Niemand die zal kunnen beweren dat ik geen romanticus ben – m’n
bespreking van ‘Shadowlands’ wekte
verbazing bij al m’n vrienden (allebei), die ervan uitgangen dat ik
‘m genadeloos zou kraken omdat hij zo melo was (for the
record: die film is absoluut niet melo). Ik voelde m’n bloed
koken en m’n hart een slag overslaan bij Richard Linklaters
prachtige tweeluik ‘Before Sunrise/Sunset’, liefdesbrieven van mijn
hand worden op dit ogenblik op e-bay voor grof geld verkocht en op
het moment van schrijven staat er een lampje met een fuchsia kapje
bovenop m’n scherm. Oké, goed, dat laatste is niet waar. Ik ben een
even groot emotioneel watje als eender wie, maar waar ik wel de
zenuwen van krijg, zijn al die films die beweren dat ze weten wat
liefde – of zelfs dat nog niet, maar verliefdheid – inhoudt,
terwijl ze er niet de minste notie van hebben. Een film zoals ‘A
Lot Like Love’, die alweer gretig gebruik maakt van alle clichés
van het genre, inclusief schattige ontmoetingen, lieflijke
monologen en zelfs een volschalige serenade, maar die er met al dat
niet in slaagt om ook maar één oprechte emotie op het scherm te
toveren. Weet u nog wel, oprechte emoties? Dat is wat we hadden
voordat de romkom ons in de jaren negentig kwam vertellen hoe we
andere mensen graag moesten zien (stap één is dat u eruit moet zien
als Julia Roberts of Hugh Grant, anders kunt u het beter meteen
vergeten).
Ashton Kutcher is Oliver, Amanda Peet is Emily, en de twee leren
elkaar voor het eerst kennen op een vliegtuig van Los Angeles naar
New York waar ze zich ogenblikkelijk tot elkaar aangetrokken voelen
en dan maar gelijk lid worden van de mile high club. In New
York zelf brengen ze een namiddag pratend en wandelend door, maar
daar blijft het dan ook bij. Over de loop van de volgende zeven
jaar ontmoeten ze elkaar een vijftal keer opnieuw en elke keer zien
we vonk tussen hen overslaan, zonder dat ze erop handelen. Hij
begint een internetzaak in luiers (jawel!), zij wordt fotografe en
het leven gaat door, maar ze kunnen elkaar niet vergeten en vroeg
of laat lopen ze elkaar toch weer tegen het lijf.
Dat is het wel zo’n beetje – twee mensen die over een periode van
zeven jaar elkaar een paar keer ontmoeten en dan een bijzondere dag
of nacht met elkaar doorbrengen, zonder dat er verder iets van
komt. Eigenlijk is dat nog wel slim bekeken van regisseur Nigel
Cole: een normale romantische film heeft immers de naargeestige
eigenschap dat je een zekere evolutie in de romance moet
aanbrengen: een koppel ontmoet elkaar, ze beginnen een relatie, ze
krijgen ruzie, ze gaan uit elkaar, ze komen terug bij elkaar
enzovoort. Er gebeurt vanalles, mensen veranderen en gaan andere
dingen voor elkaar voelen. Kortom: een warrige bende. ‘A Lot Like
Love’, daarentegen, is veel handiger voor de makers, aangezien de
film uit niets anders bestaat dan een serie ontmoetingen. Door die
structuur ontslaat Cole zichzelf van de verplichting om de relatie
tussen Oliver en Emily op eender welke notenswaardige manier verder
te ontwikkelen. De twee blijven grosso modo hetzelfde voor elkaar
voelen, aangezien ze elkaar niet goed genoeg kennen en niet vaak
genoeg zien om anders over elkaar te gaan denken.
Cole heeft zeer goed gekeken naar ‘Before Sunrise’ en ‘Sunset’, maar kan niet verhinderen dat hij
met een paar bijzonder grote problemen blijft zitten. Het eerste is
simpelweg verhaaltechnisch: in het geval van ‘Before Sunrise’ had
Richard Linklater een goeie reden waarom Jesse en Céline niet bij
elkaar konden blijven: hij was een Amerikaan, zij een Française,
begin dan maar eens. Hier kan Cole (samen met zijn scenarist Colin
Patrick Lynch) geen andere reden bedenken dan dat zijn personages
te dom zijn om elkaar af en toe eens op te bellen om een afspraakje
te maken. Dit is één van die films die na tien minuten afgelopen
zou zijn indien de hoofdfiguren in staat zouden zijn om na te
denken op het niveau van eender welk redelijk mens. Stel: je
ontmoet een prachtig mooie vrouw in een vliegtuig, je maakt stante
pede een wereldwip in het toilet, waarna je een fantastische dag
met haar doorbrengt. Wat doe je dan? Juist ja, je vraagt haar
telefoonnummer en nog de volgende dag bel je haar alweer op om een
afspraakje te maken. Wat Kutcher doet: hij geeft haar zijn eigen
telefoonnummer en vraagt haar om over zes jaar nog eens te bellen
want tegen die tijd zal hij wel een vrouw, een kind en een miljoen
dollar op de bank hebben. Is dit normaal menselijk gedrag? Welnee,
maar het is het beste dat Cole en Lynch kunnen bedenken om de
volgende ontmoeting toe te laten.
Een tweede groot probleem zit ‘m in de personages van Kutcher en
Peet zelf: dit zijn mensen die niks te vertellen hebben. Kijk, in
‘Before Sunrise’ zagen we Jesse en Céline door de straten van Wenen
struinen en ze hadden het over vanalles en nog wat: de liefde, het
leven, wat ze hoopten, waar ze bang voor waren, hun kindertijd,
politiek, hun idealen… Alles waar mensen mee bezig zijn. In ‘A
Lot Like Love’ praten de hoofdpersonen over… niks, eigenlijk.
Over hun job, ja, en vooral over de mislukte relaties die ze hebben
gehad sinds hun laatste ontmoeting (dat die relaties steeds opnieuw
mislukken, zou voor een ander een hint zijn dat ze het misschien
eens samen moeten proberen, maar niet voor hen, want zij komen van
de planeet Hollywood). Oliver en Emily zijn mensen zonder
interesses, angsten, idealen of hoop – indien ze dat alles wel
hebben, praten ze er zeker niet over, wat me nochtans een redelijk
dwingende voorwaarde lijkt voor alle liefdesaffaires. Enfin,
misschien is dat wel de reden waarom ze voor elkaar zijn
voorbestemd: ze hebben alletwee zo’n totaal gebrek aan
persoonlijkheid dat ze een perfect match zijn. Telkens
wanneer een conversatie dan toch een serieuze ondertoon dreigt te
krijgen, wordt die doorbroken met een onnozele grap: Peet die in de
wagen een liedje begint te zingen terwijl hij over zijn leven aan
het praten is (moeten echte vrienden niet gewoon hun smoel houden
en luisteren op zo’n moment?), of die twee broodstengels in haar
neus steekt om hem aan het lachen te maken, in plaats van aandacht
te besteden aan zijn problemen.
‘A Lot Like Love’ heeft af en toe wel een leuke grap en de beide
hoofdacteurs proberen als gekken om er iets van te maken, maar dit
is en blijft één van de honderden phony Amerikaanse
liefdesfilmpjes, die schijnbaar gemaakt is voor en door mensen die
nog nooit een ander graag hebben gezien. Overigens zat het einde
van de film me ook behoorlijk dwars (wie het niet wil weten, houdt
nu best op met lezen): Peet belt Kutcher op en maakt het duidelijk
dat ze hem wil. Maar hij (get this) heeft net een lucratieve
zakendeal binnengehaald en wil zich daar eerst mee bezighouden. Zes
maanden later is zijn bedrijf failliet en gaat hij toch achter haar
aan. Is dat dan de boodschap? Wanneer rijk worden niet lukt, kies
je maar voor de ware liefde? Mensen toch… Ik denk dat ik ‘Before
Sunrise’ nog maar eens in de dvd ga steken.