Trefbal – ieder van ons zal het gespeeld hebben, al dan niet onder
dwang van een overijverige gymleraar. Wie toen al voorspelde dat er
ooit een film zou gemaakt worden met deze sport in de hoofdrol, zal
op hoongelach onthaald zijn, maar nu zou ik die persoon in kwestie
aanraden toch eens op de lotto te spelen.
Over het algemeen wordt sport veel te serieus genomen. Denk maar
eens aan alle heisa rondom WK’s voetbal, wielrennen, Olympische
spelen… . Zo nu en dan slaat die koorts over naar de cinema, en
word je geconfronteerd met een verheerlijking van deze of gene
sport. Het is met dit soort projecten dat ‘Dodgeball’ de draak
steekt.
White Goodman (Ben Stiller) is eigenaar van Globo Gym, een grote,
flashy fitnesszaak waar je niet naartoe gaat om te trainen, maar om
te pronken met je ‘goddelijke’ lichaam. Doorn in het oog is echter
de concurrent Average Joe’s. Dit nabij gelegen zaaltje is in handen
van Peter La Fleur. Zijn doel is niet om winst te maken – daar is
hij immers te lui voor – maar om dagelijks te vertoeven in de
nabijheid van zijn vrienden, een allegaartje van mensen die leven
op de rand van de maatschappij. Zij bezoeken dagelijks de gym om
zich te amuseren, niet om er beter uit te zien. Door een gebrek aan
beheer hebben de schulden zich echter opgestapeld, en Goodman ziet
zijn kans: hij neemt de schulden over, en stelt La Fleur een
ultimatum, 50.000 $ ophoesten voor het einde van de maand, of zijn
geesteskind zien plaatsruimen voor een parkeerterrein. Na enkele
mislukte pogingen om geld in het laatje te brengen, besluiten La
Fleur en zijn trouwe klanten deel te nemen aan het kampioenschap
Dodgeball, waar, wonder boven wonder, de hoofdprijs 50.000 $
is.
Ik moet bekennen dat ik er niet naar uitzag om ‘Dodgeball’ te
aanschouwen. Afgaande op de trailers leek dit een komedie te zijn
in de stijl van ‘American Pie’, ‘Dumb and Dumber’ en soortgelijke
ongein. Komedies die zich beperken tot onderbroekenlol en
wansmakelijke taferelen, enfin. Natuurlijk zit dit soort humor er
ook nu weer in, maar er is zowaar een tweede niveau aanwezig, waar
best van te genieten valt. De opening van deze prent, bijvoorbeeld,
is het reclamefilmpje van Globo Gym. We zien eigenaar en klant
White Goodman een work-out doen. Hij bekent dat hij vroeger een
dikkerdje was, maar dat hij genoeg van zijn lichaam had. Daarom
richtte hij Globo Gym op, want hij begreep dat lelijkheid en
dikheid genetische fouten waren, zoals dikheid, of … necrofilie.
Bij Globo Gym kan u dat veranderen, want besef het goed: zij zijn
beter dan u, en ze weten het!
Meteen is de toon gezet, heel de film door wordt er een lichte
kritiek geuit op de hedendaagse Amerikaanse samenleving, op haar
prestatiedrang, haar hypocrisie, op àlles gewoon – maar de sport in
het algemeen krijgt het het hardst te verduren. Neem nu
bijvoorbeeld het spelletje alleen al. Waaruit bestaat trefbal? In
een introductiefilmpje wordt dit feilloos aangetoond. De ADAA
(American Dodgeball Association of America) heeft dit filmpje laten
maken door Über American Instructional films, en legt de regels van
het spel uit. Dodgeball is een spel van vernedering, uitsluiting en
geweld. De ultieme raad is dan ook om de grootste en sterkste
individuen in je team op te nemen, om zo de zwakkeren de baas te
kunnen. Pedagogisch verantwoord kan je dit niet noemen, grappig
daarentegen wel.
Stiller doet wat je van hem kan verwachten – zijn prestatie hier
laat zich makkelijk vergelijken met wat we eerder van hem zagen in
‘Zoolander’. Vaughn, op zijn beurt, is veel makkelijker te bekijken
in dit soort films dan wanneer hij een serieuze rol op zich neemt.
Wie me niet gelooft, mag nog eens naar de remake van ‘Psycho’ uit ’98 kijken, en daarna op zijn
knieën om vergiffenis komen smeken. Voor het overige valt er weinig
of niets te zeggen op acteergebied – iedereen voldoet, maar dan heb
je het ook wel gehad. Dingen om naar uit te kijken zijn de
verscheidene cameo’s, waarvan die van David Hasselhof en Lance
Armstrong de beste zijn, gekruid als ze zijn met een zekere mate
van welkome zelfspot.
‘Dodgeball’ is geen uitzonderlijke film, maar wel een onderhoudende
komedie. Dit is voornamelijk te danken aan het cynisme warmee alles
gepaard gaat. Wat dat betreft kan ik u aanraden om steeds de
achtergronden in het oog te houden – vaak is wat zich daar afspeelt
grappiger dan wat de personages zeggen of doen op de voorgrond. Het
venijn zit ‘m hier in de kleine dingen. Wie voldoende Engels
spreekt om zonder ondertiteling te kunnen volgen, heeft ook een
streepje voor, want lang niet alles leent zich even goed voor
vertaling.
Ter afsluiting nog één tip: blijf vooral zitten tot na de
aftiteling. Alleen al dat fragment toont aan dat je niets van het
getoonde te serieus moet nemen. ‘My milkshake brings all the
boys to the yard and they’re like it’s better than yours damn right
it’s better than yours.’ Dit lied zal nooit meer hetzelfde
zijn.
http://www.dodgeballmovie.com/