Nadat Hollywood ons praktisch doodsloeg met toneelverfilmingen lijkt nu de "filmvertoneling" in de mode te zijn. Eerder dit jaar was er al Husbands And Wives door De Tijd, waarin de dialogen van Woody Allen nog steeds even scherp waren, maar de regie weinig verraste. Gelukkig behoedt Ivo Van Hove ons in Scènes Uit Een Huwelijk voor dat laatste door met deze bewerking helemaal zijn eigen ding te doen.
De film van Ingmar Bergman was oorspronkelijk bedoeld als een TV-serie in zes afleveringen, en dat is precies wat Toneelgroep Amsterdam er uithaalt. Er worden zes scènes gespeeld, netjes verdeeld in drie voor en drie na de pauze. In het gedeelte voor de pauze wordt het publiek opgesplitst. Op het podium zijn drie afzonderlijke kamers nagebootst, waarin de toeschouwers plaats mogen nemen. Vervolgens krijgen we één van de eerste drie scènes, waarna iedereen moet doorschuiven naar de volgende kamer. Na de pauze is er nog maar één speelruimte, waarin de laatste drie scènes voor het voltallige publiek gespeeld worden.
Het concept oogt mooi op papier, maar de vraag is of het ook werkt. Doordat in het eerste deel de drie scènes simultaan worden gespeeld, hoor je soms flarden van elders. Dat kan zorgen voor grappige situaties als je bijvoorbeeld in de verte hoort roepen "dat hij impotent is bij andere vrouwen", maar soms wordt hierdoor wat in je eigen scène wordt gezegd onverstaanbaar. Verder is er echter geen valse noot te bespeuren. De verplaatsingen zorgen ervoor dat je als kijker actief blijft en de verschillende scènes zijn, hoewel de ene al wat meer aanspreekt dan de andere, van prima kwaliteit.
Na de pauze, zoals gezegd geen opsplitsing meer, ook niet voor de acteurs, die met hun zessen dezelfde rollen spelen: drie Johans en drie Mariannes. Toneelgroep Amsterdam speelt een beetje met dit gegeven totdat de drie koppels in ruzie uitbarsten en de zes acteurs door elkaar beginnen te schreeuwen. Hier en daar kan je enkele zinnen verstaan, maar het blijft grotendeels bij één luide overrompeling. De acteurs schelden elkaar heftig de huid vol en ze blijven dit de hele scène even krachtig doen. Daardoor wordt het na een tijd echter een monotoon geschreeuw waarvan je wou dat het eindelijk eens zijn climax bereikte. Dat lijkt eerst niet te gebeuren, totdat de koppels uiteindelijk fysiek met elkaar beginnen te vechten, dit met een moordlust die je enkel voor je geliefde kan voelen.
De laatste scène wordt niet meer door de zes acteurs gespeeld, maar door twee. Gelukkig maar, want wat volgt is een heel intiem moment, dat in al zijn eenvoud wordt gespeeld en dat je uiteindelijk achterlaat met een mooi, doch twijfelend gevoel. Het theater heeft weer eens de illusie van de ideale liefde doorprikt.
De prestaties van de acteurs zijn niet te onderschatten. Bijna vier uur (!) staan zij onafgebroken op scène zonder van enige vermoeidheid ook maar iets te laten merken. Het publiek zit hen dan ook — letterlijk — zeer dicht op de huid, wat vermoedelijk voor de nodige adrenaline zal zorgen. Toch heeft de voorstelling het meest te danken aan de sterke regie van Ivo Van Hove. Eerst en vooral omwille van het originele concept, maar ook om de soberheid qua belichting, decor en muziek, die de acteurs de ruimte geeft voor hun spel. Het wordt later dit jaar dan ook uitkijken naar Het Temmen Van De Feeks, ook door Toneelgroep Amsterd{image}am en ook door Ivo Van Hove.
Scènes Uit Een Huwelijk is nog tot 18 juni op tournee in België en Nederland. Voor data, zie de speellijst.