan elke noot juist te reproduceren of elke song herkenbaar te brengen. We hebben dan wel een setlist, het kan goed zijn dat je een aantal nummers toch niet hoort omdat één van ons ze vergat."
enola: Jullie zijn ook eerder geneigd werk te spelen van de volgende plaat dan van de vorige. Een onstuitbare drang vooruit?
Tare: "Toen we in New York begonnen met optreden was dat grotendeels voor steeds dezelfde vriendenclub. We wilden hen dan ook elke keer iets anders bieden omdat ze zo lief waren om te komen kijken. De sfeer was ook goed en we maakten constant nieuw materiaal. Op die manier werd elk optreden een nieuwe ervaring voor het publiek en dat was wel mooi meegenomen, want we zijn niet de beste muzikanten en hebben niet echt popsongs waar we op kunnen terugvallen. Mensen die niet weten wat ze zullen horen komen met minder verwachtingen naar een optreden."
"We krijgen liever drastische reacties dan geen. Ik heb liever dat iemand ons haat dan dat we zijn koude kleren niet raken. Provoceren? We lokken wel graag iets uit ja: emotie, reactie… geen apathie. We reageren zelf uiteindelijk uit een desinteresse voor de muziek die we hoorden toen we opgroeiden."
enola: Wat jullie zo uniek maakt is dat jullie die drang naar experiment niet beredeneerd aanpakken, maar net op een heel kinderlijke en onbevangen manier.
Tare: "Dat lijkt me ook een juistere manier. Kinderen nemen de wereld veel meer waar via emoties, en staan veel meer open voor beelden en klanken. Zo proberen wij ook open te staan voor de wereld. Ontvankelijk zijn voor wat er gebeurt en niet werken met beperkingen."
enola: Ik kan me voorstellen dat je een grens over moet voor je zo kunt zingen als jullie?
Tare: "Daar gaat vrijheid, experimenteren dan ook over. Ook al proberen mensen tegenwoordig zelfs die begrippen af te bakenen: wat freeform hoort te zijn, wat experiment is,.. Onzin, zo wordt het enkel een kopie van zichzelf. Je moet gewoon de muziek maken die je wilt maken. En al dat geschreeuw en getier is gewoon een manier om mensen enthousiast te krijgen en ook onszelf op te winden. We kennen elkaar genoeg om ons niet te generen. Er is geen sprake van dat we ons stom zouden voelen, het is net de bedoeling om zoveel mogelijk onszelf te zijn."
enola: Dat dat leidt tot allerhande drugreferenties irriteert jullie blijkbaar wel.
Tare: "Dat was het grote ding toen Here Comes The Indian uitkwam: wij waren de nieuwe drugband. En zelfs al kunnen we niet ontkennen dat we onze ervaringen inzake hebben gehad, daar gaat het niet om. Wij maken geen drugmuziek, wij proberen gewoon zoveel mogelijk mensen met onze muziek zo’n staat te doen ervaren. Je kunt dat soort psychedelische staten ook bereiken zonder drugs."
enola: En toch. Is het niet door je ervaringen dat je zelfs nuchter zo’n muziek kunt maken?
Tare: "I guess i’m the wrong person to ask. Ik heb die ervaringen. Maar heel wat Afrikaanse en Indische muziek is de meest psychedelische die ik ken."
enola: Dat zijn nu ook niet echt culturen waar de roes onbekend is.
Tare: "Ravi Shankar heeft denk ik nooit drugs genomen. Er zijn heel wat Indische muzikanten die het zonder drugs doen."
enola: Het is in elk geval interessant dat je zelf die link legt met Afrika. Je muziek voelt heel tribaal aan, heel ritueel ergens.
Tare: "Dat is gewoon wij die enthousiast zijn, niet het gevolg van één of ander besluit om zo te klinken. We luisteren wel veel naar zulke muziek en zeker op Sung Tongs is daar wat van doorgesijpeld. Samen spelen is voor ons ook gewoon een ritueel, iets speciaals."
enola: Met Sung Tongs werden jullie plots ingedeeld bij de Freak Folk, al is dat niet echt jullie achtergrond.
Tare: "Devendra Banhart, Joanna Newsom, de anderen,… het zijn allemaal mensen die exact doen wat ze willen doen. That’s cool. En ok, Sung Tongs was vrij akoestisch en kwam net samen met die platen uit maar wij hebben ons nooit beschouwd als een folkband. Wij vertellen geen verhalen, voelen geen verwachtschap met die folktraditie. Maar als je dat genre uitlegt als ’muziek van kleine gemeenschappen’, dan maken wij misschien folk."
enola: Het is wel vreemd dan dat net jullie en niet pakweg Devendra Vashti Bunyan terug in het spotlicht stelden.
Tare: "We hebben haar leren kennen toen we met Four Tet tourden. Hij had met haar één show gedaan en toen we in Edinburgh waren vroeg hij of we zin hadden om met haar te gaan eten, aangezien we zulke grote fans van haar plaat waren. Daarna hebben we contact met haar gehouden en ons label Fat Cat vond het een cool idee om een samenwerking met haar uit te brengen."
"Toen ze ontdekte dat wij fan waren geloofde ze ons niet. Haar zelfvertrouwen is in de jaren zestig volledig de grond in geboord. Ze wilde jaren geen gitaar meer aanraken, niet meer zingen. We moesten haar in de studio aanmoedigen, haar ervan overtuigen dat ze echt een mooie stem heeft."
enola: Feels is ongetwijfeld een verbastering van "Feelings". Die lijken bij Animal Collective inderdaad belangrijk. Nog meer op deze plaat?
Tare: "Feels gaat volledig over persoonlijke relaties, de emoties, de ups en de downs die ermee gepaard gaan. Over hoe speciaal het voor ons is om samen te spelen, omdat we ondertussen een beetje verspreid wonen. Het was daardoor een stuk specialer om deze plaat temaken omdat het allemaal minder gemakkelijk was daardoor."
"Na Here Comes The Indian hebben we een erg zware tour gedaan met een bestelbusje en heel wat materiaal. Het was onze tweede tocht door de Verenigde Staten. We hadden hem volledig zelf op touw gezet en het werd een absolute chaos: shows waarvoor we 20 dollar betaald kregen, materiaal dat het liet afweten, het busje dat kapotging,….En toen is mijn appartement ook nog uitgebrand. Alles kwam samen, het werd te stresserend. Josh en Brian besloten toen om even een time-out te nemen. Daar konden we mee leven: we zijn allemaal heel goede vrienden. Noah en ik hebben Sung Tongs vervolgens met zijn tweeën geschreven, terwijl Brian ondertussen bijvoorbeeld een jaar naar de Biosphere in Tucson, Arizona trok om er milieubeleid te gaan studeren."
"We zijn vier vrienden, we take it as it comes. Muziek is nooit het belangrijkste geweest in ons leven, we hebben allemaal andere dingen te doen. Het is belangrijk dat je er even uitkan, als je dat wil. Niet dat ik geen muziek ga blijven maken, of het nu voor duizend of voor twintig mensen is. Maar het moet op het juiste moment zijn. Ik wil niet in een positie komen waarin we een plaat maken omdat het nu eenmaal tijd is voor onze volgende. Het mag traag gaan, we zullen wel zien wanneer we nog iets opnemen als Animal Collective. Eerst gaan we andere dingen doen."
